Σπύρος Χαμάλης
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

HMM: Πού θα βρεις την πιο όμορφη Ferrari στο κέντρο της Αθήνας

Το Ελληνικό Μουσείο Αυτοκινήτου (Hellenic Motor Museum) βρίσκεται στην καρδιά της Αθήνας και είναι ο παράδεισος για τους λάτρεις των αυτοκινήτων και όχι μόνο.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΣΠΥΡΟΣ ΧΑΜΑΛΗΣ

Ένα μεγαλοπρεπές, κυλινδρικό κτίριο κοντά στην Πλατεία Βικτωρίας μου έκανε πάντα εντύπωση, όταν περπατούσα τα τελευταία χρόνια στην περιοχή. Πρόκειται για το Ελληνικό Μουσείο Αυτοκινήτου, το οποίο άνοιξε τον Μάρτιο του 2011 από τον Θεόδωρο Χαραγκιώνη. Από τότε ξεκίνησε να εργάζεται και ο Μίλτος Πατρώνης, υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων, ο οποίος μας ξενάγησε σε όλους τους ορόφους και μοντέλα των αυτοκινήτων που στεγάζονται στο Μουσείο, αλλά και στην ιστορία του.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ

Ο Θεόδωρος Χαραγκιώνης συμμετείχε για χόμπι σε αγώνες ταχύτητας, όταν όμως γεννήθηκε το πρώτο του παιδί αποφάσισε να το αφήσει και να γίνει συλλέκτης. Έτσι από το 1977 ξεκίνησε να ανακατασκευάσει κάποια αυτοκίνητα που είχε ήδη η οικογένεια. Αργότερα άρχισε να αγοράζει κάποια μοντέλα για ανακατασκευή. Και σιγά σιγά μέσα στα επόμενα χρόνια βρίσκεται με 20 αυτοκίνητα. Αγόρασε επίσης μία αυτούσια συλλογή με προπολεμικά αυτοκίνητα που ήθελαν ανακατασκευή. Και στις αρχές της δεκαετίας του ’90 είχε την ιδέα να φτιάξει ένα μουσείου αυτοκινήτου στην Αθήνα.

Το Ελληνικό Μουσείο Αυτοκινήτου σχεδιάστηκε στα πρότυπα του μουσείου Guggenheim της Νέας Υόρκης. Το κτίριο το επιμελήθηκε ο ίδιος ο κος Χαραγκιώνης, πολιτικός μηχανικός και πρόεδρος του Ομίλου Χαραγκιώνη, γνωστού για τις κατασκευές εμπορικών κέντρων. Ο σκοπός ήταν το μισό να είναι μουσείο και το υπόλοιπο να λειτουργήσει ως εμπορικό κέντρο. Σταδιακά λόγω κρίσης κάποια καταστήματα άδειασαν και σήμερα λειτουργούν ως γραφεία μιας πολυεθνικής εταιρείας.

Μοντέλα Demler και Rolls Royce των 20s. Τα αγόραζαν κυρίως γιατροί, επειδή είχαν ψηλά εισοδήματα, γι' αυτό και λέγονταν Doctor’s Coupe.

Το Μουσείο, όπως μας είπε ο Μίλτος Πατρώνης, είναι για εκείνον ένα dream job. “Τα αυτοκίνητα ήταν το κύριο ενδιαφέρον μου από μικρό παιδάκι. Ζωγράφιζα αυτοκίνητα παρά ανθρώπους και σπιτάκια. Πήγαινα βόλτες με τη γιαγιά μου και της έλεγα τι μάρκα είναι το κάθε αυτοκίνητο. Μεγαλώνοντας ήθελα να σπουδάσω σχέδιο αυτοκινήτου. Με φρενάρισε το ότι η Ελλάδα δεν έχει αυτοκινητοβιομηχανία και θα έπρεπε να περάσω όλη μου τη ζωή στο εξωτερικό. Σπούδασα αρχιτεκτονική και άφησα το σχέδιο αυτοκινήτου για backup plan για μεταπτυχιακό. Όταν γύρισα όμως από τις σπουδές μου άνοιξε το μουσείο και εν τέλει με κράτησε στην Ελλάδα από τις αρχές του 2011”.

"Για μένα το μουσείο είναι ένα dream job". Ο Μίλτος Πατρώνης μπροστά από τη Βugatti Τype 57 Ventoux του 1934.

Δίπλα από τον Μίλτο Πατρώνη στην παραπάνω φωτογραφία βλέπουμε μία Βugatti Τype 57 Ventoux του 1934. Ο Μίλτος μας εξηγεί “Ο Ettore Bugatti ήταν Ιταλός, αλλά οι Bugatti θεωρούνται γαλλικά αυτοκίνητα, γιατί το εργοστάσιό του το είχε φτιάξει στη Γαλλία. Εδώ έχουμε την Type 44 και την 57, του 1930 και του 1934 αντίστοιχα, τα οποία συνδύαζαν το σπορ DNA, που είχε φέρει η Bugatti από τους αγώνες στα αυτοκίνητα δρόμου με μία ιδιαίτερη κατασκευή και ομορφιά. Αυτό τις έκανε μια κατηγορία από μόνες τους και ήταν και τότε όπως και σήμερα τα ακριβότερα αυτοκίνητα του κόσμου. Ο Ettore Bugatti μάλιστα δεν πουλούσε ένα αυτοκίνητο μόνο σε κάποιον που είχε τα χρήματα να το αγοράσει, αλλά ήθελε να εγκρίνει τον χαρακτήρα και την προσωπικότητά του για να θεωρηθεί άξιος να οδηγεί μια Bugatti”.

Στη συνέχεια μας μίλησε για την BMW 328. “Πολύ εντυπωσιακό και σπάνιο αυτοκίνητο είναι αυτή η BMW του 1939. Υπάρχουν μόνο άλλες δύο στο μουσείο της BMW. Πρόκειται για ένα recreation του αυτοκινήτου, που κέρδισε τον αγώνα Mille Miglia του 1940 στην Ιταλία. Έχει αλουμινένιο αμάξωμα για να γλιτώσουν ακόμα και το βάρος που είχε το χρώμα. Ήταν η πρώτη BMW που είχε διεθνή νίκη σε σημαντικό αγώνα αυτοκινήτων, κερδίζοντας την Alpha Romeo μέσα στην έδρα της. H BMW ήταν πιο γνωστή για τους αεροπορικούς κινητήρες που έφτιαχνε. Γι’ αυτό και το σήμα της μοιάζει με έλικα αεροπλάνου που γυρίζει. Μετά το τέλος του πολέμου επικεντρώθηκε στην παραγωγή αυτοκινήτων”.

Λίγο παρακάτω εντύπωση μας κάνει μία Rolls Royce. Ο Μίλτος Πατρώνης όμως μας πληροφόρησε για κάτι ακόμα πιο εντυπωσιακό για το ψυγείο της.

“Ο πρώτος ιδιοκτήτης αυτής της Rolls Royce του 1939 ήταν ο Sir Lawrence Olivier. Το σχήμα του ψυγείου της Rolls Royce είναι εμπνευσμένο από την πρόσοψη του Παρθενώνα. Και το αγαλματίδιο πάνω από το ψυγείο που οι Άγγλοι αποκαλούν “the spirit of ecstasy” είναι εμπνευσμένο από τη Νίκη της Σαμοθράκης. Εκείνη την εποχή οι σχεδιαστές καθόριζαν την ταυτότητα του αυτοκινήτου από το σχήμα που θα έχει το ψυγείου και το πόσο μπροστά ήταν, και από το πού βρίσκονται τα φώτα. Η Rolls Royce από τότε έφτιαχνε κορυφαία αυτοκίνητα. Ίσως τα καλύτερα του κόσμου”.

Το σχήμα του ψυγείου της Rolls Royce είναι εμπνευσμένο από την πρόσοψη του Παρθενώνα. Και το αγαλματίδιο από τη Νίκη της Σαμοθράκης. 

Δεν θα μπορούσαμε να μην σταθούμε στην Testarossa. “Από τα αγαπημένα μου αυτοκίνητα είναι η Testarossa. Είναι ένα icon των 80s. Είχε χρησιμοποιηθεί και στο ‘Miami Vice’, μόνο που οι Αμερικάνοι τις είχαν βάψει λευκές. Ήταν μόδα τότε στο Miami και στην Αμερική τα λευκά αμάξια, και ταυτόχρονα το λευκό έδειχνε καλύτερα στα νυχτερινά πλάνα. Η Ferrari όμως δεν το έβγαζε σε λευκό και οι Αμερικάνοι έπαιρναν και έβαφαν οι ίδιοι τις Testarossa. Λόγω όμως της επιτυχίας της σειράς, άρχισε ο κόσμος να παραγγέλνει λευκές Testarossa, και η Ferrari αναγκάστηκε να συμπεριλάβει και το άσπρο στον κατάλογό της. O δύστροπος Enzo Ferrari δεν χάρηκε ιδιαίτερα γι’ αυτό, αλλά υποχώρησε”.

Μάθαμε και μια ωραία ιστορία για τον Enzo Ferrari και τον Ferruccio Lamborghini. “O Ferruccio Lamborghini ήταν ένας αρκετά επιτυχημένος βιομήχανος τρακτέρ. Του άρεσαν πολύ τα σπορ αυτοκίνητα και είχε και τη δική του Ferrari το 1960. Δεν ήταν όμως απόλυτα ευχαριστημένος με τη Ferrari του και είχε εντοπίσει κάποια προβλήματα, που θεωρούσε ότι μπορούσαν να βελτιωθούν. Ο θρύλος λέει ότι πήγε ο ίδιος στο εργοστάσιο της Ferrari, βρήκε τον Enzo και του είπε τη γνώμη του. Ο Enzo ήταν περίεργος και δύστροπος και του είπε “εσύ ασχολήσου με τα τρακτέρ σου και άσε τα αυτοκίνητα σε μένα”. Ο Lamborghini τότε του απάντησε ότι μια μέρα θα φτιάξει καλύτερο αυτοκίνητο από εκείνον.

Αποσυναρμολόγησε τη Ferrari του και ανακάλυψε ότι τα ανταλλακτικά της είχαν τους ίδιους προμηθευτές με αυτά των τρακτέρ. Οπότε απομυθοποίησε τη Ferrari και έβαλε στόχο να φτιάξει καλύτερο GT αυτοκίνητο. Το πρώτο του αυτοκίνητο το ονομάζει 350 GT. Ο κινητήρας του μάλιστα είχε κατασκευαστεί από τον πρώην μηχανικό της Ferrari, Giotto Bizzarrini, o oποίος μετέπειτα έφτιαξε και δικά του αυτοκίνητα. Όντως οι πρώτες Lamborghini το 1963 και 1964 έκαναν αίσθηση και ο Enzo ένιωσε τον ανταγωνισμό και έγινε αφορμή να βγάλει και αυτός καλύτερα αυτοκίνητα.

Εδώ έχουμε τη Lamborghini Espada και τη Lamborghini Urraco. O ταύρος ήταν το ζώδιο του Lamborghini γι αυτό έγινε το logo της αυτοκινητοβιομηχανίας. Είχε και ένα φίλο που εξέτρεφε ταύρους για ταυρομαχίες και τα ονόματα των Lamborghini είχαν πάντα σχέση με ταυρομαχίες. Το Espada πχ είναι το σπαθί του ταυρομάχου. Το μοναδικό αυτοκίνητο της Lamborghini, που δεν έχει να κάνει με ταύρο είναι η Kunta. “Kunta” είναι επιφώνημα έκπληξης στην τοπική διάλεκτο από το πόσο εκπληκτικό ήταν το design του αυτοκινήτου”.

Tα ονόματα των Lamborghini είχαν πάντα σχέση με ταυρομαχίες. Το Espada πχ είναι το σπαθί του ταυρομάχου.

Το Μουσείο κάθε χρόνο πραγματοποιεί εκθέσεις γιορτάζοντας επετείους κυκλοφορίας. Η Aston Martin DB2 παρουσιάστηκε το 1950, φέτος γίνεται 70 ετών. Έχουν πραγματοποιηθεί εκθέσεις για τα 100 χρόνια Bentley, τα 70 χρόνια Abarth, τα 60 χρόνια Μini.

“Πέρυσι έκλεισαν τα 60 χρόνια Mini Cooper. Το σχεδίασε ο σερ Άλεκ Ισηγόνης, o οποίος είχε γεννηθεί στη Σμύρνη. Το Mini είναι σημαντικό αυτοκίνητο, γιατί άλλαξε τον τρόπο που σχεδιάζονται όλα τα αυτοκίνητα. Ο Ισηγόνης είχε την ιδέα να στρέψει τον κινητήρα 90 μοίρες και να καταλαμβάνει λιγότερο χώρο από τη συνολική του επιφάνεια. Επιπλέον έβαλε τους τροχούς στα άκρα του αμαξώματος. Εδώ έχουμε όλες τις πιθανές εκδόσεις του Mini”.

Το Mini Cooper σχεδιάστηκε από τον Αλέξανδρο Ισηγόνη, ο οποίος είχε γεννηθεί στη Σμύρνη.

Ρωτήσαμε φυσικά ποιο είναι το πιο παλιό αυτοκίνητο του Μουσείο. “Το πιο παλιό αυτοκίνητο που έχουμε στο Μουσείο είναι ένα Ford “N” του 1906. Η Ford είχε ιδρυθεί το 1903 και ο Henry Ford ήθελε να βγάλει μοντέλα προσιτά στον μέσο εργάτη. Το πρώτο μοντέλο που κατασκευάστηκε ονομάστηκε Model “C” με παραγωγή 800 αυτοκινήτων. Δεύτερο ήταν το Model “F” με παραγωγή 1000 αυτοκινήτων. Αμέσως μετά κατασκευάστηκε το Model “N”, το οποίο έχουμε και εμείς εδώ, που η παραγωγή του αυξήθηκε σημαντικά στις 13.250 μονάδες. Ακολούθησαν τα μοντέλα “R”, “S”, “T”, “A” και “Β”.  To Ford model T μάλιστα ψηφίστηκε το αυτοκίνητο του αιώνα. Ο Ford χώρισε στον κάθε εργάτη από μία δουλειά και έκανε το πρώτο αυτοκίνητο με γραμμή παραγωγής, ξεπερνώντας το 1 εκατομμύριο μονάδες σε ένα μοντέλο. Μετά όλα τα αυτοκίνητα μαζικής παραγωγής κατασκευάζονταν με αυτόν τον τρόπο”.

Όλα τα αυτοκίνητα ακόμα και το Ford "N" είναι σε λειτουργική κατάσταση. Το μόνο που θέλουν είναι βενζίνη και υγρό ψυγείου, μπαταρία, και ένα τσεκ στα φρένα.

Εκτός από τα αμέτρητα μοντέλα και τις ακόμα περισσότερες ιστορίες που φιλοξενεί το μουσείο, υπάρχει και ένα συνεργείο αντίγραφο συνεργείων αυτοκινήτων της δεκαετίας του ‘30. Το επιμελήθηκε και αυτό ο ίδιος ο ιδρυτής του Μουσείου, Θεόδωρος Χαραγκιώνης, συνδυάζοντας τις γνώσεις, αλλά και τις αναμνήσεις του από όταν ήταν παιδί και επισκεπτόταν παλιά συνεργεία. Επιπλέον, ανεβαίνοντας τις κυλινδρικές σκάλες του μουσείου, βλέπεις σε μικρές βιτρίνες βήμα βήμα την ιστορία του τροχού από τα αρχαία χρόνια μέχρι το 1985, και τον τροχό μιας Maserati.

Το Μουσείο έχει πολλές επισκέψεις από σχολεία γι’ αυτό και ανάμεσα στα αυτοκίνητα θα δεις και ένα ομοίωμα του McQueen από τα ‘Cars’, αλλά και το αμάξι των Flintstones, το οποίο είχε χρησιμοποιηθεί στην ταινία ‘The Flintstones’ του 1994. Τέλος ένα μεγάλο κομμάτι της δράσης του Μουσείου είναι η ενεργή του συμμετοχή στο κομμάτι της οδικής ασφάλειας με εκπαιδευτικά προγράμματα, αλλά και οργάνωση θεματικών εβδομάδων οδικής ασφάλειας σε συνεργασία με άλλους φορείς.

Φεύγοντας, αυτό που αποκομίζεις από το μουσείο είναι ότι όλα έχουν γίνει από ανθρώπους που αγαπούν πολύ το αυτοκίνητο, αλλά ακόμα περισσότερο αυτό που κάνουν.

Το Ελληνικό Μουσείο Αυτοκινήτου βρίσκεται στην Ιουλιανού 33, στο κέντρο της Αθήνας και περιμένει σε λίγες ημέρες να υποδεχτεί ξανά τους φανατικούς του αυτοκινήτου.