ΑP Photo Carl E. Linde
ΙΣΤΟΡΙΑ

Η τραγωδία στη Βηρυτό δεν είναι η πρώτη που οφείλεται στο νιτρικό αμμώνιο

Η χημική ουσία που χρησιμοποιείται για την παραγωγή λιπασμάτων αλλά και βομβών είχε δημιούργησει μια αντίστοιχης ισχύος έκρηξη στο Texas.

Οι σκηνές απόλυτης καταστροφής που παρακολουθούμε τις τελευταίες ώρες στη Βηρυτό προέκυψαν από δύο τρομακτικής ισχύος εκρήξεις. Οι εκρήξεις αυτές προέκυψαν από την πυροκρότηση 2.700 τόνων νιτρικού αμμωνίου που κρατούνταν αποθηκευμένες σε ένα σημείο του λιμανιού της πόλης. Πρόκειται για ένα χημικό που χρησιμοποιείται και για τη δημιουργία βομβών αλλά και για στην παρασκευή λιπασμάτων. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που προξενεί τέτοια καταστροφή.

‘Ηταν 16 Απριλίου του 1947, όταν στο λιμάνι του Texas στο Galveston Bay έφτανε το 133 μέτρων σε μήκος The Grandcamp. Επρόκειτο για ένα πλοίο που είχε χρησιμοποιηθεί στην προσπάθεια των ΗΠΑ να βοηθήσουν την ανοικοδόμηση της Γαλλίας αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Φτάνοντας εκείνη τη μέρα στο Texas το Grandcamp 2.300 τόνους από νιτρικό αμμώνιο. Επρόκειτο να διανεμηθεί για την παραγωγή λιπάσματος και τη χρήση του από αγρότες. Μαζί με αυτό, το πλοίο κουβαλούσε ένα μικρό φορτίο όπλων. Το νιτρικό αμμώνιο είχε παρασκευαστεί στη Nebraska και στην Iowa.

Στις 8 το πρωί εκείνης της μέρας άρχισε να φαίνεται καπνός στο φορτίο του πλοίο. Αφού διαπιστώθηκε η ύπαρξη πυρκαγιάς στα αμπάρια, το πλήρωμα προσπαθούσε επί μια ώρα να την περιορίσει. Παρότι δεν ήταν μεγάλη σε έκταση και παρά τις προσπάθειες του πληρώματος, εκείνη φούντωνε αντί να σβήσει. Τότε, καπετάνιος διέταξε να αντιμετωπιστεί η πυρκαγιά μέσω του συστήματος πυρόσβεσης με ατμό. Έφερε μηδενικά ή και τα αντίθετα αποτελέσματα. Η πρώτη εκτίναξη στις καταπακτές του πλοίου είχε πραγματοποιηθεί. Πυκτός καπνός πορτοκαλί χρώματος είχε γεμίσει τον ουρανό πάνω από το πλοίο, προσελκύοντας πολλούς περαστικούς που χάζευαν τις προσπάθειες πυρόσβεσης πιστεύοντας ότι η απόσταση των 100-150 μέτρων ήταν ασφαλής.

H ισχυρότατη έκρηξη

Οι θεατές αυτοί παρατήρησαν ότι η θερμοκρασία γύρω από το πλοίο ήταν τόσο αυξημένη που το νερό έβραζε. Τελικά, στις 9:12 o συνδυασμός των πολύ υψηλών θερμοκρασιών με την πίεση δημιούργησαν μια πολύ ισχυρή έκρηξη και ζημιές σε πάνω από 1000 κτίρια. Υπολογίζεται μάλιστα ότι η έκρηξη δημιούργησε ένα κύμα που μπορούσε να ανιχνευτεί μέχρι και 160 χιλιόμετρα μακριά. Η ισχύς της ήταν τόσο μεγάλη που δύο τουριστικά αεροπλάνα εκτινάχθηκαν ενώ πετούσαν. Τζάμια σε απόσταση 16 χιλιομέτρων από το λιμάνι καταστράφηκαν, ενώ η βάρους 2 τόνων άγκυρα του πλοίου εκτοξεύτηκε περί το 1 χιλιόμετρο μακριά. Η καταστροφή στο λιμάνι ήταν τόσο μεγάλη που ήταν αδύνατο να απομακρυνθεί το επίσης φορτηγό-πλοίο High Flyer. Τελικά, 15 ώρες μετά, εξερράγη προκαλώντας αλυσιδωτή έκρηξη δύο ακόμα πλοίων γύρω του.

Ο τελικός απολογισμός ήταν τουλάχιστον 581 νεκροί και χιλιάδες τραυματίες. Ταυτόχρονα, 2000 περίπου άνθρωποι έμειναν άστεγοι εξαιτίας του ατυχήματος. Από την επόμενη κιόλας μέρα, σχεδόν ολόκληρη η πόλη του Galveston έπρεπε να ανοικοδομηθεί.