AP Photo Daniel Bockwoldt
LIFE

Ο ναζί που καταδικάστηκε για 5232 φόνους, 75 χρόνια μετά

O Bruno Dey ήταν 17 ετών όταν υπηρετούσε ως φύλακας των SS σε ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης. Στα 93 του καταδικάστηκε γιατί κοίταγε τη δουλεία του.

Eδώ και δεκαετίες υπάρχουν διάφορες δίκες και καταδίκες πρώην ναζί στη Γερμανία. Οι περισσότερες από αυτές ονομάζονται οι “μάλλον τελευταίες”. Μέχρι να ξεπηδήσουν και νέες δίκες ανθρώπων που συνεργάστηκαν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στη ναζιστική θηριωδία. Ο Bruno Dey είναι η τελευταία τέτοια περίπτωση. Μέχρι τις επόμενες.

Στα 93 του χρόνια, ο πρώην φρουρός των SS κρίθηκε ένοχος για συμμετοχή στη δολοφονία 5232 ανθρώπων σε στρατόπεδο συγκέντρωσης κατά τις μαζικές εκτελέσεις ανθρώπων στις οποίες προέβησαν οι ναζί κατά τις τελευταίες μέρες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Bruno Dey ήταν 17 ετών και η δράση του αφορούσε το στρατόπεδο συγκέντρωσης Stutthof.

Πιο συγκεκριμένα, ο Dey υπηρέτησε ως φρουρός στη μονάδα ‘Κεφαλή του Θανάτου’ των SS, μερικά μίλια μακριά από το κατεχόμενο Gdansk της Πολωνίας. Η διάρκεια της θητείας του εκεί ήταν μεταξύ του Αυγούστου του 1944 και του Απριλίου 1945.

Ο Dey δεν αρνήθηκε ποτέ τη συμμετοχή του στα SS. Ωστόσο, δήλωνε αθώος με τη λογική ότι ο ίδιος ποτέ δεν συμμετείχε άμεσα και ενεργά σε κανέναν από όλους αυτούς τους φόνους. Τόνιζε δε ότι δεν γνώριζε όλες τις θηριωδίες που συνέβαιναν στο στρατόπεδο. Προχθές πάντως ζήτησε από όλα τα θύματα να τον συγχωρέσουν. Υποστήριξε μάλιστα ότι κατάλαβε το εύρος της κτηνωδίας μόλις κατά τη διάρκεια της δίκης, ενώ είπε ότι αυτό(σ.σ. το Ολοκαύτωμα) είναι μια σατανική παράνοια που δεν πρέπει ποτέ να ξανασυμβεί στην ανθρώπινη ιστορία.

Η καταδίκη του Dey ήρθε για τον θάνατο 5000 ανθρώπων που πέθαναν από τύφο ο οποίος προέκυψε και από το γεγονός ότι δεν είχαν πρόσβαση σε φαγητό, νερό, φάρμακα αλλά και σε βασικές συνθήκες υγιεινής. Άλλοι 200 άνθρωποι πέθαναν σε θαλάμους αερίων και 30 εκτελέστηκαν με μια ειδική συσκευή που σκότωνε με ένα μόνο χτύπημα στον λαιμό. Το δικαστήριο δέχτηκε τον ισχυρισμό ότι ο ίδιος δεν συμμετείχε ενεργά στις δολοφονίες.

Η λογική της καταδίκης ήταν ότι οι φύλακες με το να εμποδίζουν τους φυλακισμένους να το σκάσουν, έπαιξαν έναν κρίσιμο ρόλο στις δολοφονίες που έγιναν στο Stutthof, όπου συνολικά σκοτώθηκαν 65000 άνθρωποι, πριν την 9η του Μάη του 1945, όταν και το στρατόπεδο συγκέντρωσης απελευθερώθηκε. Ο ίδιος ο Dey θεωρήθηκε όχι ως ενεργός θύτης αλλά περισσότερο ως ένας τύπος που κοίταγε απλώς τη δουλειά του.

Οι ενάγοντες ήταν 40 διασωθέντες ή απόγονοι θυμάτων. Ένας από αυτούς τόνισε δικαιωμένος από την απόφαση του δικαστηρίου του Αμβούργου: “Αυτό είναι μια καλή απόφαση. Θα λειτουργήσει ως προειδοποίηση ενάντια στην αναγέννηση του φασισμού και του ακροδεξιού εξτρεμισμού στην Ευρώπη και αλλού”.

Αυτή πάντως δεν θα είναι μάλλον η τελευταία δίκη για συνεργάτες των ναζί στο Ολοκαύτωμα. Ένας ακόμα φρουρός στο ίδιο στρατόπεδο συγκέντρωσης αναμένεται σύντομα να δικαστεί. Αυτός σε δικαστήριο του Wuppertal, ενώ μελετώνται και οι περιπτώσεις άλλων 14 ανθρώπων με πιθανή σύμπραξη στις ναζιστικές θηριωδίες.

Ο Bruno Dey καταδικάστηκε σε δύο χρόνια με αναστολή με δεδομένα τα προβλήματα υγείας του αλλά και την πολύ προχωρημένη ηλικία του. Παρόλα αυτά, αυτό θα είναι ένα βαρύ στίγμα που του αποδίδεται στο τέλος της ζωής του. Από τις περιπτώσεις εκείνες που η ετυμηγορία είναι πολύ σημαντικότερη από την ποινή.