Larry Tesler: Πέθανε ο άνθρωπος που ανακάλυψε το copy-paste

Είχα πέσει πάνω στο όνομα ‘Larry Tesler’. Έκανα print screen την πληροφορία και την αποθήκευσα στο κινητό μου τηλέφωνο -στον ειδικό φάκελο που ‘χω δημιουργήσει με πληροφορίες που με ενδιαφέρουν και θέλω να τις κάνω θέματα. Θα είχα λύσει πολλά προβλήματα (στη ζωή μου), αν περνούσα άμεσα από το ένα βήμα στο άλλο. Εν προκειμένω, από την αποθήκευση της πληροφορίας στην αξιοποίηση αυτής. Δεν είμαι όμως, αυτός ο άνθρωπος κι έτσι ο Tesler έμεινε αποθηκευμένος, στα print screens μου, μέχρι το τελευταίο scrollάρισμα, την περασμένη Δευτέρα (17/2), όταν τον είδα και είπα στον Ηλία (Αναστασιάδη) πως θέλω να γράψω κάτι για αυτόν τον ήρωα -πολλών- στο Oneman.

Τις ημέρες που ακολούθησαν ‘πνίγηκα’ στα θέματα της καθημερινότητας (σε έπεισα ότι είμαι busy ή να συνεχίσω την προσπάθεια;), ξημέρωσε η Πέμπτη 20/2, ήλθε στο γραφείο ο Κωνσταντίνος (Αμπατζής) και με ρώτησε αν υπήρχε λόγος που ήθελα να κάνω τον Tesler. Απάντησα πως όχι. Μου είπε πως ο Tesler πέθανε σήμερα. Ψέλλισα ένα ‘θα το έχεις σε λίγο’ και γύρισα στο ‘γραπτό’ μου. Δεν θέλω σχόλια. Θέλω όμως, να διαβάσεις πώς άφησε ό,τι άφησε πίσω του -το οποίο δεδομένα χρησιμοποιείς.

Η πρώτη αναφορά του σωτήριου -για κάποιους- αυτού ‘εργαλείου’ έγινε τη δεκαετία του ’80, την εποχή που υπήρχαν ακόμα χειρόγραφα. Υπήρχαν και άνθρωποι που έκοβαν -με ψαλίδι- παραγράφους από μια σελίδα και μετά τις κολλούσαν σε άλλη σελίδα. Μάλιστα, είχα δημιουργηθεί και σχετικά ψαλίδια -με μακριές λεπίδες για να γίνεται εύκολα η δουλειά. Μετά εμφανίστηκαν στην εικόνα τα φωτοτυπικά μηχανήματα, οι γραφομηχανές και η εντολή οριοθέτησης συγκεκριμένου κομματιού του κειμένου, ώστε να διαγραφεί ή να μετακινηθεί. Για να συμβεί αυτό, ακολουθούνταν μια σειρά βημάτων από το χρήστη που -για παν ενδεχόμενο- αποθήκευε σε άλλο μέρος το επίμαχο κομμάτι.

Το 1983 η Apple Lisa (ηλεκτρονικός υπολογιστής που κυκλοφόρησε η Apple το Γενάρη το 1983 -ένας εκ των πρώτων προσωπικών υπολογιστών, με γραφική διεπαφή χρήστη*) έγινε το πρώτο σύστημα επεξεργασίας κειμένου που ονόμασε αυτό το άλλο -προσωρινό- μέρος ‘clipboard’ (βλ. πρόχειρο). Στο project δούλευε ο Lawrence G. Tesler, ο οποίος εν συνεχεία επεξεργάστηκε με τους συνεργάτες του στο ερευνητικό κέντρο της Xerox Corporation, στο Palo Alto τις κινήσεις που ξέρεις ως cut-copy και paste. Δηλαδή, μας έδωσε τη μετακίνηση απλών data, με ‘finger energy saved’ (βλ. λίγες κινήσεις).

Τώρα όλοι ασχολούμαστε, λίγο πολύ, με υπολογιστές. Όταν ο Tesler ήταν παιδί, αυτός δεν ήταν ο κανόνας, αλλά η εξαίρεση. Γεννήθηκε στο Bronx το 1945, αποφοίτησε του Bronx High School of Science και μετά του Stanford στον τομέα computer science. Εκεί δούλεψε στο εργαστήριο τεχνητής νοημοσύνης. Έφυγε στις αρχές του ’70, όταν κατάλαβε πως η AI δεν θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πολλά χρόνια. Χώρισε, πήρε την κόρη του και πήγαν στο Όρεγκον, όπου είχαν εγκατασταθεί πολλοί βετεράνοι του Πολεμου του Βιετνάμ. Επί του αντικειμένου του δεν υπήρχαν πολλά να κάνει. Προσπάθησε να βρει δουλειά σε τράπεζα -μόνη επιχείρηση της περιοχής με σύστημα ηλεκτρονικών υπολογιστών-, αλλά δεν τον προσέλαβαν. Τηλεφώνησε στο Stanford να ρωτήσει αν υπήρχε κάποια δουλειά διαθέσιμη και έμαθε πως τον έψαχνε ένα μέλος του ερευνητικού κέντρου της Xerox, για να δουλέψει μαζί του στο PARC (εταιρία έρευνας και εξέλιξης στη Silicon Valley, που είχε και τη χρηματοδότηση του υπουργείου αμύνης -για τους λόγους που καταλαβαίνεις), αλλά είχε χάσει την προθεσμία.

Επέστρεψε στο Artificial Intelligence Labatory του Stanford για να φτιάξει ένα συντάκτη εγγράφων. Παρουσίασε το Pub (οι χρήστες μπορούσαν να δημιουργήσουν, να επεξεργαστούν, να δημοσιεύσουν και να μοιραστούν περιεχόμενο) που χρησιμοποιήθηκε από τη Microsoft -και έγινε η βάση των Office. Έγινε και ‘κομμάτι’ του ARPAnet. Δηλαδή, του Advanced Research Projects Agency Network, δηλαδή του Δικτύου Υπηρεσιών Προηγμένων Ερευνητικών Προγραμμάτων. Δηλαδή, του πρώτου δικτύου μεταγωγής πακέτου που ήταν η κυρίαρχη βάση για την επικοινωνία δεδομένων, παγκοσμίως.

Θα σου έλεγα πως ο Tesler δούλευε εδώ στη Silicon Valley όταν ακόμα είχε μόνο χωράφια και οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές που ‘χεις σπίτι, σε πειραματικό στάδιο -με πολλούς να πιστεύουν πως τα πειράματα δεν θα κατέληγαν πουθενά. Από την αρχή ασχολήθηκε με τα συστήματα που κάνουν τον υπολογιστή πιο φιλικό προς το χρήστη.

Ο Steve Jobs τον είχε πάρει από τη Xerox για να τον πάει στην Apple (αφού πρώτα η Apple είχε ‘δανειστεί’ διάφορες εφευρέσεις του τμήματος του Tesler στη Xerox). Πέρασε εκεί 17 χρόνια και έγινε επικεφαλής του ερευνητικού τμήματος. Μετά ασχολήθηκε με start-up, ενώ για κάποια διαστήματα εργάστηκε στο Amazon και το Yahoo! Όπως είχε πει το 2012 στο BBC “όταν βγάλεις κάποια λεφτά σε αυτήν τη δουλειά, δεν αποσύρεσαι. Δημιουργείς νέες εταιρίες. Είναι φανταστικό συναίσθημα να μοιράζεσαι όσα έχεις μάθει, με τις επόμενες γενιές”. Aπό τις βασικές αρχές του ήταν πως τα συστήματα των ηλεκτρονικών υπολογιστών θα έπρεπε να απευθύνονται σε όλους. Πέραν του cut-copy-paste, του χρωστάς το find & replace και τον πρώτο επεξεργαστή λέξεων γραφικής διεπαφής χρήστη.

*Η γραφική διεπαφή χρήστη είναι το σύνολο των εικονικών στοιχείων που εμφανίζονται στην οθόνη ψηφιακής συσκευής και τα χρησιμοποιείς για να διευκολύνεις/επιταχύνεις την αλληλεπίδραση -μεταξύ εσού και της συσκευής. Δηλαδή, είναι εικόνες/εργαλεία που επιτρέπουν τις συγκεκριμένες εργασίες με απλές ενέργειες.