Γιατί η αλλαγή της ώρας είναι κακή για την υγεία
Την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου, οι δείκτες του ρολογιού πάνε μία ώρα πίσω. Η αλλαγή αυτή, όμως, δεν είναι τόσο αθώα.
- 27 ΟΚΤ 2023
Οι προσπάθειες που έχουν γίνει για να μείνει επιτέλους σταθερή η ώρα και να μην «πάτε μία ώρα μπροστά ή πίσω τα ρολόγια σας» είναι πολλές όμως, δυστυχώς, πέφτουν στο κενό με αποτέλεσμα κάθε χρόνο να διαβάζετε κείμενα όπως αυτό.
Την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου, η συνήθεια που έγινε λατρεία βάζει και πάλι τα δυνατά της και μετακινεί τους δείκτες του ρολογιού με τη συναισθηματική αξία στον αριστερό σας καρπό, μία ώρα πίσω. Με λίγα λόγια, λήγει το θερινό μέτρο και τη θέση σου παίρνει το χειμερινό, αυτό που δεν συμπαθείτε ιδιαίτερα διότι κάνει τη νύχτα μεγαλύτερη.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Μεταφορών, «Σας υπενθυμίζουμε ότι την Κυριακή 29 Οκτωβρίου 2023, λήγει η εφαρμογή του μέτρου της θερινής ώρας, ως ισχύει σύμφωνα με την οδηγία 2000/84/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ε.Ε. της 19ης Ιανουαρίου 2001, σχετικά με τις διατάξεις για τη θερινή ώρα. Ως εκ τούτου οι δείκτες των ρολογιών θα πρέπει να μετακινηθούν μία ώρα πίσω, δηλαδή από 04:00 π.μ σε 03:00 π.μ».
Το σύστημα αλλαγής της ώρας δύο φορές το χρόνο, όμως, δεν είναι και τόσο αθώο. Το 2019, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε να απαλλαγεί από την αλλαγή των ρολογιών, αφού μια μελέτη διαπίστωσε ότι το 84% των ανθρώπων στις χώρες που συμμετείχαν στη θερινή ώρα, ήθελαν να σταματήσει.
Το σημαντικό, ωστόσο, είναι άλλο. Υπάρχουν κάποιες ανησυχίες για την υγεία μας που συνδέονται με την αλλαγή της ώρας, καθώς ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι διαταράσσει τους φυσικούς κύκλους του ύπνου, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία.
Πώς επηρεάζει η αλλαγή της ώρας το σώμα
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος διαθέτει ένα βιολογικό ρολόι, γνωστό και ως κιρκάδιος ρυθμός, που λειτουργεί σε έναν 24ωρο κύκλο. Είτε κερδίζουμε μια επιπλέον ώρα είτε χάνουμε μια ώρα ύπνου, αυτό προκαλεί διαταραχή στον κύκλο του ύπνου. Αυτό, μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα σε ορισμένους ανθρώπους που δεν προσαρμόζονται εύκολα.Ο διαταραγμένος ύπνος θα μπορούσε επίσης δυνητικά να οδηγήσει σε υψηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.
Μια μελέτη του 2019 από ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Harvard και του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης εξέτασε τις επιπτώσεις της έλλειψης ύπνου στις καρδιακές παθήσεις σε ποντίκια και διαπίστωσε ότι, μετά από 16 εβδομάδες, τα ποντίκια που είχαν διαταραχθεί οι κύκλοι του ύπνου τους ανέπτυξαν μεγαλύτερες αρτηριακές πλάκες σε σύγκριση με τα ποντίκια με φυσιολογικά πρότυπα ύπνου.
Τα ποντίκια με έλλειψη ύπνου είχαν επίσης διπλάσια επίπεδα ορισμένων λευκών αιμοσφαιρίων στην κυκλοφορία και χαμηλότερες ποσότητες υποκρετίνης, μιας ορμόνης που παίζει βασικό ρόλο στη ρύθμιση της κατάστασης ύπνου και αφύπνισης.
«Αυτή φαίνεται να είναι η πιο άμεση απόδειξη μέχρι στιγμής των μοριακών συνδέσεων που συνδέουν τους παράγοντες κινδύνου του αίματος και του καρδιαγγειακού συστήματος με την υγεία του ύπνου», δήλωσε ο Michael Twery, διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Έρευνας για τις Διαταραχές του Ύπνου στις ΗΠΑ.
Πώς επηρεάζει η αλλαγή της ώρας την ψυχική υγεία
Όταν τα ρολόγια γυρίζουν πίσω το φθινόπωρο, έχουμε μια επιπλέον ώρα φωτός το πρωί – ωστόσο, αυτό διαρκεί μόνο μερικές εβδομάδες πριν οι μέρες μικρύνουν και η ανατολή του ήλιου γίνεται όλο και πιο αργή.
Οι περισσότερες ώρες σκοταδιού μπορεί να οδηγήσουν σε κακή διάθεση και κατάθλιψη σε ορισμένους ανθρώπους, καθώς και σε κόπωση, μυϊκούς πόνους και αποδυνάμωση των οστών λόγω έλλειψης βιταμίνης D από την έκθεση στο ηλιακό φως.
Ορισμένοι άνθρωποι βιώνουν επίσης εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (SAD) ως αποτέλεσμα των μικρότερων ημερών. Τα συμπτώματα της SAD περιλαμβάνουν επίμονη χαμηλή διάθεση, απώλεια ευχαρίστησης ή ενδιαφέροντος για τις συνήθεις καθημερινές δραστηριότητες, ευερεθιστότητα, αισθήματα απόγνωσης ή ενοχής και ύπνο περισσότερο από το κανονικό.
Η έλλειψη ηλιακού φωτός μπορεί να εμποδίσει ένα τμήμα του εγκεφάλου που ονομάζεται υποθάλαμος να λειτουργήσει σωστά, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την παραγωγή μελατονίνης (ορμόνη του ύπνου) και σεροτονίνης (ορμόνη της διάθεσης), καθώς και τον κιρκάδιο ρυθμό του σώματος.
