© 2020 / Natacha Pisarenko / Associated Press
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Κάτι πρέπει να γίνει άμεσα, αλλιώς η Ανταρκτική δεν θα υπάρχει μέχρι το 2060

Τουλάχιστον, όχι με τον τρόπο που την ξέρουμε.

Ο ήχος από ένα παγόβουνο που καταρρέει σαν χάρτινος πύργος. Αυτή η σκηνή θα ήταν μια σεκάνς από κάποια χολιγουντιανή ταινία καταστροφής πριν μερικά χρόνια. Σήμερα, δυστυχώς, αποτελεί σχεδόν καθημερινό φαινόμενο σε όλες τις παγωμένες (;) περιοχές του πλανήτη. Οι πάγοι λιώνουν με ταχύτατους ρυθμούς, ο θόρυβος είναι εκκωφαντικός, ο κίνδυνος τεράστιος, κι όμως εμείς περιμένουμε με τα χέρια σταυρωμένα ένα θαύμα.

Αυτές τις μέρες, μάλιστα, γίναμε μάρτυρες ενός κολοσσιαίου γεγονότος: ένα κομμάτι πάγου στο μέγεθος της μισής Κρήτης ξεκόλλησε από το έδαφος της Ανταρκτικής. Όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία, το μεγαλύτερο παγόβουνο του πλανήτη (το οποίο ονομάστηκε A76) πλέει πια ελεύθερο στη Θάλασσα Γουέντελ.

Το γεγονός ότι στη συνάντηση Αμερικανών και Ρώσων αξιωματούχων που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Ισλανδία έπεσαν θέματα στο τραπέζι που έχουν να κάνουν με την καταστροφή του περιβάλλοντος, ίσως αποτελεί ένα μικρό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.

Την ίδια όμως στιγμή οι χειρότεροί μας φόβοι για την Ανταρκτική επιβεβαιώνονται. Όχι, δεν είναι το A76 που ανησυχεί τους επιστήμονες – αν και αποτελεί χαρακτηριστική απόδειξη του τι ακριβώς συμβαίνει.

Μία νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο εξειδικευμένο Nature λέει τα πράγματα με το όνομά τους: αν συνεχίσουμε σε αυτούς τους ρυθμούς, η παγωμένη ήπειρος όπως τη γνωρίζουμε δε θα υπάρχει μέχρι το 2060.

Μια απέραντη θλιμμένη Ανταρκτική

Πολικές αρκούδες κατεβαίνουν μέχρι τα πρώτα χωριά της Σιβηρίας, συχνά πυκνά πρωτοφανείς κυκλώνες σαρώνουν τις Ηνωμένες Πολιτείες, καταστροφικές ξηρασίες οδηγούν χιλιάδες Ινδούς στο δρόμο της μετανάστευσης, το μέλλον των παραθαλάσσιων πόλεων του πλανήτη γίνεται όλο και πιο αβέβαιο.

Όλα αυτά συμβαίνουν με φόντο την κλιματική αλλαγή τα τελευταία χρόνια, καθώς οι πάγοι της Αρκτικής λιώνουν και η στάθμη της θάλασσα ανεβαίνει.

Δυστυχώς, η Αρκτική και η Γροιλανδία αποτελούν μία υποσημείωση σε σχέση με αυτό που μπορεί να συμβεί αν επιταχυνθεί το λιώσιμο των πάγων στην Ανταρκτική. Σε πιο απλά λόγια: η τελευταία διαθέτει τέτοιες ποσότητες πάγου ώστε να μπορούν να ανεβάσουν τη στάθμη της θάλασσας ακόμα και 60 μέτρα πιο ψηλά – ή αλλιώς δέκα φορές περισσότερο από ότι ο πάγος της Γροιλανδίας.

Όταν τα παιδιά που πηγαίνουν σήμερα δημοτικό θα είναι ενήλικες και θα έχουν τα δικά τους παιδιά, η Ανταρκτική -αν δεν αλλάξει κάτι- είναι πολύ πιθανό να εξαφανιστεί. Ναι, η τροχιά στην οποία βρισκόμαστε είναι τόσο καταστροφική, αφού όλα δείχνουν ότι από ένα σημείο και μετά το λιώσιμο των πάγων μπορεί να επιταχυνθεί με γεωμετρική σχεδόν πρόοδο.

Αν συνεχίζουμε σε αυτούς του ρυθμούς το έτος 2060 μπορεί να είναι η χρονιά μίας κατακλυσμιαίας καταστροφής. Να αγγίξουμε μία μη αναστρέψιμη κατάσταση που θα αλλάξει την ανθρώπινη ζωή μία για πάντα. Ποιο είναι το σημείο-κλειδί; Να μην ανέβει η θερμοκρασία της Γης πάνω από 2 Βαθμούς Κελσίου. Σε τι φάση βρισκόμαστε τώρα; Πηγαίνουμε με φόρα να πέσουμε πάνω στο παγόβουνο λόγω των πολιτικών που ακολουθούμε ως πλανήτης.

Ένα ακόμα πιο αβέβαιο μέλλον

Προφανώς, η αλλαγή πλεύσης είναι κάτι που πρέπει να γίνει τώρα – αν όχι χθες, αφού το αύριο δεν μπορεί πια να περιμένει. Μάλιστα, η συγκεκριμένη έρευνα αποτελεί μία πολύ ενδιαφέρουσα σπουδή σε ένα μέλλον γεμάτο από περιβαλλοντικές καταστροφές.

Αν δεν αλλάξουν πορεία οι άνθρωποι τα βάσανα του πλανήτη θα συνεχιστούν και μετά το 2060. Τα ερευνητικά στοιχεία δείχνουν πως σε περίπτωση που οι εκπομπές των ρύπων δε μειωθούν δραστικά τότε η στάθμη της θάλασσας θα ανεβαίνει 6 εκ. (!) τον χρόνο μέχρι το 2150.

Μάλιστα, η προβολή στο όχι και τόσο κοντινό μέλλον είναι ακόμα χειρότερη: μέχρι το 2300 η στάθμη της θάλασσας θα έχει ανέβει 10 φορές σε σχέση με σήμερα.

Μήπως, λοιπόν, είναι ώρα να πάρουμε μέτρα; Ο πλανήτης δεν έχει πια διάθεση να μας δώσει δεύτερες ευκαιρίες και η Ανταρκτική είναι η απόδειξη.