EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ
ΙΣΤΟΡΙΑ

Η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την Ελλάδα ως επίσημο κράτος

Συμπληρώνοντας 200 χρόνια ανεξαρτησίας, η Ελλάδα δεν μπορεί να ξεχάσει την προσφορά ενός μικρού αλλά περήφανου κράτους της Καραϊβικής.

Ο ερχομός του 2021 είναι για όλον τον πλανήτη η χρόνια που -ελπίζουμε- θα επιστρέψει η κανονικότητα στις ζωές μας. Για την Ελλάδα όμως έχει ακόμα μια ιδιαιτερότητα. Φέτος συμπληρώνονται 200 χρόνια από την Επανάσταση που οδήγησε στην αναγνώριση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους. Ταυτόχρονα, πριν λίγες μέρες συμπληρώθηκαν, 199 χρόνια αυτή τη φορά, από τη στιγμή που η Ελληνική Επανάσταση αναγνωρίστηκε επισήμως για πρώτη φορά από μια κρατική οντότητα. Πρόκειται για την Αϊτή, ένα μικρό και φτωχό κράτος της Καραϊβικής με τρομερή ιστορία και αγώνες ενάντια στην Αποικιοκρατία.

Ήταν η 15η Ιανουαρίου του 1822 όταν ο Πρόεδρος της Αϊτής Μπουαγιέ υπέγραφε μια επιστολή προς τον Αδαμάντιο Κοραή στην οποία ουσιαστικά αναγνώριζε το δικαίωμα του ελληνικού λαού στην αυτοδιάθεσή του. Είχε προηγηθεί μια επιστολή των Ελλήνων Επαναστατών που ζητούσαν από τον Μπουαγιέ οικονομική ή στρατιωτική βοήθεια στη μάχη εναντίον των Οθωμανών. Η Αϊτή, καταστραμμένη οικονομικά από τον πρόσφατο αγώνα για την ανεξαρτησία της, δεν μπορούσε να ανταποκριθεί θετικά.

Στη μακροσκελή επιστολή του ο Μπουαγιέ εξηγούσε τους λόγους που δεν θα μπορούσε να βοηθήσει υποσχόμενος όμως ότι θα έκανε ό,τι μπορεί για να βοηθήσει τους Έλληνες στον ύψιστο σκοπό της απελευθέρωσής τους. Και πράγματι το έκανε εκείνη ακριβώς τη στιγμή. Ουσιαστικά με την επιστολή αυτή που είχε και θεσμικό χαρακτήρα, η μακρινή Αϊτή γινόταν η πρώτη χώρα που αναγνώριζε την ανεξαρτησία της Ελλάδας, ενώ η Επανάσταση ήταν σε πλήρη εξέλιξη και μάλιστα σε μια από τις κρίσιμες καμπές της.

Η ίδια η Αϊτή είχε κηρύξει την ανεξαρτησία της από τους αποικιοκράτες Γάλλους, λίγα χρόνια πριν, την Πρωτοχρονιά του 1804 και ταυτόχρονα καταργούσε τη δουλεία εμπνεόμενη από τις ιδέες του Διαφωτισμού και αναζητώντας τρόπο να γλυτώσει υπέρογκα ποσά σε αποζημιώσεις Γάλλων δουλεμπόρων. Υπάρχουν μάλιστα κάποιοι ιστορικοί που τονίζουν πως η Αϊτή τελικά έστειλε προς πώληση ένα φορτίο καφέ ιδιαίτερα πολύτιμο εκείνη την εποχή, προκειμένου να πωληθεί και να χρηματοδοτηθεί ο Αγώνας των Ελλήνων.

Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι αυτή την ιδιαίτερα συμβολική χρονιά για τη χώρα να μην ξεχαστεί η βοήθεια της μικρής αυτής χώρας που από την κήρυξη της ανεξαρτησίας της αγωνιζόταν για την Ελευθερία και την αυτοδιάθεση των λαών. Η αρχή πάντως έχει γίνει. Όταν επλήγη από έναν πανίσχυρο σεισμό πριν μια δεκαετία, η Ελλάδα ήταν η πρώτη που έστειλε βοήθεια εν μέρει ανταποδίδοντας τη στάση της χώρας εκείνον τον τόσο κρίσιμο Γενάρη του 1822.

Η επιστολή του Πιέρ Μπουαγιέ

«Ελευθερία… Ισότης

 Ιωάννης Πέτρου Βόγερ, πρόεδρος του Χαϊτίου, προς τους Πολίτας της Ελλάδος Α. Κοραήν, Κ. Πολυχρονιάδην, Α. Βογορίδην και Κ. Κλωνάρην.
Εις τα Παρίσια

 Πριν ή δεχθώμεν την επιστολή υμών, σημειουμένην εκ Παρισίων τη 20η παρελθόντος Αυγούστου, έφθασεν ενταύθα η είδησις της επαναστάσεως των συμπολιτών υμών κατά του δεσποτισμού, του επί τρεις περίπου διαρκέσαντος εκατονταετηρίδας. Μετά μεγάλου ενθουσιασμού εμάθομεν ότι η Ελλάς αναγκασθείσα τέλος πάντων εδράξατο των όπλων, ίνα κτήσηται της ελευθερίαν αυτής και την θέσιν, ήν μεταξύ των εθνών του κόσμου κατείχε.

 Μία τόσον ωραία και τόσον νόμιμος υπόθεσις, και προ πάντων αι συνοδεύσασαι ταύτην πρώται επιτυχίαι, ουκ εισίν αδιάφοροι τοις Χαϊτίοις, οίτινες, ως οι Ελληνες επί πολύν καιρόν έκλινον τον αυχένα υπό ζυγόν επονείδιστον και δια των αλύσεων αυτών συνέτριψαν την κεφαλήν της τυραννίας.

 Ευχηθέντες προς τον ουρανόν, όπως υπερασπισθή τους απογόνους του Λεωνίδου , εσκέφθημεν ίνα συντρέξωμεν τας γενναίας δυνάμεις τούτων, ει μη διά στρατευμάτων και πολεμοφοδίων, τουλάχιστον διά χρημάτων, ως χρησίμων εσομένων διά προμήθειαν όπλων, ών έχετε ανάγκην. Συμβεβηκότα όμως, επιβαλόντα τη πατρίδι ημών μεγάλην ανάγκην. επησχόλησαν όλον το χρηματικόν, εξ ού η Διοίκησις ηδύνατο καταβάλει μέρος. Σήμερον έτι η επανάστασις, η κατά το ανατολικόν μέρος της νήσου επικρατούσα, υπάρχει νέον προς την εκτέλεσιν αυτού του σκοπού κώλυμα. Επειδή το μέρος όπερ ηνώθη μετά της Δημοκρατίας, ής προεδρεύω, υπάρχει εν μεγίστη ενδεία και προκαλεί δικαίως μεγάλην του ταμείου ημών την δαπάνην. Εάν δ’ επέλθωσι κατάλληλοι, ως επιθυμούμεν, αι περιστάσεις, τότε βοηθήσωμεν προς τιμήν ημών τοις τέκνοις της Ελλάδος, όσον δυνηθώμεν.

 Πολίται, διερμηνεύσατε προς τους συμπατριώτας υμών τας θερμοτέρας ευχάς, άς λαός του Χαϊτίου αναπέμπει υπέρ της ελευθερώσεως αυτών. Οι μεταγενέστεροι Ελληνες ελπίζουσιν εν τη αναγεννωμένη ιστορία τούτων άξια της Σαλαμίνος τρόπαια. Είθε παρόμοιοι τοις προγόνοις αυτών αποδεκνυόμενοι και υπό των διαταγών του Μιλτιάδου διευθυνόμενοι, δυνηθώσιν εν τοις πεδίοις του νέου Μαραθώνος τον θρίαμβον της ιεράς υποθέσεως, ήν επεχείρησαν υπέρ των δικαιωμάτων αυτών, της θρησκείας και της πατρίδος. Είθε, τέλος, διά των φρονίμων διατάξεων αυτών μνημονευθώσιν εν τη ιστορία οι κληρονόμοι της καρτερίας και των αρετών των προγόνων»

Τη 15η Ιανουαρίου 1822 και 19η της Ανεξαρτησίας
ΒΟΓΕΡ