© Universal Cable Productions/Entertainment Pictures via ZUMA Press/Visualhellas.gr
LIFE

6 φράσεις που δείχνουν ξεκάθαρο ναρκισσισμό

Πώς να εντοπίσεις έναν ναρκισσιστή και με ποιον τρόπο να αντιμετωπίσεις το πιθανό gaslighting που θα υποστείς.

Όλοι μας έχουμε μπλέξει με ναρκισσιστές, μια κατηγορία ανθρώπων που δεν είναι καθόλου σπάνια και χρειάζονται ειδική μεταχείριση, καθώς συνήθως είναι οι πιο ανασφαλείς τύποι μιας παρέας. Η αντίδραση του οργανισμού τους είναι να προωθούν έναν εαυτό εξαιρετικά σίγουρο και ανώτερο από τους υπολοίπους. Οι ψυχολόγοι τους θεωρούν μαέστρους του gaslighting. Κι αυτό γιατί πρωταρχικός τους στόχος σε μια σχέση είναι να αντισταθμίσουν την ανασφάλειά τους ελέγχοντας και χειραγωγώντας τους άλλους.

Πώς λοιπόν μπορείς να ψυχολογήσεις έναν τέτοιον τύπο; Παρακάτω θα βρεις 6 φράσεις που συνηθίζουν να χρησιμοποιούν ίδιες ή ελαφρώς παραλλαγμένες οι ναρκισσιστές μέσα στις καθημερινές σχέσεις τους.

«Δεν είναι δικό μου πρόβλημα, αλλά εγώ…»

Δηλώσεις όπως αυτή δείχνουν ότι οι ναρκισσιστές γνωρίζουν ότι δε θα έπρεπε να κυριαρχούν στη συγκεκριμένη συζήτηση, ωστόσο το κάνουν ούτως ή άλλως. Είναι σαν μια ψευδοαποποίηση ευθύνης που τους δίνει την άδεια να επικεντρωθούν μόνο στον εαυτό τους και στην ιστορία που εκείνοι θέλουν να πουν. Αν μπεις σε μια συζήτηση με έναν ναρκισσιστή, να είσαι προετοιμασμένος για την ώρα της ιστορίας του. Αν είναι ενδιαφέρουσα, άκουσέ τη. Αλλά αν ελπίζεις σε μια αμφίδρομη συζήτηση, ψάξε αλλού καλύτερα.

«Λυπάμαι που νιώθεις έτσι, αλλά…»

Οι ναρκισσιστές δυσκολεύονται να παραδεχτούν το λάθος τους και αυτή είναι η κλασική τους προσπάθεια συγγνώμης. Αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται περισσότερο για μια εκτροπή. Με αυτή τη φράση, υπονοούν ότι δεν αναλαμβάνουν καμία ευθύνη για τη συμπεριφορά τους απέναντι στα συναισθήματά σου. Είναι δηλαδή δικό σου θέμα το πώς θα αντιδράσεις. Δεν έχει σημασία ποιο ήταν το θέμα, το πιθανότερο είναι ότι θα το ξανακάνουν.

«Γιατί μου το κάνεις αυτό;»

Οι ναρκισσιστές έχουν μια εκπληκτική ικανότητα να γίνονται από θύτες, θύματα μιας κατάστασης. Μπορεί να έχεις μια δύσκολη εβδομάδα, αλλά ακόμη κι αν αντικειμενικά εσύ είσαι εκείνος που ταλαιπωρείται, αυτοί θα το παρουσιάσουν σαν δικό τους θέμα. Σε αυτήν την περίπτωση, είναι σημαντικό να μπορείς να ανακτήσεις την αυτοκυριαρχία σου, μέσω της αυτογνωσίας. Διαφορετικά, υπάρχει ο κίνδυνος να καταλήξεις συνεχώς να αναρωτιέσαι για το εάν φταις όντως εσύ.

«Είμαι ένα πολυάσχολο άτομο. Δεν έχω χρόνο γι’ αυτό»

Το «αυτό» πιθανότατα είναι κάτι σημαντικό για εσένα. Είτε κάτι στη δουλειά σου, που θέλεις να μοιραστείς, είτε ακόμη και μια συναυλία που θέλεις πολύ να πας. Τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα ενός ναρκισσιστή είναι η αίσθηση προνομίου, η έλλειψη ενσυναίσθησης και η αδυναμία διατήρησης αμοιβαίων σχέσεων. Όχι μόνο δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν τις ανάγκες ενός άλλου ατόμου, αλλά τις απορρίπτουν. Για να το αντιμετωπίσεις, προσπάθησε να φέρεις αντιπαραδείγματα, για να τους αποδείξεις ότι κάτι είναι πιο σημαντικό από όσο εκείνοι νομίζουν.

«Ελπίζω να ξέρεις με ποιον τα βάζεις»

Ή αλλιώς «αν μου κάνεις κακό, από εμένα θα το βρεις». Αυτή η τακτική της μόνιμης απειλής και της πιθανότητας εκδίκησης είναι ο τρόπος με τον οποίο δημιουργούν μια ψευδαίσθηση δύναμης και μια αίσθηση φόβου. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θέλουν να αντιμετωπίσουν αυτή την αντιληπτή απειλή, οπότε συμμορφώνονται. Έτσι διατηρούν την εξουσία της σχέσης πάνω τους, ενώ ταυτόχρονα εσύ δεν μπορείς να σηκώσεις κεφάλι. Αυτό μπορεί να είναι ανησυχητικό, ειδικά αν έχεις να κάνεις με κάποιον που έχει όντως ιστορικό στο να κάνει τους άλλους ανθρώπους δυστυχισμένους. Η σωστή αντιμετώπιση σε αυτήν την περίπτωση είναι να πας κόντρα. Με αυτόν τον τρόπο θα φανεί το γελοίο του πράγματος και η ψευτοαπειλή.

«Δεν είναι δίκαιο»

Οι ναρκισσιστές συνήθως έχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά. Όταν λοιπόν τους επιβάλλεται η συμμόρφωση ή πρέπει να κινηθούν στο ίδιο σύστημα αξιών και κανόνων με τους υπόλοιπους ανθρώπους, αναδεικνύουν ένα δικό τους αίσθημα δικαιοσύνης. Είτε η εταιρεία του φίλου τους τα πάει περίφημα και βγάζει πολλά χρήματα, είτε πρέπει να πληρώσουν ένα πρόστιμο επειδή πάρκαραν κάπου παράνομα, θα προσπαθήσουν να βγουν οι αδικημένοι της ιστορίας. Πάλι δηλαδή θα καταφέρουν να θυματοποιηθούν. Σε αυτήν την περίπτωση, πρέπει να αποφύγεις να γίνεις το άτομο που θα προσπαθήσει να τους χαρίσει δικαιοσύνη, κάνοντας παράλογες προσωπικές θυσίες.