Ελληνική εταιρεία "έσπασε" το μονοπώλιο στο σχήμα του Κύβου του Ρούμπικ

Ο Κύβος του Ρούμπικ βρέθηκε στα ευρωπαϊκά δικαστήρια, χάριν υπόθεσης που έτρεξε μια ελληνική εταιρεία προκειμένου να ενισχύσει τις μικρές επιχειρήσεις στον ανταγωνισμό τους με μεγάλες πολυεθνικές. Πώς; Ακυρώνοντας αχρείαστα εμπορικά σήματα που είχαν καταχωριστεί στην καναδέζικης Spin Master, στην οποία ανήκουν τα δικαιώματα του παιχνιδιού παζλ με τις περισσότερες πωλήσεις στον κόσμο.

Η ελληνική εταιρεία δικαιώθηκε από το δεύτερο Ανώτατο Δικαστήριο της Ευρώπης, που ακύρωσε εμπορικά σχήματα τα οποία σχετίζονται με το παιχνίδι. Αυτό επιτρέπει σε μικρότερες εταιρείες να δημιουργήσουν το δικό τους σχετικό μηχανισμό, σε πιθανότατα χαμηλότερες τιμές.

Το ταξίδι των δικαιωμάτων του Κύβου του Ρούμπικ

Ο γλύπτης και καθηγητής αρχιτεκτονικής στην Ακαδημία Εφαρμοσμένων Τεχνών και Χειροτεχνίας της Βουδαπέστης, Ernő Rubik ήταν αυτός που εμπνεύστηκε ένα τρισδιάστατο παζλ συνδυασμού, το 1974.

Έψαχνε έναν τρόπο να βοηθήσει τους μαθητές του να κατανοήσουν τα τρισδιάστατα αντικείμενα. Δεν αντιλήφθηκε πως τελικά, έφτιαξε ένα παζλ έως ότου προσπάθησε να το λύσει. Χρειάστηκε ένα μήνα.

Το ονόμασε Μαγικό Κύβο. Εδώ και δεκαετίες το ξέρουμε ως Κύβο του Ρούμπικ και έχει εξελιχθεί σε ένα από τα πιο αναγνωρισμένα σύμβολα της ποπ κουλτούρας.

Αρχικά, ο δημιουργός πήρε την πατέντα το 1975. Έδωσε την άδεια για πώληση στη βρετανική Pantengle Pazzles, το 1978. Από εκεί πήγε στην Idea Toy Corp το 1980, όταν κυκλοφόρησε διεθνώς και κέρδισε πολλά βραβεία.

Εκτιμάται ότι έως τον Ιανουάριο του 2024 είχαν πουληθεί περίπου 500.000.000 Κύβοι του Ρούμπικ σε όλον τον κόσμο, αριθμός που του έδωσε την κορυφή στη λίστα με τα παιχνίδια παζλ που έχουν τις περισσότερες πωλήσεις.

Το 2021 τα δικαιώματα πήγαν στα χέρια της καναδέζικης Spin Master, η οποία βρέθηκε στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια μετά το αίτημα της ελληνικής Verdes Innovations SA, στο γραφείο εμπορικών σημάτων της ΕΕ, να ακυρώσει πολλά εμπορικά σήματα που είχαν καταχωριστεί στους έχοντες τα δικαιώματα από το 2008 έως το 2012.

Ειρήσθω εν παρόδω, η ελληνική εταιρεία παράγει παρόμοια παζλ και τα έχει ονομάσει V-Cube.

Το European Union Intellectual Property Office (EUIPO) δικαίωσε την ελληνική εταιρεία, υποστηρίζοντας ότι τα εμπορικά σήματα του Κύβου του Ρούμπικ είχαν καταχωρηθεί κατά παράβαση της νομοθεσίας της ΕΕ.

«Καθώς τα ουσιώδη χαρακτηριστικά αυτού του σχήματος είναι απαραίτητα για την επίτευξη ενός τεχνικού αποτελέσματος, δεν θα έπρεπε να είχε καταχωριστεί ως εμπορικό σήμα της ΕΕ», ανέφερε η απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρώπης που ενέκρινε όσα είχε να καταθέσει η EUIPO.

Μια βασική διευκρίνιση

Τα εμπορικά σήματα προστατεύουν την ταυτότητα ενός brand. Οι ευρεσιτεχνίες προστατεύουν τις τεχνικές καινοτομίες, για περιορισμένο χρόνο. Σύμφωνα με τους καθ’ ύλην αρμοδίους, το σχήμα του Κύβου του Ρούμπικ είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη λειτουργικότητά του, δηλαδή την ικανότητα των τμημάτων του να περιστρέφονται για να λυθεί το παζλ (βλ. περιστροφικός μηχανισμός).

Η καταχώριση του σχήματος ως εμπορικό σήμα θα έδινε στη Spin Master ένα αθέμιτο μονοπώλιο σε παρόμοια προϊόντα, περιορίζοντας την καινοτομία και τον ανταγωνισμό. Ως εκ τούτου, δεν θα έπρεπε να είχε καταχωριστεί ως trademark.

Όπως αναφέρεται σε ανάλυση της απόφασης, η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου τονίζει τη σημασία της διάκρισης μεταξύ τεχνικών λύσεων (που προστατεύονται από ευρεσιτεχνίες για περιορισμένο χρονικό διάστημα) και εμπορικών σημάτων (που μπορούν να προσφέρουν διαχρονική προστασία) στην ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Η καναδική εταιρεία ενημέρωσε ότι θα κάνει έφεση.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ