Φωτογραφίες: Θοδωρής Μάρκου
ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ

Ο Κωνσταντίνος Τζούμας έστυψε τη ζωή σαν αληθινός bon viveur

Όταν ένας άνθρωπος φεύγει, μένει στη μνήμη μας μόνο η ουσία: ο φωτεινός Κωνσταντίνος Τζούμας με τη μαλακή φωνή, που έστυψε τη ζωή σαν αληθινός bon viveur.

«Τι ζωή είναι αυτή», τον ρωτούσαν με γουρλωμένα μάτια, όταν διάβασαν το βιβλίο του. Το Ως εκ θαύματος και τα επόμενα δύο βιβλία, Complete Unknown και Πανωλεθρίαμβος, είναι η παρακαταθήκη που άφησε ο Κωνσταντίνος Τζούμας, προλαβαίνοντας το γήρας, τη μετάσταση του καρκίνου και τελικά το αναπόφευκτο του θανάτου, το οποίο συνέβη σήμερα, τις πρωινές ώρες του Σαββάτου 25 Ιουνίου. Ακόμη ένα μέλος λιγότερο από τη Γλυκιά Συμμορία.

Είναι μια αυτοβιογραφία χωρίς φιοριτούρες και ωραίες ποιητικές εξωραΐσεις. Αλλά η απλή αλήθεια ενός ανθρώπου που έφυγε από νωρίς στην Αμερική, έζησε μέσα στο ροκ εν ρολ, τη σεξουαλική απελευθέρωση, τον πειραματισμό και τις διαδηλώσεις στους δρόμους.

Έλαμψε στα φωτογραφικά στούντιο σαν αιθέριος «Τζιακομέτι», όπως γράφει χαρακτηριστικά για την εποχή που έβγαζε τα προς το ζην ως ανδρικό μοντέλο. Φανταστείτε έναν νέο απολλώνιο, με ψιλόλιγνο slim κορμί και άψογη γαλλική προφορά.

Ευθύς, όσο και η αυτοβιογραφία του, παρέμενε από τότε: «συνειδητοποίησα ότι δεν είμαι παρά ακόμη ένας ανάμεσα σε πόσους». Κανείς δεν θα συμφωνούσε βέβαια με αυτή την παραδοχή χρόνια αργότερα, ακούγοντας τη φωνή του στα FM.

Από τη θητεία του στη θέση του ραδιοφωνικού παραγωγού, ο Κωνσταντίνος Τζούμας ήρθε κοντά σε πολύ κόσμο, είχε ήδη κάνει βήματα σε ταινίες του εναλλακτικού ελληνικού σινεμά, που έγιναν σταθμοί (πχ. Τα κουρέλια τραγουδάνε ακόμα, Ο δράκουλας των Εξαρχείων), κι όχι μόνο.

Στο σανίδι, στα ηχεία, είτε στο γυαλί, ο Τζούμας συνέχιζε το δικό του έργο, με το χάρισμα της εμβάθυνσης να φαίνεται πάντοτε. Ήταν στοιχείο του χαρακτήρα του, όπως και η ικανότητα να στέκει έξω από κουτάκια, ρουφώντας απλά τη ζωή σαν αληθινός bon viveur.

Γι’ αυτό και είχαν προκαλέσει περισσότερο αμηχανία οι πρόσφατες δηλώσεις του για τις γυναικοκτονίες, οι οποίες έγιναν βορά στα ειδησεογραφικά μέσα για λίγα επιπλέον κλικ. Μοιάζει αδύνατο να πιστέψεις ότι αυτός ο άνθρωπος είναι στενόμυαλο.

Ποιος ήταν τελικά ο Τζούμας

Άλλαξαν τόσο οι ανάγκες του κάποια στιγμή, που απέκτησε τη συνήθεια να γράφει καθημερινά για τη ζωή του. Κάθε απόγευμα, μεταξύ 5 και 9, το πρόγραμμα είχε «ένα τσάι, ένα τσιγαράκι και νέο υλικό στο χαρτί».

Σε αυτή τη φάση, ο Κωνσταντίνος Τζούμας έζησε την ωριμότητά του και παράλληλα συντρόφευε τον κόσμο με τις εκπομπές του. Τα ραδιοφωνικά και καλλιτεχνικά κανάλια ήταν ο χρόνος που έδινε στην εξωστρέφεια, αποπνέοντας μια γοητεία ίσως και λόγω αυτού.

Αλλά κυρίως λόγω του μυαλού του. «Καταρχήν να σας συστηθώ: είρων εκ φύσεως, ηθοποιός εξ ιδιοσυγκρασίας, συγγραφέας εξ ενστίκτου», ανέφερε στην ομιλία του στο TedX της Αθήνας, αναπαράγοντας δημοσιογραφικά λόγια και προσθέτοντας εν συνεχεία: «καλόγουστος κλέφτης, με συμπτώματα αδυναμίας αφοσίωσης, απροθυμία ολοκλήρωσης και ανορεξία για απόψεις».

Ο μαλακός τόνος, στον αντίποδα του κοφτερού λόγου. Βασικά, αυτό είναι που κρατάω στη μνήμη μου από τον Κωνσταντίνο Τζούμα και έχω την αίσθηση ότι θα ήθελε κι ο ίδιος να κρατήσουμε. Σκέψη και φράσεις με ρυθμό και βάθος, με εκείνη τη σπάνια δυναμική της ανασηκωμένης τρίχας. Είχε στην ουσία τη συνταγή που ψάχνουμε εμείς οι δημοσιογράφοι: αμεσότητα με βαθύτητα. Η οποία φυσικά ερχόταν από την ίδια τη ζωή και το πάθος για αυτήν.

Ναι, ήταν οριακός σε πολλά σημεία, αλλά είχε ζήσει με αυτόν τον τρόπο, οπότε το δικαιούταν.

Πριν λίγα χρόνια, σε μια συνέντευξή του, είχε παραλληλίσει τα μέρη που έζησε στα νιάτα του, την Ελλάδα των 60s και την Αμερική των 70s, ύστερα από την περιοδεία ύστερα με τη Ζουζού Νικολούδη.

Ο κοινός άξονας που διέκρινε ήταν ο ηδονισμός, η δίψα για ζωή. Τον ίδιο δρόμο ακολούθησε και ο ίδιος, πέρασε και γεύτηκε, αλλά δεν κόλλησε, συνεχίζοντας τον διάβα του μέχρι την ηλικία των 78 ετών. Τι κατακάθισε μέσα του τελικά; «Μια μικρή πολυτέλεια, coolness και φιληδονία», είναι Κωνσταντίνος Τζούμας, σύμφωνα με όσα είχε δηλώσει στην εκτενή συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στο OneMan το 2015.

Αλλά φτάνει μία μέρα που φυσάει ένας δυνατός άνεμος και όλα γίνονται σκόνη. Οι σκέψεις μένουν σαν απόηχοι και όλα αποκτούν την πραγματική τους αξία.Το ίδιο είχε πει έμμεσα σε μία τηλεοπτική εμφάνιση, πριν τα γεγονότα που έγιναν viral. «Τι θα βάλω μέσα στη διαθήκη μου», ρώτησε τον δημοσιογράφο, αφήνοντας ένα γέλιο. «Αέρα κοπανιστό. Όταν κάτι μου τελειώσει δίνεται. Στο σπίτι μου δεν υπάρχει τίποτα αξίας. Με άλλα λόγια: Δώρον άδωρον».