Juancho Torres/Anadolu Agency via Getty Images
FOOD & DRINK

Panela: Το παραδοσιακό γλυκό της Κολομβίας που πολεμά τους επιχειρηματίες

Οι τοπικοί παραγωγοί του ιδιαίτερου γλυκαντικού της Νότιας Αμερικής διαμαρτύρονται στις βιομηχανίες που προσπαθούν να ισοπεδώσουν μια παράδοση 500 χρόνων.

Panela στην Κολομβία, rapadura στη Βραζιλία, piloncillo στο Μεξικό, chancaca στο Περού – όπως και να αποκαλέσει κανείς το υγιεινό γλυκό της Λατινικής Αμερικής, η νοστιμιά του είναι αξεπέραστη. Πέραν από τη γεύση του, ένα από τα θετικά της panela είναι πως δε διαθέτει πατέντα και πως μπορεί να το φτιάξει ο οποιοσδήποτε στον κόσμο, χωρίς να εμπλέκονται βιομηχανίες. Τουλάχιστον, μέχρι τον περασμένο Απρίλιο.

Σύμφωνα με το αναλυτικό ρεπορτάζ των New York Times, ο Jorge González Ulloa, μεγαλομέτοχος σε βιομηχανία ζάχαρης στην Κολομβία, τόλμησε να πατεντάρει τη μέθοδο παραγωγής της panela στο όνομά του. Η μέθοδος παράγει ένα «χαμηλό σε χοληστερόλη καταναλωτικό προϊόν σε μικρό κόστος που θα είναι διαθέσιμο σε όλους τους ανθρώπους που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να προμηθευτούν φάρμακα» αναγράφεται στην πατέντα.

Η panela είναι ένα γλυκαντικό που έφτασε στη χώρα από τους Conquistadores της Ισπανίας και φτιάχνεται μέσα σε μεταλλικά καζάνια που είναι γεμάτα με βραστό χυμό ζαχαροκάλαμων. Μετά τη βράση, η ζάχαρη στερεοποιείται και το γλυκαντικό διαθέτει μια απαλή γεύση μελάσας και καραμέλας. Το χρώμα τους πότε είναι ξανθό, πότε σκούρο καφέ. Μπορεί να βρίσκεται οπουδήποτε στη Λατινική Αμερική, αλλά οι Κολομβιανοί είναι εκείνοι έχουν τα πρωτεία στην κατανάλωση.

Τοποθετώντας την panela σε βραστό νερό, αυτή διαλύεται και δημιουργεί ένα είδος γλυκού τσαγιού, την agua panela. Οι εργάτες των εργοστασίων πίνουν ένα ποτήρι το πρωί και ένα το βράδυ. Όταν το σερβίρουν στα μωρά, τοποθετούν λίγο γάλα, ενώ οι άρρωστοι το ανακατεύουν με lime και ginger.

Είναι από τα προϊόντα που βρίσκονται σε αφθονία στην Κολομβία και στην πανδημία, η ζήτηση αυξήθηκε. Περίπου 20 χιλιάδες εργάτες απασχολούνται στις ειδικές φάρμες, οι οποίες προστατεύονται από το νόμο. Με αυτόν τον τρόπο, οι παραγωγοί κρατούν μακριά τις βιομηχανίες ζάχαρης, στις οποίες απαγορεύεται να ασχοληθούν με την παραγωγή του ιδιαίτερου γλυκού.

Η κίνηση του González προκάλεσε την αντίδραση των Κολομβιανών παραγωγών, οι οποίοι τη χαρακτήρισαν ως παράλογη, όπως και τις δηλώσεις του σε εφημερίδα της περιοχής του Valle del Cauca, όταν διακήρυττε πως εφηύρε το πιο υγιεινό και πιο φθηνό γλυκαντικό του κόσμου.

Επειδή ο νόμος στην Κολομβία τον περιορίζει να ασχοληθεί με την παραγωγή της panela, ειδικοί υποπτεύονται πως ο González προσπαθεί να δημιουργήσει ένα μονοπώλιο σε πολλές χώρες της αμερικανικής ηπείρου. Δικηγόροι απορούν πώς μια αρχαία παράδοση της κολομβιανής γης ξέφυγε από την προσοχή του αρμόδιου γραφείου κατοχύρωσης πατεντών στις ΗΠΑ.

Η επιτροπή βρίσκει ευκολότερα αναφορές σε τεχνολογίες που έχουν δημοσιευτεί σε έρευνες στις ΗΠΑ, αλλά «λιγότερο για άλλες χώρες, όπου η γλώσσα είναι διαφορετική» ισχυρίζεται ο Polk Wagner, καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο της Pennsylvania.

H εθνική ομοσπονδία για τους παραγωγούς της panela, Fedepanela, ελπίζει να καταφέρει να πιέσει τις αρχές της Κολομβίας και τους αρμόδιους στο εξωτερικό, προκειμένου να μην επηρεαστεί ο κλάδος με την επέμβαση των βιομηχανιών ζάχαρης και να μην απολυθεί εν μέσω πανδημίας ούτε ένας από τους 20 χιλιάδες εργάτες που απασχολούνται.