O Bill Murray ξορκίζει τη θλίψη μας μαζί με τη δική του

Παράξενα αστεία

Στις 21 Σεπτεμβρίου 1970, ο 20χρονος Bill Murray βρισκόταν για πρώτη φορά πίσω από τα σίδερα της φυλακής, ύστερα από σύλληψή του στο αεροδρόμιο του Denver. Ο Murray είχε βρεθεί με 4,5 κιλά μαριχουάνας στην κατοχή του, με πρόθεση να τα πουλήσει. Προηγουμένως είχε αστειευτεί σε συνεπιβάτη του, λέγοντας πως κρατάει πάνω του μια ‘βόμβα’.

Θα ήθελα να πιστέψω πως το αστείο με το ‘Problem in the left phalange’ που ακούστηκε σε σκηνή αεροπλάνου στα ‘Φιλαράκια’ περίπου 25 χρόνια αργότερα, βασίστηκε σε αυτή την ιστορία του Bill Murray. Άλλωστε, ένα σωρό ιστορίες της ζωής του έχουν αποκτήσει status αστικού θρύλου και αναπαράγονται από γενιά σε γενιά.

Φόβος και Παράνοια στη Νέα Υόρκη

Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1970, η τηλεόραση λειτουργούσε ως ένα ικανό ‘φυτώριο’ ανερχόμενων ηθοποιών που ήθελαν να ακουμπήσουν τις μεγάλες κινηματογραφικές παραγωγές. Ο Murray έγινε ένα από τα πρώτα μέλη του ‘Saturday Night Live’, συμμετέχοντας σε προβοκατόρικα gags που σατίριζαν τους Beatles, ερωτεύτηκε τη συμπρωταγωνίστριά του, Gilda Radner, πλακώθηκε στα παρασκήνια με τον συμπρωταγωνιστή και φίλο του, Chevy Chase, πέρασε σαν σίφουνας από την τηλεόραση για να καταλήξει στο κινηματογραφικό του ντεμπούτο με την κωμωδία ‘Meatballs’. Στη συνέχεια υποδύθηκε τον θρυλικό gonzo δημοσιογράφο Hunter S. Thompson για την ταινία ‘Where The Buffalo Roam’ και έδειχνε να ‘μαρκάρει’ την περιοχή του στο Hollywood, να δημιουργεί το δικό του fractal κινηματογραφικής αναρχίας.

Με τις κωμωδίες ‘Caddyshack’, ‘Stripes’, ‘Tootsie’, ‘Ghostbusters’ γνωρίζει τους μετέπειτα κολλητούς φίλους του Harold Ramis, Dan Ackroyd, αποκτά το ψευδώνυμο ‘Μurraycane’ (από το ‘hurricane’ και το επώνυμο του) ως ενδεικτικό της κυκλοθυμικής συμπεριφοράς του, που του χαρίζει ακραίες αντιπάθειες αλλά και μπόλικη αγάπη μέσα στο Hollywood.

Το ‘Ghostbusters’ (1984) έγινε η κορυφαία σε εισπράξεις αμερικάνικη κωμωδία όλων των εποχών, αλλά και μια καλή αφορμή για να κάνει το δικό του deal με την Columbia, ώστε να μεταφέρει ο ίδιος στην μεγάλη οθόνη το ιστορικό μυθιστόρημα ‘Razor’s Edge’. Η ταινία αποδείχθηκε μια εκκωφαντική εμπορική αποτυχία.

Απόδραση στην Γαλλία

Απογοητευμένος από την έκβαση του πρώτου του φιλόδοξου κινηματογραφικού project, έφυγε στο Παρίσι, στη Σορβόννη, για να σπουδάσει φιλοσοφία. Για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, οι μοναδικές του υποκριτικές ‘πινελιές’ ήταν μια σειρά θεατρικών απαγγελιών σε έργα του Μπρεχτ που έλαβε χώρα σε κεντρική σκηνή της Νέας Υόρκης και μια συμμετοχή στην μαύρη κωμωδία ‘Little Shop of Horrors’.

Η επιστροφή του στην ενεργό κινηματογραφική δράση έγινε το 1988 με την κωμωδία ‘Scrooged’ και έπειτα, με το sequel των ‘Ghostbusters’. Παρά την τεράστια επιτυχία αυτών των ταινιών, το σαράκι της προσωπικής δημιουργίας δεν σταματάει να τον τρώει: επιχειρεί να σκηνοθετήσει για πρώτη φορά. Ήταν η κωμωδία μυστηρίου ‘Quick Change’, όχι ακριβώς μια από τις καλύτερές του στιγμές.

Μια μαρμότα και ένας άντρας, μόνος

Το ‘Groundhog Day’ είναι η πρώτη φορά που καταφέρνει να συνδυάσει σε ένα ρόλο όλα όσα λατρεύει: η εμβληματική ιστορία του ρεπόρτερ Phil Connors που ζει την ίδια ημέρα ξανά και ξανά, στην ίδια μουντή επαρχιακή πόλη, στην ετήσια Μέρα της Μαρμότας, γίνεται το ενήλικο, κατάμαυρο παραμύθι που η μέχρι τότε πορεία του έδειχνε πόσο ήθελε να μας διηγηθεί.

Στη συνέχεια κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει την επόμενή του κίνηση. Στο ‘Space Jam’ μάλλον αναζήτησε ένα καλό paycheck, στο ερωτικό θρίλερ ‘Wild Things’ λογικά θα περνούσε ζωάρα στα καμαρίνια παρέα με τον Matt Dillon, στο ‘Ed Wood’ πίστεψε ακράδαντα πως βρήκε μια ακόμα ραψωδία χαρμολύπης κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του.

Στο ‘Rushmore’, πέντε χρόνια μετά την ‘Μαρμότα’, βρήκε ξανά το στοιχείο του, μαζί και έναν σκηνοθέτη – πιστό συνεργάτη και κομιστή κοινών δημιουργικών ιδεών, τον Wes Anderson. Πρωταγωνίστησε σε μια κωμικοτραγική ιστορία, αποθεώθηκε από κοινό και κριτικούς. Το κινηματογραφικό ‘Hamlet’ που ακολούθησε ήταν μια μεταμοντέρνα ‘πατάτα’ που μάλλον και ο ίδιος θα έχει ξεχάσει, αλλά, αρχικά το ‘Royal Tennembaums’ και στη συνέχεια το ‘Lost In Translation’ αποδείχθηκαν ένα διπλό κινηματογραφικό χτύπημα που δεν ξέχασε κανείς.

Ο θρύλος του ‘800’

Το ‘Lost In Translation’ πριν ακόμα περάσει στο στάδιο της κινηματογράφισης, αντιμετώπιζε σοβαρό κίνδυνο να έχει στη θέση του κεντρικού πρωταγωνιστή κάποιον random ηθοποιό, που δεν θα ήταν ο Bill Murray. H Sofia Coppola τον αναζητούσε επί μήνες στη θρυλική τύπου ‘090’ τηλεφωνική γραμμή που είχε εγκαταστήσει για να επικοινωνεί με το Hollywood όποτε εκείνος επιθυμούσε.

Τον καλούσε στο τηλέφωνο, του έστελνε γράμματα, έκανε networking με γνωστούς, πρώην και νυν φίλους του, μέχρι που ο Mitch Glazer, ένας από τους ‘έμπιστους’ του Murray, πήρε το σενάριο της ταινίας στα χέρια του. ‘Πρέπει να το διαβάσεις’ τον προειδοποιούσε επί μήνες και εν τέλει ο Bill Murray δέχθηκε να συναντήσει τη Sofia Coppola. “Δέχτηκα να παίξω γιατί προσπάθησε τόσο πολύ να με βρει. Αν της έλεγα όχι, θα την απογόητευα τόσο πολύ” δήλωνε ο ίδιος μερικά χρόνια μετά.

Η ταινία του χάρισε μια υποψήφιότητα Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου (έχασε από τον Sean Penn του ‘Mystic River’) και μια σχέση με την Scarlett Johansson κατά τα γυρίσματα  της ταινίας, που φημολογείται πως ήταν στα όρια του ψυχρού πολέμου. Η Coppola πάντως δεν σταμάτησε να δηλώνει πόσο απόλαυσε τη συνεργασία μαζί του.

Αυτό-τρολαρίσματα και τραγωδίες

Στο ‘Charlie’s Angels’ θρυλείται πως ήταν τόσο ανυπόφορος που η Lucy Liu του επιτέθηκε με μπουνιές (!), ενώ στις ταινίες ‘Coffee and Cigarettes’ και ‘Broken Flowers’ του Jim Jarmusch κατάφερε αρχικά να τρολάρει την εικόνα του παίζοντας τον σερβιτόρο των GZA-RZA και στη συνέχεια να υποδυθεί έναν οριακά τραγικό ήρωα, σε μια ιστορία που σχεδόν έμοιαζε γραμμένη από τον ίδιο.

Στα μέσα των `00s o Murray ήταν 55 ετών και το μόνο που ήθελε ήταν να φοράει την αγαπημένη του πιτζάμα/καουμπόικη στολή/στολή αστροναύτη/οτιδήποτε ακραίο του κατέβει στο κεφάλι και να πιάνει κουβέντα με τους σελέμπριτι κολλητούς του, όπως ο David Letterman.

Ήθελε να αφήσει στους κύκλους του Hollywood να εννοηθεί πως έχει συνταξιοδοτηθεί από τις ταινίες, χωρίς αυτό όμως να τον εμποδίζει από το να εμφανίζεται όπου θέλει εκείνος. Από το 2006 μέχρι και σήμερα, έχει υπάρξει πιστός συνεργάτης του Wes Anderson (΄Τhe Life Aquatic’, ‘The Darjeeling Limited’, ‘Ιsle Of Dogs’), έχει παρωδήσει τον εαυτό του στο ‘Zombieland’, έχει δώσει τη φωνή του  στο ‘Βιβλίο της Ζούγκλας’,  έχει βάλει ‘πλάτες’ στο reboot των ‘Ghostbusters’, μια ταινία που δέχτηκε αδικαιολόγητο επικοινωνιακό πόλεμο για το γυναικείο καστ της, έχει παίξει μέχρι και σε -κάτι σαν- χριστουγεννιάτικο βαριετέ δίπλα στην Miley Cyrus για το Netflix.

Σύντομα πάντως, θα τον δούμε και στο ‘Ghostbusters: Afterlife’ του Jason Reitman, μια φιλόδοξη συνέχεια/επανεκκίνηση του franchise, αλλά και σε μια νέα ταινία της Sofia Coppola, το ‘On The Rocks’ δίπλα στη Rashida Jones.

Ο Bill Murray και ο Μύθος του

Μου ζήτησε ο αρχισυντάκτης μου να γράψω και για το στυλ του Bill Murray. Και πάλι αναρωτιέμαι πώς μπορείς να ορίσεις την εικόνα μιας προσωπικότητας που επίσης ποτέ δεν μπήκε σε καλούπια. Πρόκειται για τον άνθρωπο που παντρεύτηκε την πρώτη του γυναίκα, την θεατρολόγο Μickie Kelly, καθώς έψαχναν για μεξικάνικο εστιατόριο στην Καλιφόρνια, καταλήγοντας σε παρεκκλήσι στο Las Vegas στις 4 το πρωί.

Πρόκειται για τον άνθρωπο που πίσω από την εικόνα του ξένοιαστου Hollywood hippie, είναι ένας περήφανος πατέρας έξι παιδιών, δυο από τον γάμo του με την Mickie και τέσσερα απο τον δεύτερο γάμο του με την Jennifer Butler, ο οποίος και κατέληξε σε ένα ιδιαίτερα σκληρό διαζύγιο το 1997, με κατηγορίες από την δημοφιλή σκηνογράφο περί χρήσης ναρκωτικών και απόπειρας ξυλοδαρμού της, αλλά και ‘σπόντες’ για ακραίας μορφής κατάθλιψη του δημοφιλούς ηθοποιού.

Το βρήκα όμως, το βρήκα πώς μπορείς να ορίσεις το στυλ του Bill Murray χωρίς να εστιάσεις στις θρυλικές ιστορίες που συνοδεύουν τον μύθο του: Είναι ο άνθρωπος που σκάει απρόσκλητος σε πάρτι, που μπαίνει πίσω από την μπάρα σε ροκ φεστιβαλ και φτιάχνει τα αγαπημένα ποτά των θαμώνων με το δικό του τρόπο, που δέχτηκε να δώσει την φωνή του στον ‘Garfield’ επειδή νόμιζε πως το σενάριο το είχε γράψει ο Joel Cohen (των αδελφων Cohen).

Παρακάτω έβαλα στη σειρά μερικές φωτογραφίες που φωνάζουν ‘Bill Murray’. Μπορείς να πάρεις στυλιστικές ιδέες από τα καπέλα, τα πολύχρωμα σακάκια, τα όμορφα κουστούμια του Bill, μπορείς απλά να είσαι ο εαυτός σου και να αυτοσχεδιάσεις και να εκθέτεις την λύπη σου μέσα από το πιο κυνικό περίβλημα χαράς. Αυτό μας ενώνει με τον Bill Murray. Μια χαρμολύπη που δεν σταματάει πουθενά.

Καπέλα, προσοχή στα καπέλα

ΑP Images / Andrew Medichini

Pins πάνω σε ημίπαλτα, σημείωνε

Πουκάμισα που λαμπιρίζουν πιο έντονα και από το κεφάλι του κολλητού του

Παπιγιόν πάνω σε χρωματιστά σακάκια, πουκάμισα με patterns, like a boss

(σημειώνεις;)

Ορθή επανάληψη

Οι δυο παρακάτω φωτογραφίες συνοψίζουν όλα τα παραπάνω: Μπορείς να είσαι όσο weirdo και όσο κομψός θέλεις, όπως ο Bill Murray. Φαντασία θέλει μόνο.

AP IMAGES

Bill Murray, λατρεμένη φάλτσα ψυχή, μακάρι να ζήσεις άλλα 70 χρόνια