Το κρητικό σουβλάκι αποδεικνύει γιατί το μέγεθος μετράει

Γυρόπιτα, μπιφτεκόπιτα, σουβλακόπιτα. Έτσι λένε στην Κρήτη τον γνωστό σε όλους μας πιτόγυρο. Και ειλικρινά όταν κατέβηκα για πρώτη φορά στο νησί πριν από πολλά χρόνια ουδέποτε φανταζόμουν ότι αυτό είναι το μέρος που θα βρεις το μεγαλύτερο σουβλάκι (σουβλάκι, η γενικότερη έννοια για το γυρόπιτο, ναι, ξέρω, αλλιώς το λένε, μην αρχίσουμε αυτή την κουβέντα, δεν είναι αυτό το θέμα μας, πάμε παρακάτω).

Η πρώτη φορά που επισκέφτηκα με παρέα σουβλατζίδικο θα μείνει αξέχαστη για τον απλούστατο λόγο πως οι άλλοι πήραν μόνο ένα σουβλάκι με τον αστερίσκο ‘ένα και βλέπουμε’. Για την Αθήνα το ένα ίσον κανένα, οπότε είναι αστείο να ακούς τον πρώτο μονό αριθμό. Δύο και βλέπουμε είναι το σωστό, τρία στις μεγάλες πείνες, τέσσερα όταν είσαι νηστικός όλη μέρα.

Στην Κρήτη να ξέρετε γελάνε με τους Αθηναίους που παραγγέλνουν δύο. “Πάρε ένα κι αν το παλέψεις παίρνεις και δεύτερο” η ατάκα που ακολουθεί. Κάπως έτσι την πάτησα κι εγώ. Με όπλο τα κιλά μου και τις γαστριμαργικές ικανότητες δεν τους άκουσα και πήρα δύο σουβλακόπιτες. Και όταν ήρθε η παραγγελία πίστεψα ότι ο σουβλατζής τα έφτιαξε ειδικά για μένα.

“Όχι. Έτσι είναι εδώ τα σουβλάκια”. Ναι, παιδιά. Στην Κρήτη τα σουβλάκια είναι μεγάλα. Υπερβολικά μεγάλα. Μιλάμε για ένα νησί της υπερβολής (φιλοξενία, φαγητό, μέρη, θάλασσα, παραλίες) οπότε δεν θα μπορούσε να ξεφύγει το σουβλάκι.

Το αρνητικό; Πολύ πατάτα. Βασικά, οι πατάτες είναι περισσότερες από το κρέας και ο σωστός τρόπος είναι να ξεκινήσεις από εκεί. Να αρχίσεις να τσιμπολογάς, να τις μειώσεις για να ανοίξεις τον χώρο για το κρέας ώστε να κάνεις το ντου.

Τσούκου τσούκου μπολ, δηλαδή, μέχρι να βρεις το κενό στην άμυνα και να χτυπήσεις

Αλλά το θέμα δεν είναι οι πατάτες. Το μέγεθος είναι. Στην Κρήτη το μέγεθος μετράει. Κάποιοι λένε ότι τα σουβλάκια είναι ακριβά, αλλά, με συγχωρείτε ρε παιδιά, όταν με ένα μπορείς να χορτάσεις -και το λέω εγώ που σε λίγο θα πληρώνω ΕΝΦΙΑ για την κοιλιά μου- δεν μπορείς να στέκεσαι στην τιμή.

Το μυστικό δεν είναι στην πίτα. Το μέγεθος είναι το κανονικό, η κλασική πίτα, αυτή που μπορείς να βρεις στο σούπερ μάρκετ. Το μυστικό έχει να κάνει με τον τρόπο που το φτιάχνουν. Δεν το κλείνουν το σουβλάκι, άρα αυτόματα κερδίζουν χώρο. Ισα-ίσα που λυγίζουν λίγο την πίτα κι αρχίζει η μυσταγωγία του γεμίσματος. Γύρος, ντομάτα, πατάτες, γιαούρτι. Προσοχή: στην Κρήτη δεν βάζουν τζατζίκι στα σουβλάκια, πρέπει να τους το πεις. Όπως επίσης δεν βάζουν κρεμμύδι. Σπάνιες οι φορές που έχω φάει με κρεμμύδι.

Η ποσότητα στο ένα σουβλάκι ισοδυναμεί με δύο κανονικά. Και με το ένα μπορείς να χορτάσεις. Ακούγεται περίεργο, αλλά μια χαρά τη ‘σκοτώνεις’ την πείνα με το ένα. Στο δεύτερο θα λες “τι το ‘θελα”, στο τρίτο δεν υπάρχει άνθρωπος που το έχει κάνει. Κι αν υπάρχει, αποκαλύψου!

Και για να μην ψάχνεστε, αν σας φέρει ο δρόμος στην Κρήτη και δη στο Ηράκλειο, πηγαίνετε στο κέντρο. Λιοντάρια, 25ης Αυγούστου, στα πέριξ αυτών, σε οποιοδήποτε σουβλατζίδικο και να σταματήσετε το μέγεθος είναι το ίδιο. Προετοιμαστείτε για χόρτασμα, αλλά και για μπόλικο γιαούρτι στη μύτη. Δεν υπάρχει περίπτωση να μη λερωθείτε την ώρα που θα ‘παλεύετε’ με το θεριό.

Κι αν έχετε την… αθηναϊκή ανασφάλεια ότι δεν θα χορτάσετε, πάρτε συνοδευτικά κανά-δυό καλαμάκια. Χοιρινό σουβλάκι, φίλε Θεσσαλονικιέ. Ξέρω, κάνω λάθος. Α, σου βγάζω και σε σένα το καπέλο για τα σάντουιτς. Στο μέγεθος χάνεις από την Κρήτη, βασικά στο μέγεθος χάνει όλη η Ελλάδα από την Κρήτη.

Θυμηθείτε, για να επιστρέψουμε στην αρχή του κειμένου. Σουβλακόπιτα, μπιφτεκόπιτα, γυρόπιτα. Χορταστικό, πλουραλιστικό, βαρβάτο. Πείτε το όπως θέλετε. Το σίγουρο είναι πως θα φάτε τη μεγαλύτερη πίτα που έχετε φάει ποτέ. Κι όπως είχε πει κάποτε ένας φίλος που είχε κατέβει Κρήτη και είδε για πρώτη φορά το σουβλάκι: “Εδώ μέσα να ψάξω για τα κλειδιά που έχασα…”.

(Κεντρική Φωτογραφία: Zarpanews.gr)