AP Photo Natacha Pisarenko
ΥΓΕΙΑ

Για τους ειδικούς, είναι πιθανό ο κορονοϊός να μην εξαφανιστεί ποτέ

Παρόλα αυτά, ακόμα και αν πάρουμε ως δεδομένη τη συνύπαρξη μαζί του, υπάρχουν πολλά καλά σενάρια. Μαζί και κάποια πολύ αρνητικά.

Tη στιγμή που μιλάμε ο κορονοϊός έχει ήδη εντοπιστεί σε 18,7 εκατομμύρια ανθρώπους, αριθμός που μέχρι να φτάσει αυτό το κείμενο σε εσάς είναι σίγουρο πως θα έχει αυξηθεί. Ίσως και σε σημαντικό βαθμό. Ούτως ή άλλως μιλάμε για τα επιβεβαιωμένα κρούσματα. Αριθμός σίγουρα υποπολλαπλάσιος από αυτόν των πραγματικών κρουσμάτων ανά τον κόσμο. Οι θάνατοι που έχουν προκύψει είναι αυτή τη στιγμή στις 700.000 ανά τον κόσμο. 

Στις αρχές όλου αυτού του πρωτόγνωρου χάους, διάβασα μια εντυπωσιακά δυσοίωνη πρόβλεψη. Είχα σπεύσει να την ειρωνευτώ πριν δω ότι ο άνθρωπος που την έκανε δεν ήταν ο οποιοσδήποτε. Ο Marc Lipsitch, λοιπόν, από το Harvard υπολόγιζε ότι ένα πόσοστο της τάξης του 40-70% του παγκόσμιου πληθυσμού θα προσβληθούν από τον κορονοϊό. Από εκείνους που θα έχουν συμπτώματα, το 1% αναμένεται να πεθάνει. 

Σήμερα, αρκετούς μήνες μετά, η πρόβλεψη αυτή δεν φαίνεται τόσο εξωφρενική. Χθες μόνον ανακοίνωθηκαν 255.000 κρούσματα. Ρυθμός που σημαίνει ότι ίσως να χρειάζονται μόλις 4 μέρες ή και λιγότερο για να έχουν αύξηση ανά εκατομμύριο. Ταυτόχρονα, πρέπει να θεωρούμε πολύ πιθανό ότι με τον κορονοϊό το πιθανότερο είναι να μην ξεμπερδέψουμε ποτέ. Και οι λόγοι δεν είναι και πάρα πολύ σύνθετοι.

Πρόκειται για έναν ιό που χαρακτηρίζεται από τρομερή μεταδοτικότητα αλλά και ανθεκτικότητα. Το πιο πιθανό σενάριο που έχουμε μπροστά μας; H πανδημία κάποια στιγμή θα τελειώσει με σημαντικότερο όπλο προς αυτή την κατεύθυνση να είναι η ανοσία. Αυτή στο κακό σενάριο είναι ότι η ανοσία αυτή θα προκύψει, όταν κολλήσουν πάρα πολλοί άνθρωποι. Το καλό σενάριο είναι ότι θα έρθει πολύ νωρίτερα με την παρασκευή του εμβολίου που θα σώσει πιθανόν χιλιάδες ή και εκατομμύρια ζωές.

ΑP Photo / Matias Delacroix

Η λήξη της πανδημίας όμως δεν θα σημαίνει και τέλος του κορονοϊού. Το πιθανότερο είναι ότι θα συνεχίζουμε να ζούμε μαζί του ακολουθώντας τις εξάρσεις και τις υφέσεις του. Αν τα καταφέραμε με άλλους ιούς στο παρελθόν. Η εξάπλωσή του όμως αλλά και η δυσκολία να τον εντοπίσουμε (ακριβώς επειδή είναι πολλές φορές ασυμτπωματικός) καθιστά την εξάλειψή του σχεδόν αδύνατη. “Είναι σχεδόν απίθανο να πετύχουμε με τον COVID-19 τη νίκη που πετύχαμε με τον SARS”, λέει ο Stephen Morse, επιδημιολόγος από το Πανεπιστήμιο Columbia.


Κορονοϊός: Ποιο θα είναι το μέλλον μας;

Πολύ απλά αυτό είναι κάτι που μοιάζει αδύνατο να το γνωρίζουμε σε αυτή τη φάση. Ο κορονοϊός ζει ανάμεσά μας μόλις κάποιους μήνες. Το βασικό, λοιπόν, πράγμα που δεν ξέρουμε είναι πόσο θα κρατάει η ανοσία. Αν για παράδειγμα αυτή κρατάει για κάποιους μήνες, αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε μια πανδημική κρίση και μικρότερες εξάρσεις κάθε χρόνο. Αν κρατάει για 2 χρόνια, οι πανδημίες θα μειώνονται αισθητά.

Σε αυτό το επίπεδο, είναι σίγουρο σημαντικό και το τι θα γίνει με το εμβόλιο. Σε περίπτωση που όλα πάνε καλά, ένα εμβόλιο μπορεί να προσφέρει επέκταση στην ανοσία του οργανισμού μας. Σε αυτή την περίπτωση είναι πιθανό να χρειάζεται να εμβολιαζόμαστε κάθε χρόνο, όπως περίπου συμβαίνει και με τον ιό της γρίπης. H πορεία, λοιπόν, του ιού θα γίνει περίπου όπως η πορεία της γρίπης. Θα εξασθενήσει ο ίδιος αλλά θα συνεχίσει να είναι επικίνδυνος για συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού. Υπάρχουν, εξάλλου, άλλοι 4 κορονοϊοί που προκαλούν πλέον απλά κρυολογήματα. 

Δεν είναι, λοιπόν, καθόλου απίθανο αυτό που ξεκίνησε τώρα ως θανατηφόρα πανδημία, σε λίγα χρόνια να είναι ένα απλό κρυολόγημα. Όπως τονίζει και ένας ειδικός στους κορονοϊούς ερευνητής, ο Vineet Menachery: “Σχηματικά βλέποντάς το, ένας νεκρός ξενιστής δεν προσφέρει τίποτα στον ίδιο τον ιό”. Και αυτό είναι ένα από τα αρκετά καλά σενάρια που συγκεντρώνει μάλιστα αρκετές πιθανότητες. Τα παραδείγματα εξάλλου από τον H1N1 είναι πολύ πρόσφατα.

Ποιο είναι, λοιπόν, το πιθανότερο σενάριο; O κορονοϊός θα είναι μαζί μας για πολλά χρόνια ακόμα. Ίσως και για το υπόλοιπο της ζωής μας. Θα συνδεθεί συνεπώς με το μέλλον μας. Όπως έχει συνδεθεί και ο ιός της γρίπης. Μόνο που έχουμε βρει τρόπο να συμβιώνουμε με τον τελευταίο χωρίς να χρειάζεται να κλείνουμε τις κοινωνίες μας.