Γιώργος Χρέλιας, ο μαιευτήρας του πρώτου μωρού από μητέρα θετική στον κορονοϊό

Το πρώτο υγιέστατο μωρό από μητέρα μολυσμένη από τον ιό, στην Ελλάδα. Ο μικρούλης είχε μεγάλους συμπαίχτες. Την υπομονετική μαμά του και το ιατρικό τιμ. Αρχηγός της ομάδας ήταν -εξυπακούεται!- ο γιατρός Χρέλιας, Επιμελητής στη Γ’ Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Αττικόν. Είναι ο μαιευτήρας που πήρε την πρώτη κρυάδα στα ‘γεννητούρια με κορονοϊό’ και έδειξε το δρόμο στους συναδέλφους του!

“Είμαι επικουρικός επιμελητής με σύμβαση ενός χρόνου (σ.σ. η ετήσια σύμβασή του ανανεώθηκε μόλις ξέσπασε η πανδημία), δηλαδή δεν ανήκω στο μόνιμο προσωπικό του ΕΣΥ. Είμαι βέβαια πολλά χρόνια στο ‘Αττικόν’, λόγω της ειδικότητας, του διδακτορικού και του μεταπτυχιακού στην παθολογία κύησης. Οι αρμοδιότητες και τα ωράρια είναι ίδια με των άλλων ιατρών της κλινικής, αν και πολλές φορές καλούμαι και εκτός ωραρίου σε επείγοντα περιστατικά, λόγω της ειδικής εκπαίδευσης και εμπειρίας μου στη λαπαροσκόπηση. Γενικά, έχουμε έλλειψη προσωπικού και η διευθύντρια μας, κ. Καλανταρίδου κάνει επανειλημμένως προσπάθειες να φέρει μόνιμους επιμελητές ή καθηγητές, επειδή αυτές οι συμβάσεις ενός χρόνου δεν είναι λύση για το σύστημα υγείας, ειδικά στα τεταρτοβάθμια νοσοκομεία”, επεσήμανε ο γιατρός που ντύθηκε σαν αστροναύτης -όπως λέει-, για την εν λόγω γέννα.

Για την ορθή χρήση του εξοπλισμού “έγινε ειδική εκπαίδευση στους γιατρούς και τις μαίες από την επιτροπή λοιμώξεων του νοσοκομείου. Πρόκειται για εξοπλισμό προστασίας από μολυσματικές νόσους που μεταδίδονται αερογενώς. Έως τώρα, είχαμε χρησιμοποιήσει τα μέτρα προφύλαξης για μετάδοση ιού με το αίμα σε περιστατικά ασθενών με HIV ή ηπατίτιδα”.

Για την ατομική τους προστασία, τους μίλησε προσωπικά και ο καθηγητής, Σωτήρης Τσιόδρας. “Ο καθηγητής κ. Τσιόδρας είναι σοβαρός και ευγενής άνθρωπος. Πράος και φιλικός. Με το ξέσπασμα της πανδημίας, μας επισκέφθηκε στο ”Αττικόν”. Ήρθε στην κλινική μας και μάς χαιρέτησε όλους και έναν – έναν ξεχωριστά, τονίζοντας την αναγκαιότητα της χρήσης μάσκας και ενθαρρύνοντάς μας στο έργο μας. Βέβαια, εμείς τον γνωρίζαμε από πριν. Μαζί κάναμε εφημερίες, στα επείγοντα του νοσοκομείου. Προσωπικά, έχουμε συνεργαστεί για ερευνητικές εργασίες και δημοσιεύσεις σε γνωστά ξένα περιοδικά. Είναι καλός φίλος του πατέρα μου, που ήταν επίσης γυναικολόγος στο ‘Αττικόν’, αλλά έχει συνταξιοδοτηθεί. Ο πατέρας μου ήταν ο μαιευτήρας στις γέννες τριών ή τεσσάρων παιδιών του. Δεν θυμάμαι, ακριβώς”.

Απώλεια της αίσθησης της αφής, λόγω των γαντιών

Ο ‘διαστημικός’ εξοπλισμός είναι απόλυτα αναγκαίος αλλά “είναι και πολύ πιεστικός. Σίγουρα, δεν είμαστε οι μόνοι που τον χρησιμοποιούμε την περίοδο αυτή, αλλά εμείς ως χειρουργοί πάνω από αυτήν τη λευκή στολή τύπου TYVEK φοράμε και την αποστειρωμένη ρόμπα του χειρουργείου, πράγμα που ανεβάζει την θερμοκρασία σώματός μας κατά πολλούς βαθμούς. Επίσης, ο κλιματισμός στην αίθουσα της καισαρικής είναι κλειστός, προκειμένου να μην έχουμε αερογενή διασπορά. Είναι σαν να βρισκόμαστε σε σάουνα!

Άλλο ένα σημείο δυσκολίας είναι τα τρία ζευγάρια γάντια που φοράμε, με αποτέλεσμα να προκαλείται απώλεια της αίσθησης της αφής και αυτός είναι πολύ σημαντικός παράγοντας σ’ ένα χειρουργείο. Και φτάνουμε στο τελευταίο εξάρτημα που δυσκολεύει την επέμβαση και αυτό είναι η μάσκα. Θολώνει τόσο πολύ από την ανάσα μας, που στο τέλος -όταν την βγάζεις- στάζει, όπως οι μάσκες θαλάσσης, ύστερα από την κατάδυση. Παρόλα αυτά, έπειτα από κάποια λεπτά εξοικειώνεσαι με την όλη κατάσταση και παρά τις δυσκολίες συνεχίζεις μεθοδικά και ψύχραιμα την επέμβαση”.

Οι λέξεις ‘μεθοδικά’ και ‘ψύχραιμα’ -ανέκαθεν- ήταν κλειδιά για τους υγειονομικούς και πολύ περισσότερο αυτή την περίοδο της μάχης με τον νέο κορονοϊό. Με αυτές τις λέξεις ‘κλειδώνεται’, έστω και προσωρινά ο φόβος της μετάδοσης του ιού από τον ασθενή στον γιατρό. “Υπάρχει ανησυχία την πρώτη φορά, καθώς ο ιός μεταδίδεται πολύ εύκολα. Όμως, τα μέτρα προστασίας είναι ειδικά σχεδιασμένα, ώστε να μην έχουμε επαφή με τον ιό. Συνεπώς, η σωστή χρήση τους περιορίζει τον κίνδυνο. Την κρίσιμη ώρα, λοιπόν, αυτό που υπερισχύει είναι η ανάγκη για καθαρό μυαλό και αυτοσυγκέντρωση, ώστε να επιτελέσουμε το καθήκον μας. Την προστασία της ανθρώπινης ζωής, όπως λέει και ο όρκος του Ιπποκράτη”.

Η καισαρική είναι σύντομης διάρκειας. Ερωτηθείς, αν ισχύει το ίδιο και γι’ αυτήν την περίπτωση, στην οποία η μητέρα είναι φορέας του ιού, απάντησε: “Η διάρκεια της επέμβασης -αυτής καθεαυτήν- δεν διαφοροποιείται σημαντικά. Η προστατευτική στολή μάς δυσκολεύει, σίγουρα. Αλλά, οι χειρισμοί μας δεν πρέπει να είναι αργοί, επειδή κάθε λεπτό που περνάει αυξάνει την πιθανότητα έκθεσης στον ιό. Άρα, για να πάρεις μέρος σε ένα τέτοιο περιστατικό πρέπει να ξέρεις να κάνεις μια καισαρική με κλειστά μάτια. Αυτό που αυξάνει είναι ο χρόνος προετοιμασίας του προσωπικού και το μεγαλύτερο άγχος είναι στην αφαίρεση της στολής, της μάσκας, των γαντιών και των γυαλιών. Επειδή, αν κάτι είναι μολυσμένο και ακουμπήσει κατά λάθος σε κάτι καθαρό θα το μεταφέρεις σπίτι σου φεύγοντας”.

Η μαμά λαχταρά να αγκαλιάσει το παιδί της

Σε μια τέτοια περίπτωση η μητέρα και το παιδί δεν μπορούν να έρθουν σε επαφή, επί μέρες. Σκληρή δοκιμασία για μια μάνα, αλλά την υπομένει καρτερικά για το καλό του παιδιού της, αλλά και της ίδιας. “Η καισαρική έγινε με επισκληρίδιο αναισθησία, επομένως η μαμά άκουσε το πρώτο κλάμα του μωρού της και φυσικά χάρηκε πολύ. Της το δείξαμε από απόσταση και μετά το παρέλαβε ο νεογνολόγος”. Ο γιατρός εξήγησε ότι “ολική νάρκωση γίνεται μόνο σε επείγουσες περιπτώσεις στην καισαρική τομή και γενικά την αποφεύγουμε, επειδή η διασωλήνωση του ασθενή με COV-2 εκθέτει σε μεγαλύτερο κίνδυνο τους αναισθησιολόγους. Ο λόγος είναι ότι σε αυτή την περίπτωση ο ασθενής δεν φοράει μάσκα”.

Η μητέρα χάρηκε με το πρώτο κλάμα του μωρού της αλλά το ιατρικό τιμ δεν είχε ολοκληρώσει τη δουλειά του: “Όταν γεννήθηκε το μωράκι, νομίζω πως όλοι νιώσαμε ανακούφιση και ικανοποίηση για το αποτέλεσμα. Βέβαια, η δουλειά μας δεν τελειώνει εκεί, καθώς πρέπει να συρραφεί η μήτρα όπως και όλα τα στρώματα έως το δέρμα και να ολοκληρωθεί σύντομα η επέμβαση. Την ώρα της καισαρικής, επειδή η αδρεναλίνη είναι στα ύψη, λόγω της φυσιολογικής αιμορραγίας, ξεχνάμε την λοίμωξη Covid-19 και λειτουργούμε μηχανικά. Πολλές φορές, δεν προλαβαίνουμε να δούμε ούτε το φύλο του νεογνού”.

Στο ‘Αττικόν’ έχουν γίνει άλλες δύο καισαρικές σε μαμάδες φορείς του νέου κορονοϊού. “Όλες οι αγωνίες της μαμάς συγκεντρώνονται στο παιδί της, ώστε αυτό να βγει καθαρό από τη λοίμωξη. Μέχρι στιγμής, το γεγονός αυτό έχει παρατηρηθεί να συμβαίνει στους τοκετούς που έχουμε κάνει.
Η μαμά ρωτάει με αγωνία αν βγήκε το τεστ του παιδιού της, αν είναι καλά. Θέλει να το δει και ζητάει να της δείξουμε φωτογραφίες του. Κατόπιν, η μεγαλύτερη λαχτάρα της έγκειται στο πότε θα το αγκαλιάσει.

Αυτό -για την ασφάλεια του νεογνού- γίνεται μόλις η μαμά αρνητικοποιηθεί σε δυο διαδοχικά τεστ Covid. Μέχρι τότε, βρίσκονται σε ξεχωριστούς θαλάμους, αν και επιτρέπεται ο θηλασμός, καθώς στις μέχρι τώρα αναλύσεις δεν έχει βρεθεί ο ιός στο μητρικό γάλα. Επειδή, όμως ο ιός μεταδίδεται πολύ εύκολα, από λάθος τοποθέτηση μάσκας ή μη καλή υγιεινή χεριών την ώρα του θηλασμού, προτείνουμε για την προστασία του βρέφους να μην έχει επαφές με την μολυσμένη μητέρα έως την στιγμή που έχουμε τα δύο αρνητικά τεστ. Η αγωνία του ιατρού είναι να μην εκτεθεί στον ιό SARS COV-2 και τον μεταφέρει στους συναδέλφους του στην δουλειά και στους οικείους του στο σπίτι. Και εύχομαι όταν μετρηθούμε στο τέλος της λοίμωξης Covid- 19 να είμαστε όλοι παρόντες!”.

Παρόντες και στις θέσεις τους, συμπληρώνω. Σ’ ένα χρόνο από τώρα, αν κάποιος άλλος είναι πρώτος στη λίστα για τις προσλήψεις των επικουρικών γιατρών, ο κ. Χρέλιας δεν θα ανανεώσει τη σύμβασή του με το ‘Αττικόν’. Οι ήρωές μας πρέπει να επιβραβεύονται εν ζωή και όχι 200 χρόνια μετά τα ανδραγαθήματά τους. Αυτό έχει αξία.