Antiqua Print Gallery / Alamy / Visualhellas.gr
ΙΣΤΟΡΙΑ

Ο άγνωστος πανύψηλος πύργος στην Ακρόπολη που δεν υπάρχει πια

Αυτή είναι η ιστορία πίσω από ένα κτίσμα που λίγοι γνωρίζουν την ύπαρξή του.

Ο βράχος της Ακρόπολης είναι ένα από τα πιο πολυφωτογραφημένα σημεία στον πλανήτη. Αν, όμως, παρατηρήσει κανείς τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες από τον 19ο αιώνα θα διακρίνει πως η περιοχή έχει μια σημαντική διαφορά σε σχέση με σήμερα. Κι αυτό γιατί μερικά μέτρα μακριά από τον ναό του Παρθενώνα υπήρχε ανυψωμένος ένας πανύψηλος πύργος, η θέα του οποίου έφτανε αρκετά χιλιόμετρα μακριά.

Ποια είναι, όμως, η ενδιαφέρουσα ιστορία πίσω από τον πύργο της Ακρόπολης που σήμερα δεν υφίσταται, ποιοι τον έχτισαν πριν από αρκετούς αιώνες και για ποιο λόγο τελικά αποφασίστηκε να κατεδαφιστεί;

Ο άγνωστος πύργος της Ακρόπολης

Σύμφωνα με τα ιστορικά δεδομένα, ο πύργος είχε ύψος 26 μέτρα, μήκος 8,7 μέτρα και πλάτος 7,8 μέτρα. Ήταν τετράγωνος, ενώ είχε μόνο μία είσοδο από τα δυτικά και μια εσωτερική ξύλινη σκάλα. Η κατασκευή του αποδίδεται στην οικογένεια των Accaioli, που κυβέρνησαν το Δουκάτο των Αθηνών από το 1388 έως τη πτώση του από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1458.

Ο πύργος βρισκόταν στη δυτική άκρη της Ακρόπολης αλλά, κατά πάσα πιθανότητα, δεν υπήρχε άμεση σύνδεση μεταξύ τους. Ήταν κατασκευασμένος από λίθο, από τα λατομεία της Πεντέλης και του Πειραιά, ενώ χρησιμοποιήθηκαν αρκετά υλικά από τα αρχαία κτίρια της Ακρόπολης. Η θέα από την κορυφή του ήταν επιβλητική και κάλυπτε όλο το λεκανοπέδιο Αττικής και τα τριγύρω βουνά.

Επί Τουρκοκρατίας, ο πύργος συνέχισε να λειτουργεί κανονικά, καθώς αποτελούσε αποθήκη αλατιού και φυλακή. Όταν ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση, υπήρχαν αγωνιστές που φυλακίστηκαν από τις Οθωμανικές αρχές. Μεταξύ αυτών ο στρατηγός Οδυσσέας Ανδρούτσος που φυλακίστηκε στον πύργο από πολιτικούς του αντιπάλους το 1825.

 Η απόφαση για την κατεδάφιση

Ο πύργος τελικά κατεδαφίστηκε το 1874, ως μέρος της προσπάθειας καθαρίσματος της Ακρόπολης από μετακλασικά κτίρια. Το έργο καθοδηγήθηκε και χρηματοδοτήθηκε από τον Ερρίκο Σλίμαν. Η καταστροφή του προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις, καθώς υπήρχαν αρκετοί διακεκριμένοι Αθηναίοι που υποστήριξαν πως το συγκεκριμένο κτίσμα υπήρξε ένα αναπόσπαστο τμήμα του αθηναϊκού ορίζοντα.

Σήμερα, η μόνη απόδειξη πως ο πύργος υπήρξε είναι ορισμένες γκραβούρες και ασπρόμαυρες φωτογραφίες που έχουν διασωθεί στο πέρασμα των χρόνων. Και το ερώτημα που δημιουργείται είναι το εξής: πόσο διαφορετικός θα έμοιαζε ο βράχος της Ακρόπολης σήμερα εάν υπήρχε στη δυτική του πλευρά αυτό το πανύψηλο κτίσμα;