18 εντυπωσιακές φωτογραφίες από τον παγκόσμιο βυθό

Πρωταρχική πηγή της επίγειας ζωής και ένα διάπλατο μυστήριο, από το οποίο έχουμε εξερευνήσει ένα ταπεινό 5%.

Οι απέραντοι ωκεανοί που απλώνονται πέρα από ηπείρους και σύνορα, καλύπτοντας το μεγαλύτερο μέρος της επιφάνειας του πλανήτη, συνεχίζουν να διεγείρουν το ενδιαφέρον της ανθρωπότητας και ειδικότερα των φωτογράφων, είτε ασχολούνται θεματικά με την αποτύπωση της άγριας ζωής και των αμέτρητων πλασμάτων που κατοικούν στον παγκόσμιο βυθό, είτε ασχολούνται με την ακόμη πιο σκοτεινή πλευρά των ωκεανών – εκείνη που συνδέεται με την υπεραλίευση, τη ρύπανση του πλαστικού και γενικότερα την κλιματική αλλαγή.

Αυτόν τον θαυμαστό κόσμο τιμάει σταθερά ο θεσμός Ocean Photographer of the Year: ένας ετήσιος διεθνής διαγωνισμός φωτογραφίας που αναδεικνύει την ομορφιά όσο και την ευαλωτότητα των ωκεανών μέσω της τέχνης της φωτογραφίας.

Ξεκίνησε να διοργανώνεται το 2020, με πρωτοβουλία του περιοδικού Oceanographic σε συνεργασία με την εταιρεία Blancpain, ενώ σήμερα αποτελεί ήδη σημείο αναφοράς για την παγκόσμια κοινότητα της φωτογραφίας, τόσο σε επαγγελματικού όσο και σε ερασιτεχνικού επιπέδου φωτογράφους. Πέραν αυτών, αποτελεί και ένα «καμπανάκι» για το ευρύ κοινό, μια υπενθύμιση για την επιτακτική ανάγκη προστασίας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, απ’ όπου ουσιαστικά ρυθμίζεται όλη η τροφική αλυσίδα μέχρι και το ανθρώπινο είδος.

Παρακάτω, παρουσιάζουμε μερικές από τις φωτογραφίες των φιναλίστ ανά κατηγορία στον φετινό διαγωνισμό, λίγο πριν την ανακοίνωση των νικητών.

Ο διευθυντής του φωτογραφικού διαγωνισμού, Will Harrison, έχει δηλώσει: «Εν μέσω μιας κλιμακούμενης κρίσης στον μπλε πλανήτη, ποτέ η φωτογραφία ωκεανών δεν έχει υπάρξει πιο σημαντική». Χρειάζεσαι μερικές σκόρπιες ειδήσεις που να επιβεβαιώνουν την αλλαγή που συντελείται σιωπηλά στα θαλάσσια οικοσυστήματα, τα τελευταία χρόνια;

Την περσινή χρονιά, η μέση θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας σημείωσε νέο αρνητικό ρεκόρ τον Μάρτιο (στους 21,07 °C), σημαίνοντας μια νέα εποχή για τις ισορροπίες των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Σε έκθεση του ίδιου έτους, η UNESCO επεσήμανε ότι ο ρυθμός οξίνησης των ωκεανών (διαδικασία κατά την οποία μεταβάλλεται η χημική σύσταση των νερών, εξαιτίας της μόλυνσης) πλησιάζει πλέον σε κρίσιμα επίπεδα για τη βιοποικιλότητα.

Παράλληλα, η Μεσόγειος αποτελεί σταθερά τη θάλασσα με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση πλαστικών, με τις εκτιμήσεις να αναφέρουν ότι εισέρχονται πλέον περίπου 0,57 εκατομ. τόνοι πλαστικού ανά ημέρα (ναι, ανά ημέρα), αντιστοιχώντας σε περίπου 33.800 πλαστικά μπουκάλια ανά λεπτό.

Ως πότε θα συνεχίσουμε να αδιαφορούμε για την παραπάνω ασταμάτητη καταστροφή, ξεχνώντας πως οτιδήποτε συμβαίνει στο νερό διοχετεύεται ακολούθως σε όλη την τροφική αλυσίδα, μέχρι τον άνθρωπο; Ενώ έχει αποδειχθεί ότι μικροοπλαστικά και νανοπλαστικά (με μέγεθος 1–1000 νανόμετρα) μπορούν να διαπεράσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και να εισέλθουν στον ανθρώπινο εγκέφαλο; Μάλιστα, πρόσφατη μελέτη στο περιοδικό Nature Medicine κατέδειξε ότι οι συγκεντρώσεις μικροπλαστικών στον ανθρώπινο εγκέφαλο έχουν αυξηθεί κατά περίπου 50% μεταξύ 2016 και 2024.

Δεν θα αργήσει η ώρα που θα μας απασχολήσει έντονα το παραπάνω φαινόμενο, αν και πιθανότατα θα είναι ήδη αργά.

Οι φωτογραφίες που βρίσκονται στην τελική ευθεία για τα βραβεία του φετινού Ocean Photographer of the Year, δίνουν μια εικόνα από τον πανέμορφο, θαυμάσιο αλλά και ανησυχητικά ευάλωτο κόσμο των θαλασσών.

Οι φετινές συμμετοχές, όπως παρατηρούμε, περιλαμβάνουν μοναδικές στιγμές θαλάσσιας φύσης, όπως η φωτογραφία θαλάσσιου ιγκουάνα κατά τη διάρκεια «φτερνίσματος», μια μέδουσα που μοιάζει με διαστημόπλοιο που φαίνεται σαν να απομακρύνεται από την επιφάνεια της Γης, εικόνες από εγκλωβισμένες φάλαινες και ψάρια περιτριγυρισμένα από πλαστικά.