Giuseppe Pino/Mondadori Portfolio/ZUMA Press/VISUALHELLAS.GR
ΙΣΤΟΡΙΑ

Το Νησί των Ρόδων: Η απίθανη ιστορία του μηχανικού που έφτιαξε το δικό του νησί

Η Δημοκρατία των Ρόδων ήταν η πραγματοποίηση ενός ονείρου του μηχανικού Giorgio Rosa. Πλέον βρίσκεται κάτω από τον βυθό της θάλασσας.

Η αφήγηση της ιστορίας ενός ανθρώπου που χτίζει από το μηδέν ένα έθνος σε κάποιο απομονωμένο (;) μέρος του πλανήτη θυμίζει τρία πράγματα. Το σενάριο ενός παιδικού παιχνιδιού που φτιάχναμε κάποτε, την ιστορία μίας μεσσιανικής αίρεσης στις ΗΠΑ του 1960 ή τέλος πάντων την πλοκή ενός βιβλίου σαν τον «Άρχοντα των Μυγών».

Η περίπτωση της Δημοκρατίας της Νήσου των Ρόδων όμως δεν είναι τίποτα από τα παραπάνω. Καλύτερα, είναι λίγο από όλα μαζί. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για την ιστορία ζωής του Ιταλού μηχανικού Giorgio Rosa και του μικρο-έθνους που επινόησε, κατασκεύασε και στο οποίο τελικά ηγήθηκε για πολύ λίγες όμως μέρες.

Η γέννηση ενός μικρο-έθνους

Ήταν το 1967 όταν ο εύπορος και πάντα ονειροπόλος Rosa, πρόσφατα χωρισμένος και απολυμένος από τη δουλειά του, αποφάσισε να χρηματοδοτήσει την κατασκευή μίας πλατφόρμας 400 περίπου τετραγωνικών μέτρων η οποία στηριζόταν σε 9 πυλώνες κάτω από τη θάλασσα της Αδριατικής. Ο απώτερος στόχος αυτής της αρκετά περίεργης οικοδομικής εργασίας ήταν ακόμα πιο περίεργος. Να αναγνωριστεί αυτό το τεχνητό νησί ως ανεξάρτητο έθνος.

Οι προσπάθειές του έχουν γίνει πια κάτι σαν αστικός μύθος στην πόλη αλλά και στην ευρύτερη περιοχή του γειτονικού Ρίμινι. Οι παππούδες αφηγούνταν την ιστορία στα εγγόνια τους για να φάνε. Τα όρια μεταξύ αληθινού και πραγματικού είχαν θολώσει για μία ιστορία που μάλλον έμοιαζε σαν παραμύθι αλλά τελικά δεν ήταν. Ένα ντοκιμάντερ του Netflix βασισμένο στα πραγματικά γεγονότα απέδειξε του λόγου το αληθές.

Πώς στήθηκε η Δημοκρατία των Ρόδων;

Μετά από πολλές αναζητήσεις η τοποθεσία της πλατφόρμας επιλέχθηκε να είναι 12 χιλιόμετρα μακριά από τις ακτές του Ρίμινι. Ο βασικός λόγος; Να βρίσκεται αυτή εκτός των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ιταλίας. Όταν οι εργασίες ολοκληρώθηκαν, ο Rosa έσπευσε να φτιάξει μέσα σε αυτή διάφορα εμπορικά κέντρα: Ένα εστιατόριο, ένα μπαρ, ένα κλαμπ, ταχυδρομείο και ένα μαγαζί με σουβενίρ.

Τα συγκεκριμένα θα ήταν η οικονομική βάση, τα έσοδα που θα στήριζαν κατά τα άλλα το όνειρο του Rosa να φτιάξει το δικό του ανεξάρτητο έθνος. Όπερ και εγένετο στις 24 Ιουνίου του 1968, όταν και η Δημοκρατία της Νήσου των Ρόδων διακήρυξε την ανεξαρτησία της με τον Rosa να διορίζει εαυτόν πρώτο Πρόεδρό της. Απέκτησε μάλιστα και επίσημη γλώσσα η οποία δεν ήταν προφανώς άλλη από την Εσπεράντο.

Αυτό που ονειρευόταν ήταν να φτιάξει μία κρατική οντότητα στην οποία οι άνθρωποι θα ζούσαν ελεύθερες ζωές μακριά από άγχη και καταπιέσεις. Το πρόταγμα αυτό σε συνδυασμό με την ιδιαίτερη προβολή που πήρε το εγχείρημα από τα ΜΜΕ, τράβηξε το ενδιαφέρον πολλών ανθρώπων -κυρίως νεαρών- που ανήκαν σε μία καταπιεσμένη γενιά του πολέμου του Βιετνάμ.

Λίγο μετά τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας της, η Νήσος των Ρόδων εξέδωσε γραμματόσημα, γνωστότερο εκ των οποίων ήταν εκείνο που έδειχνε την κατά προσέγγιση θέση του νησιού στον χάρτη. Είχε επίσης νόμισμα (το Mill) και δική της κυβέρνηση της οποίας, όπως προείπαμε, ηγούνταν ο Rosa.

Η Δημοκρατία των Ρόδων στην Αδριατική. Giuseppe Pino/Mondadori Portfolio/ZUMA Press/VISUALHELLAS.GR

Η αντεπίθεση της Ιταλίας και η βύθιση του ονείρου

Η ιταλική κυβέρνηση που παρακολουθούσε από κοντά την υπόθεση, άρχισε να κινητοποιείται σύντομα. Προφανώς, δεν αναγνώρισε, όπως καμία άλλη χώρα του κόσμου, την ανεξαρτησία της Δημοκρατίας των Ρόδων. Σίγα-σιγά όμως άρχισε να πιέζει τον Rosa. Λογικά, όλη αυτή η κατάσταση θα έφερε μία μεγάλη αμηχανία στους κρατικούς μηχανισμούς της χώρας. Δεν ήταν όμως μόνο αυτό.

Ο Rose κέρδιζε χρήματα από τουρίστες που έρχονταν στα εμπορικά καταστήματα του νησιού. Τα χρήματα αυτά προφανώς τα στερούνταν γειτονικές περιοχές της Ιταλίας και χάνονταν από τον ιταλικό προϋπολογισμό. Οι εκπρόσωποι της ιταλικής κυβέρνησης μάλιστα τόνιζαν ότι η ιδέα του νέου μικρο-έθνους δεν ήταν τίποτα παραπάνω από έναν ευφάνταστο τρόπο για να προσελκυσθούν τουρίστες. Φυσικά και για να γλυτώσει την πληρωμή των φόρων επί των κερδών.

Τελικά, μονάδα του ιταλικού στρατού αποβιβάστηκε στο νησί και το πήρε υπό τον έλεγχό του. Ο Rosa έκανε διαβήματα στην Ευρώπη και στον ΟΗΕ χωρίς όμως να έχει καμία επιτυχία. Στο Ιταλικό Κοινοβούλιο πάντως, λόγω και της πρωτοφανούς συνθήκης, γίνονταν συχνά διάλογοι σχετικά με το αν τελικά η Ιταλία είχε δικαίωμα επέμβασης και από πού απέρρεε αυτό.

Στους διαλόγους αυτούς προέκυψαν και διάφορες θεωρίες συνωμοσίας που έβλεπαν το νησί ως χώρο όπου έβρισκαν τρόπο να κρύψουν τα ίχνη τους διάφορα σοβιετικά πυρηνικά υποβρύχια. Ο συνδυασμός των θεωριών αυτό -μαζί βέβαια με τα κέρδη που χάνονταν- κατέστησαν αδύνατη τη συνέχιση της ύπαρξης της Δημοκρατίας των Ρόδων.

O Rose που αργότερα θα αναφερόταν στα γεγονότα ως τον «μόνο πόλεμο που κέρδισε ποτέ η Ιταλία» είδε τον Φεβρουάριο του 1969 δύτες να καταστρέφουν με εκρηκτικά την πλατφόρμα που για χρόνια ονειρευόταν, σχεδίαζε και δημιούργησε. Τα οποία απομεινάρια της υπήρχαν καταστράφηκαν ολοκληρωτικά μετά από 10 μέρες και λόγω μίας σφοδρής καταιγίδας. Όλα μαζί βρίσκονται πια στον βυθό της Αδριατικής.