ΒΙΒΛΙΟ

Βρέθηκε κάποιος που βάζει σε αναμονή τοστ και καφέδες για όσους δεν μπορούν να τα αγοράσουν

Ο Δημήτρης Πανέλης είναι ένα φοβερό παράδειγμα για τη λέξη συνάνθρωπος.

Περίπου δύο αιώνες και κάτι χρόνια μετά την ‘αποκάλυψη’ του Λουίτζι Πιραντέλο ότι όλα περιστρέφονται γύρω από τη σφαίρα του ‘έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε’, παίρνω το θάρρος και την ευθύνη να γράψω ότι τελικά, είχε δίκιο. Αλλά και ότι η φιλοσοφία του, παίρνει αναβάθμιση.

Σε: ‘Έτσι είναι, αν έτσι συνηθίζεται’.

(Δίχως να έχω καταλήξει ακόμα αν πρέπει να γραφτεί με ‘ε’ ή με ‘αι’ στο τέλος)

Φωτογραφίες: Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου – Watkinson

Όταν συνάντησα τον Δημήτρη Πανέλη σε εκείνο το καφέ του Γκαζιού που θυμίζει θυρωρείο υπερλούξ πολυκατοικίας, ειλικρινά, δεν περίμενα ότι η συζήτησή μας θα έκλεινε με μία ατάκα όπως αυτή: “Δεν χρειάζονται πάντα χρήματα σε αυτή τη χώρα, σε αυτόν τον πλανήτη. Πολλές φορές, χρειάζεται μόνο η πίστη σε μία ιδέα και ο τρόπος που θα διαλέξεις να το κάνεις. Ακόμα και το βίντεο, με μηδέν ευρώ έγινε. Δανείστηκα την κάμερα από ένα φίλο, δεν είχα σκηνοθετική εμπειρία ή κάτι τέτοιο. Ρίσκαρα και είπα δεν πειράζει, πάμε να το κάνουμε. Και ευχαριστώ πολύ τα παιδιά που βοήθησαν, γιατί ούτε αυτά πληρώθηκαν“.

Κάνω εικόνα το συννεφάκι που έχει σχηματιστεί πάνω από το κεφάλι σου, με απορίες όπως: ‘βίντεο;’, ‘ιδέα;’, ‘χρήματα;’. Γι αυτό παίρνω ευθύς αμέσως ένα κατοστάρικο (σαν άλλη Βλαχοπούλου στο Μια Ελληνίδα στο Χαρέμι) και κάνω αέρα για να διαλυθεί. Δεν πιάνει, δίκιο έχεις. Ας βάλουμε υπότιτλους.

Ένα βιντεάκι

Με θυμάμαι να διαβάζω την ιστορία και να βλέπω καρέ από τις εικόνες που έφτιαξαν τελικά και το βιντεάκι μου. Μου μπήκε στο μυαλό η ιδέα, που λένε. Ε, και είπα, δεν το κάνω; Κάθισα λοιπόν, έγραψα τα κείμενα και μόλις είχα την ‘μεγάλη’ εικόνα στο μυαλό μου, πήγα στους συμφοιτητές μου στη Σχολή Υποκριτικής και τους είπα ‘παιδιά, έχω αυτήν την ιδέα, θέλετε να συμμετέχετε στο κλιπάκι;’. Δέχθηκαν όλοι. Και, ξεκινήσαμε γυρίσματα. Αφότου το βιντεάκι ήταν έτοιμο, έφτιαξα και την σελίδα με όνομα ‘καφές σε αναμονή’ και ανέβασα το βίντεο στο Youtube“.

Από κοινοποίηση σε κοινοποίηση στα social media, η πληροφορία άρχισε να μεταδίδεται. Ήθελα πραγματικά, αυτή η ιδέα να μεταδοθεί σε όλη την Ελλάδα, πίστευα ότι θα καταφέρω να το κάνω. Σε καμία περίπτωση δεν περίμενα τέτοια αποδοχή. Με βοήθησαν πάρα πολύ η δυναμική της εικόνας σε συνδυασμό με τη δύναμη των social media“.

 

Το βίντεο ήταν κάτι που μας αφορά όλους, γι αυτό πιστεύω ότι μοιράστηκε τόσο“.

Η (μεγάλη) ιδέα

Ο καφές σε αναμονή είναι μία παράδοση που ξεκίνησε στη Νάπολη της Ιταλίας, πριν από 100 χρόνια, κατά τη διάρκεια του Β’Παγκοσμίου Πολέμου. Με τα χρόνια, χάθηκε αυτή η παράδοση και αναβιώθηκε πριν από δέκα περίπου χρόνια, σε κάποια καφενεία των ιταλικών πόλεων“.

Η ιδέα περιληπτικά, είναι ότι μπορείς να πας σε μία επιχείρηση που είναι συμβαλλόμενη με το πρότζεκτ Σε Αναμονή και να αφήσεις μερικά χρήματα στο ταμείο της (μπορείς να αφήσεις και ένα ευρώ). Αυτά, θα μετουσιωθούν σε προϊόντα σε αναμονή για κάποιον που δεν έχει χρήματα να τα αγοράσει.

Αλήθεια, μέχρι να τον συναντήσω, να καθίσω δίπλα του και να τον δω να μου περιγράφει με μάτια που αν ήμουν ποιήτρια, θα έγραφα ότι αστράφτουν, την ‘Ιδέα’, δεν το πίστευα ότι υπάρχουν άνθρωποι σαν αυτόν. Ειδικά, σε τέτοια ηλικία. Λάθος μου, προφανώς. Δεν ξέρω τι με έχει κάνει να χάσω τόσο την εμπιστοσύνη μου στην καλή πίστη των ανθρώπων. Τέλος πάντων, αυτή είναι μία άλλη συζήτηση.

Όταν διάβασα κάπου την ιστορία του καφέ σε αναμονή, σκέφτηκα, ‘τι ωραία ιδέα’. Πόσο υπέροχο θα ήταν να έρθει και στην Ελλάδα. Και, με αφορμή τον καφέ, να προσαρμοστεί κυρίως, σε είδη πρώτης ανάγκης όπως το γάλα, το ψωμί, τα φρούτα, το κρέας. Μέσα σε όλη αυτήν την οικονομική κρίση που βιώνουμε“.

Μετά από ελάχιστο καιρό από την πρώτη κοινοποίηση, οι επιχειρήσεις ξεκίνησαν να στέλνουν μηνύματα στη σελίδα και να ζητούν πληροφορίες. Δεν πλησίασα ποτέ κανέναν εγώ. Όσοι προωθούν και στηρίζουν την ιδέα του καφέ σε αναμονή, το κάνουν έπειτα από δική τους πρωτοβουλία“.

Τέσσερις λέξεις: αλληλεγγύη, ανθρωπιά, φιλότιμο, εμπιστοσύνη

Δεν ήθελα να πλησιάσω κανέναν εγώ. Εξαρχής έλεγα ότι η όλη ιδέα, στηρίζεται σε τέσσερις λέξεις: Αλληλεγγύη, ανθρωπιά, φιλότιμο και εμπιστοσύνη. Εφόσον λοιπόν το μήνυμα που ήθελα να προκύψει από το βίντεο, θεωρώ ότι ήταν ξεκάθαρο, τόσο ως προς τις επιχειρήσεις όσο και ως προς τον κόσμο που θα μπορούσε να το προτείνει στα καφέ της γειτονιάς του, πιστεύω ότι δεν είχα εγώ κάποιον άλλο ρόλο, πλην του συντονισμού“.

Επίσημα, μέσα σε τέσσερις μήνες έχουν μπει στη λίστα μας 500 επιχειρήσεις. Υπάρχουν όμως και άλλες που το έχουν ξεκινήσει από μόνες τους γιατί δεν θέλουν να προβληθούν“.

Έχουν δημιουργηθεί συνολικά 28 ομάδες σε πόλεις και νησιά. Οι ομάδες αυτές, δημιουργούνται μέσω Facebook. Ο στόχος είναι κάθε πόλη, να έχει και τη δική της ομάδα που θα επικοινωνεί την ιδέα και θα διαχειρίζεται τη σελίδα“.

 

Μία επιχείρηση μπορεί να μπει στη λίστα μας, στέλνοντας απλά μία φωτογραφία με την ένδειξη της ‘αναμονής’ από το χώρο τους. Συνήθως, είναι ένα πινακάκι με τα προϊόντα που βρίσκονται σε αναμονή από το χώρο τους, το οποίο θα πρέπει να βρίσκεται σε εμφανές σημείο. Αυτά“.

Από τον καφέ στα υπόλοιπα είδη (κυρίως, πρώτης ανάγκης)

Ξεκίνησε από καφέ η ιδέα αλλά μέσα στο κόνσεπτ έχουν μπει φαρμακεία, γιατροί, οπωροπωλεία, φούρνοι, θέατρα“.

Το θέατρο για παράδειγμα μπορεί από μόνο του, να δίνει σε αναμονή δέκα εισιτήρια. Έπειτα έρχεται ένας θεατής και λέει θέλω να αφήσω τρία ή τέσσερα ευρώ, έρχεται ένας άλλος και δίνει δύο ή πέντε. Έτσι, δημιουργείται ένα ακόμη εισιτήριο σε αναμονή“.

Κρεοπωλεία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, στηρίζουν την ιδέα. Ο Πρόεδρος κρεοπωλών στη Θεσσαλονίκη έχει δώσει 700 κιλά κρέατος σε αναμονή μέσα σε δύο μήνες. Σε οικογένειες, κοινωνικά παντοπωλεία, συλλόγους πολυτέκνων“.

Η ιδέα στηρίζεται στην εμπιστοσύνη. Οπότε, με βάση αυτό, πορευόμαστε όλοι. Το θεωρώ γελοίο, προσωπικά, να πρέπει να δείξει κάποιος κάρτα ανεργίας ή Ε9 για να πάρει ένα ψωμί. Ζούμε στην εποχή που όλα κρίνονται από μία ταυτότητα, από ένα χαρτί, από κάτι. Εγώ αυτό το πράγμα, σαν νέος άνθρωπος, θέλω να το σπάσω“.

 

Να γίνει η αλληλεγγύη, μία μικρή καθημερινή συνήθεια. Τόσες κακές έχουμε, ας βρούμε και μία καλή. Ένα ευρώ παραπάνω την εβδομάδα να δίνει κάποιος στο μαγαζί της γειτονιάς του, και αυτόματα πολλές κοινωνικές ομάδες, θα μπορέσουν να βοηθηθούν“.

Κάτι έλεγα παραπάνω για ‘εμπιστοσύνη’. Κάτι λέει και ο Δημήτρης.

Έχουμε χάσει την εμπιστοσύνη στην καθημερινότητά μας. Αυτή η ιδέα, πέρα από το προφανές, που είναι η συμπεριφορά, θέλω να πιστεύω ότι περνάει και πιο βαθιά μηνύματα. Ένα από αυτά, είναι η εμπιστοσύνη προς το διπλανό μας. Θεωρώ ότι αυτή η ιδέα δίνει ένα κίνητρο και μία αφορμή για να έρθουμε κοντά με τον άλλο, με το γείτονά μας. Να εμπιστευθούμε. Την επιχείρηση ότι όντως θα αξιοποιήσει τα δύο ευρώ μας για να δώσει σε κάποιον άλλον άνθρωπο το προϊόν που χρειάζεται. Αλλά, και τον άνθρωπο που θα ζητήσει το προϊόν ότι όντως, το χρειάζεται“.

Η ιδέα έχει φτάσει μέχρι την Αυστραλία και την Αμερική. Στην Αυστραλία έχει ήδη δημιουργηθεί μία ομάδα ‘σε αναμονή’ από ομογενείς και τώρα, συζητάμε να κάνουμε μία ομάδα στην Καλιφόρνια“.

Καμία ΜΚΟ, καμία επιχείρηση, τίποτα. Όλο αυτό γίνεται καλή τη πίστη. Θέλω ως νέος άνθρωπος και νέος καλλιτέχνης, να στείλω ένα μήνυμα στους νέους ανθρώπους. Και τους καλλιτέχνες. Γιατί πιστεύω ότι είναι απαράδεκτο να απέχουν από την κοινωνία και τα προβλήματά της. Πρέπει να συσπειρωθούμε“.

Επειδή ήταν κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι θα κλείσω με μία ατάκα του Δημήτρη (το περίμενες, είμαι σίγουρη) θέλω πριν το κάνω, να πω ότι κάπου στο διαδίκτυο, πέτυχα κείμενα που υποστήριζαν ότι μπορεί η παραίτηση του Φαμπρ να αποτελεί ‘προϊόν’ των Ελλήνων καλλιτεχνών, αλλά εντάξει, και αυτοί ‘συσπειρώθηκαν μόνο όταν θίχτηκε το δικό τους δίκαιο’. #disqus

Οι καλλιτέχνες μοιάζουν να είναι σε ένα χωριό κάπου, μακριά από τον κόσμο. Πρέπει να ενωθούμε. Υπάρχουν πάρα πολλοί ταλαντούχοι άνθρωποι σε αυτή τη χώρα, με ιδέες και φαντασία. Είναι κρίμα να μην αξιοποιούνται. Και εγώ, δεν ανακάλυψα καμία Αμερική. Απλά, πήρα μία ιδέα και προσπάθησα να την υλοποιήσω. Με μηδέν ευρώ“.

*Ευχαριστούμε πολύ για τη φιλοξενία το Urban Cafe και το συγχαίρουμε για το ‘πινακάκι’ του.