Helios: 18 χρόνια από τη μεγαλύτερη αεροπορική τραγωδία στην Ελλάδα

Εξαιτίας της ταχείας αποσυμπίεσης στην καμπίνα, όλοι όσοι βρίσκονται στο αεροπλάνο χάνουν τις αισθήσεις τους. Μεταξύ αυτών, ο πιλότος και ο συγκυβερνήτης του.

Στις 10:37, το αεροσκάφος της Helios μπαίνει στο FIR Αθηνών. Ο πύργος ελέγχου του «Ελευθέριος Βενιζέλος» προσπαθεί να επικοινωνήσει με το πλήρωμα, ωστόσο, δεν λαμβάνει κάποια απάντηση.

Όλοι τότε αρχίζουν να θορυβούνται. Ένα ακυβέρνητο αεροσκάφος πλησιάζει την πρωτεύουσα της Ελλάδας χωρίς κανείς να γνωρίζει σε τι κατάσταση βρίσκεται τόσο το πλήρωμα, όσο και οι επιβάτες του.

Η τραγική πτώση του Helios στο όρος Γραμματικό

Όπως ορίζει το πρωτόκολλο, ο αρχηγός του ΓΕΕΘΑ ζητά την απογείωση δύο μαχητικών αεροσκαφών προκειμένου να μάθουν τι συμβαίνει με το αεροπλάνο «φάντασμα».

Λίγα λεπτά αργότερα, αποκτούν οπτική επαφή με το αεροπλάνο Helios, ωστόσο, οι πιλότοι του αντιλαμβάνονται πως ο πιλότος και ο συγκυβερνήτης έχουν χάσει τις αισθήσεις τους.

Το αεροπλάνο, ακυβέρνητο πια, κάνει κύκλους πάνω από την Αττική. Δίπλα του τα δύο F-16 που περιμένουν οδηγίες από τα κεντρικά, υπό τον φόβο αεροπειρατείας αλλά και πτώσης σε κατοικημένη περιοχή.

Τελικά, στις 11:47 οι πιλότοι των μαχητικών βλέπουν έναν άντρα να προσπαθεί να λάβει τον έλεγχο του αεροπλάνου.

Πρόκειται για τον Ανδρέα Προδρόμου, έναν από τους αεροσυνοδούς της πτήσης, ο οποίος καταλαβαίνει γρήγορα την αποσυμπίεση στην καμπίνα και βάζει μάσκα οξυγόνου. Ο ίδιος μπορεί να είχε πτυχίο πιλότου για μικρότερα αεροσκάφη, ωστόσο δεν καταφέρνει να πάρει τον έλεγχο του αεροσκάφους.

Ύστερα από αρκετούς κύκλους πάνω από τον αττικό ουρανό, τα καύσιμα τελειώνουν, το αεροπλάνο χάνει και τους δύο κινητήρες του και στις 12:05 πέφτει πάνω στην οροσειρά του Γραμματικού. Στο σημείο φτάνουν αμέσως πυροσβεστικές δυνάμεις και ασθενοφόρα, ωστόσο, το κακό είχε γίνει.

Ο τραγικός απολογισμός και τα αίτια του δυστυχήματος

Από το σημείο της συντριβής ανασύρονται 121 πτώματα. Στο μεγαλύτερο μέρος τους, ήταν απανθρακωμένα εξαιτίας της φωτιάς που ξέσπασε μετά την πτώση. Η ταυτοποίηση έγινε μέσω DNA, ενώ διαπιστώθηκε πως στην πτήση επέβαιναν 103 Κύπριοι και 12 Έλληνες υπήκοοι, καθώς και τα 6 μέλη του πληρώματος.

Σύμφωνα με τη νεκροψία – νεκροτομή που πραγματοποιήθηκε στα εργαστήρια της ελληνικής αστυνομίας, όλοι οι επιβάτες της μοιραίας πτήσης ήταν ζωντανοί όταν συνετρίβη το Boeing, ωστόσο είχαν πέσει σε βαθύ και μη αναστρέψιμο κώμα λόγω της υποξίας. Επίσης, οι τοξικολογικές εξετάσεις δεν έδειξαν εάν υπήρχε ουσία που εισέπνευσαν τα θύματα.

Όλοι οι εμπειρογνώμονες έπεσαν πάνω στο μαύρο κουτί για να μάθουν τι ακριβώς συνέβη και πώς προκλήθηκε αυτή η πρωτοφανής για τα ελληνικά δεδομένα αεροπορική τραγωδία. Έτσι, όπως αποδείχτηκε τελικά, η αιτία του δυστυχήματος ήταν ο διακόπτης του ρυθμιστή συμπίεσης, ο οποίος παρέμεινε στο manual, ενώ έπρεπε να βρίσκεται στο auto.

Μερικά από τα ερωτήματα, όμως, δεν έχουν λυθεί μέχρι σήμερα. Γιατί οι κυβερνήτες δεν αντιλήφθηκαν με μιας το πρόβλημα της ατμοσφαιρικής πίεσης και δεν γύρισαν τον διακόπτη πριν πέσουν σε κώμα;

Και ενώ αρχικά οι ευθύνες για το τραγικό συμβάν έπεσαν πάνω στον μηχανικό που έλεγξε το αεροσκάφος πριν ξεκινήσει την πτήση θανάτου και τους κυβερνήτες, η Guardian, με ένα αδημοσίευτο έγγραφο αποτίμησης της κατάστασης από την αμερικανική Ομοσπονδιακή Διοίκηση Αεροπλοΐας, αποκάλυψε πως το πρόβλημα δεν ήταν πιθανό να εντοπιστεί από το πλήρωμα του αεροσκάφους ή το προσωπικό εδάφους.

Κατά τη δίκη που ξεκίνησε στις 17 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους, πέντε στελέχη της Helios Airways έκατσαν στο εδώλιο του κατηγορουμένου με τις κατηγορίες ανθρωποκτονίας και πρόκλησης θανάτου λόγω αλόγιστης, απερίσκεπτης ή επικίνδυνης πράξης. Το Πρωτοδικείο Αθηνών έκρινε τους τέσσερις εξ αυτών ένοχους.

Τον Φεβρουάριο του 2013 τελικά, το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων επέβαλε 13ετείς ποινές φυλάκισης, εξαγοράσιμες έναντι 80 χιλιάδων ευρώ εκάστη, σε τρεις από τους τέσσερις κατηγορουμένους.