Robert Larter/British Antarctic Survey via AP
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Doomsday Glacier, ο παγετώνας που απειλεί το μέλλον του πλανήτη

Τον λένε Doomsday Glacier (Παγετώνας της Αποκάλυψης), έχει το μέγεθος της Φλόριντα και θα μας κάνει να «λιώσουμε» από αγωνία για το αν, μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, θα σκορπίσει την υδάτινη καταστροφή.

65 εκατοστά. Τόσο αναμένεται να ανέβει παγκοσμίως η στάθμη των ωκεανών αν ο συγκεκριμένος «απόμακρος» παγετώνας της Δυτικής Ανταρκτικής, που πήρε το επίσημο όνομα του (Thwaites Glacier) από τον Αμερικάνο γεωλόγο Fredrik T. Thwaites το 1967, κάνει αυτό που όλοι οι επιστήμονες φοβούνται.

Τι είναι αυτό; Το να καταρρεύσει με ακόμη γρηγορότερο ρυθμό από ότι όλοι προβλέπουν, εξαιτίας της κλιματικής κρίσης / λιώσιμο των πάγων / αύξησης της θερμοκρασίας των υδάτων των ωκεανών, ξεκινώντας ένα αποκαλυπτικό «ντόμινο» που θα κάνει κάθε ταινία για το τέλος του κόσμου να μοιάζει με «γλυκούλικο» παραμύθι για μικρά παιδιά.

Και αναγκάζοντας μας να εξηγούμε στα παιδιά μας τι ήταν η Βενετία, το Μαϊάμι, οι Μαλδίβες και τα υπόλοιπα «υπό εξαφάνιση» νησιωτικά κράτη και παραθαλάσσιες μητροπόλεις που θα έχουν μετατραπεί σε νέες Ατλαντίδες.

Η εφιαλτική πρόβλεψη είναι πολύ πιο κοντά απ’ όσο νομίζουμε

Και δεν σου μιλάω για κάτι που θα συμβεί σε 90 χρόνια από τώρα, αλλά σε 3-5.  Για την ακρίβεια, σύμφωνα με πρόσφατη (βλέπε του περασμένου Δεκεμβρίου) έρευνα του American Geophysical Union, αυτό που αναμένεται να συμβεί στα επόμενα 5 χρόνια είναι το ανατολικό 1/3 του παγετώνα, αυτό που προστατεύεται από ένα λεπτό επιπλέων τείχος πάγου που είναι σφηνωμένο πάνω στην κορυφή ενός υποθαλάσσιου βουνού (που βρίσκεται σε απόσταση 50χλμ. από την ακτή) να φαγωθεί εντελώς.

Συγκεκριμένα τα ζεστά -πλέον- νερά του ωκεανού «τρώνε» το τείχος πάγου από κάτω, εκείνο υποχωρεί και, κάποια στιγμή, θα ξεσφηνώσει εντελώς από την κορυφή του βουνού. Κάτι που όχι μόνο θα απελευθερώσει το 1/3 του παγετώνα εδώ και τώρα, αλλά θα αποσταθεροποιήσει και τους υπόλοιπους παγετώνες της περιοχής.

Ναι, το ξέρω ότι ακούγεται όλο αυτό δυσοίωνο και clickbait φάση. Συμφωνώ απόλυτα μαζί σου. Ξέρεις, ωστόσο, ποιοι διαφωνούν; Το σύνολο των εξειδικευμένων επιστημόνων που αδιαφορούν για Covid-19 και λοιπές πανδημίες και κρούουν την καμπάνα του κινδύνου στις κυβερνήσεις προκειμένου να κάνουν κάτι για να αποτρέψουν αυτό το παγωμένο ποτάμι πάγου μεγέθους Μεγάλης Βρετανίας (είναι ο πιο πλατύς παγετώνας στον πλανήτη, με πλάτος 120 χλμ. και βάθος 800-1.200μ.) να μετατραπεί σε πολυάριθμα παγάκια μεγέθους Κύπρου και να αδειάσει όλο το νερό που κουβαλάει στους ωκεανούς.

Το σύστημα ωκεανού με την πιο δραματική αλλαγή

Ήδη ο συγκεκριμένος παγετώνας, που βρίσκεται μακριά από κάθε ερευνητικό σταθμό που διαθέτουμε αυτή τη στιγμή, έχει χάσει 1 δισ. τόνους πάγου από το 2000 (βλέπε διπλασιασμός της ετήσιας απώλειάς του τα τελευταία 30 χρόνια) και συνεχίζει να χάνει περίπου 50 δισ. τόνους περισσότερο πάγο από ό,τι δέχεται σε χιονοπτώσεις κάθε χρόνο.

Κερδίζοντας τον άτυπο τίτλο του πρωταθλητή όσον αφορά εκείνο το σύστημα ωκεανού και πάγου με την πιο δραματική αλλαγή. Σκέψου ότι (σύμφωνα με το The British Antarctic Survey) ο Doomsday Glacier είναι ήδη από μόνος του υπεύθυνος για το 4% της συνολικής αύξησης της στάθμης των υδάτων. Και αυτό αναμένεται να είναι μόνο η αρχή.

«Ο παγετώνας Thwaites είναι ο βασικός λόγος που υπάρχει τόση μεγάλη αβεβαιότητα όσον αφορά τις προβλέψεις για την αύξηση της στάθμης της θάλασσας. Βρίσκεται σε δυσπρόσιτη περιοχή. Και, εξαιτίας της μορφολογίας του, είναι εξαιρετικά ασταθής».

Αυτό δήλωσε η έγκριτη Σουηδή ωκεανογράφος Anna Wahlin, μια εκ των 32 συνολικά επιστημόνων της σχετικής αποστολής που ερευνούν αυτή τη στιγμή που μιλάμε (για πρώτη φορά) ακριβώς το σημείο που ο παγετώνας ενώνεται με τη θάλασσα του Αμούντσεν προκειμένου να μας πουν τι μέλλει γενέσθαι.

Προσθέτοντας πως: «Ο Thwaites δεν μοιάζει με άλλους παγετώνες. Δεν πρόκειται για ένα ενιαίο, στέρεο κομμάτι πάγου. Θυμίζει περισσότερο ένα γκρουπ παγετώνων που έχουν πιεστεί ο ένας πάνω στον άλλο. Έχει πολλές περισσότερες ρωγμές και γωνίες».

Μια από τις πολλές σχετικές προσπάθειες, που έχουν εντατικοποιηθεί τους τελευταίους μήνες, προκειμένου τουλάχιστον να έχουμε ένα ακριβές timeline των όσων δυσοίωνων μας έχει κληρώσει ο λαχνός του κάρμα. Προσπάθειες οι οποίες, στην πλειοψηφία τους, λαμβάνουν χώρα στο πλαίσιο του πενταετούς The International Thwaites Glacier Collaboration, ενός διεθνούς project (κόστους 50 εκ. δολαρίων) μεταξύ ΗΠΑ και Μεγάλης Βρετανίας με στόχο την ενδελεχή μελέτη του πιο σοβαρού προβλήματος (που μέχρι τώρα αγνοούσες) που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα.

Η προσοχή έχει πέσει πλέον πάνω του

Η συγκεκριμένη μάλιστα έρευνα, αυτή που λαμβάνει χώρα καθώς μιλάμε, ξεχωρίζει και εξαιτίας της εκτεταμένης χρήσης δυο ρομποτικών σκαφών (του Ran και του Boaty McBoatcface που πήρε το όνομά του μετά από crowdsourcing) που θα μελετήσουν τη θερμοκρασία, το πάχος και τις ρωγμές στον πάγο ακριβώς στο κρίσιμο σημείο επαφής.

Μια επικεντρωμένη προσπάθεια έχει αρχίσει να παράγει ήδη αποτελέσματα που διευρύνουν τις γνώσεις μας επί του θέματος. Αποκαλύπτοντας στοιχεία που παίζουν κρίσιμο ρόλο όπως το πώς η άνοδος και η πτώση των ρευμάτων των ωκεανών επηρεάζουν το λιώσιμο των πάγων και γενικότερα για τη συμπεριφορά του πάγου καθώς λιώνει.

Και αυτό, ότι πλέον όλα τα μάτια του κόσμου είναι στραμμένα πάνω του, είναι και το μοναδικό αισιόδοξο στην όλη κατάσταση.