Οι επίδοξοι δολοφόνοι της Κωνσταντίνας Κούνεβα κυκλοφορούν ακόμη ελεύθεροι

Η Κωνσταντίνα Κούνεβα, η οποία εργάζεται στην ΟΙΚΟΜΕΤ, μια μεγάλη εταιρεία ενοικιάσεις εργατών η οποία εκείνη την εποχή είχε αναλάβει τον καθαρισμό των σταθμών του ΗΣΑΠ, γυρνά στο σπίτι της μετά τη βραδινή της βάρδια στο Μαρούσι.

Ξαφνικά, ενώ περπατά, βλέπει έναν άνδρα να στέκεται στο έδαφος και να δείχνει χτυπημένος. Τον πλησιάζει για να τον ρωτήσει αν είναι καλά. Τότε εκείνος σηκώνεται με μιας και της ρίχνει βιτριόλι στο πρόσωπο. Εκείνη ξαφνιάζεται και ανοίγει το στόμα της, με αποτέλεσμα το τοξικό υγρό να περάσει μέσω του οισοφάγου στα εσωτερικά της όργανα.

Οι πόνοι είναι αβάσταχτοι, ωστόσο, αρχίζει να τρέχει από πίσω του, ρωτώντας τον γιατί της το έκανε αυτό. Εκείνος ανεβαίνει σε μια μηχανή και εξαφανίζεται.

Η Κωνσταντίνα Κούνεβα μεταφέρεται άμεσα με ασθενοφόρο στον Ευαγγελισμό, όπου και τις παρέχονται οι πρώτες βοήθειες. Στο νοσοκομείο παραμένει για έναν ολόκληρο χρόνο, στο οποίο υποβάλλεται σε 5 πολύ σοβαρά χειρουργεία. Το κακό, όμως, δε γυρνούσε πίσω. Το μεγαλύτερο κομμάτι του προσώπου της είχε καεί, ενώ ο οισοφάγος είχε καταστραφεί ολοσχερώς. Η ζωή της Κούνεβα είχε αλλάξει μια για πάντα.

Το πρόβλημα υγείας που την έφερε στην Ελλάδα

Η Κωνσταντίνα Κούνεβα γεννιέται στις 28 Σεπτεμβρίου του 1964 στην πόλη Σιλίστρα της Βουλγαρίας. Η ίδια έχει έφεση στις θεωρητικές σπουδές και σπουδάζει ιστορία και αρχαιολογία στο πανεπιστήμιο Άγιος Κύριλλος και Μεθόδιος του Βέλικο Τάρνοβο.

Ο δρόμος την φέρνει στην Ελλάδα όταν ο μικρός της γιος διαγιγνώσκεται μ’ ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα υγείας στην καρδιά του και πρέπει να εγχειριστεί άμεσα. Οι χώρες στις οποίες υπάρχουν οι καλύτερες συνθήκες για τη θεραπεία του παιδιού της είναι τρεις: η Γερμανία, η Τσεχία και η Ελλάδα. Εκείνη επιλέγει την τρίτη.

Το 2001 εγκαθίσταται μόνιμα στην Αθήνα και αναζητά μια μόνιμη δουλειά για να τα βγάλει πέρα. Αρχικά εργάζεται σ’ ένα σούπερ μάρκετ, ωστόσο, ένα χρόνο μετά αποχωρεί και, ύστερα από μερικούς μήνες ανεργίας, βρίσκει και πάλι δουλειά στο συνεργείο καθαρισμού της ΟΙΚΟΜΕΤ.

Από τους πρώτους μήνες, αρχίζει να αναπτύσσει συνδικαλιστική δράση και να διεκδικεί καλύτερες συνθήκες εργασίας για τους εργαζομένους της εταιρείας, από τη θέση της γραμματέως της Παναττικής Ένωσης Καθαριστών/-στριών και Οικιακού Προσωπικού.

Η αντίσταση της Κούνεβα στις αυθαιρεσίες της ΟΙΚΟΜΕΤ

Φτάνουμε στο 2008. Η εταιρεία αρχίζει τις μεγάλες περικοπές, η Κούνεβα αντιδρά και στοχοποιείται. Οι απειλές κατά της ζωής της πληθαίνουν και η ίδια ζητά επανειλημμένα την αλλαγή της βάρδιάς της, από βραδινή σε πρωινή, και, μάλιστα, σε κάποιο σταθμό κοντά στο σπίτι της ώστε να φροντίζει την γιο της. Η διοίκηση της ΟΙΚΟΜΕΤ, όμως, την αρνείται πεισματικά.

Ως που έφτασε το βράδυ της 22ης Δεκεμβρίου. Το περιστατικό παίρνει αμέσως δημοσιότητα, τα εργατικά σωματεία ζητούν δικαιοσύνη και το αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ όσο και το Υπουργείο Δικαιοσύνης διαμηνύει πως η υπόθεση θα διαλευκανθεί άμεσα.

13 χρόνια μετά την επίθεση στα Άνω Πετράλωνα, η υπόθεση παραμένει ανεξιχνίαστη, έχοντας μπει στο αρχείο, ενώ οι παρ’ ολίγον δολοφόνοι της Κούνεβα κυκλοφορούν ακόμη ελεύθεροι.

Η ατιμωρησία αυτή αλλά και ο τρόπος κατά τον οποίο έγιναν οι έρευνες από την ελληνική αστυνομία έφεραν την αντίδραση αρκετών φορέων, με τη Διεθνή Αμνηστία να καταγγέλλει τις αρχές της χώρας για «σκανδαλώδη παύση της έρευνας», έξι μήνες μόλις μετά την επίθεση.

Όπως επισήμανε η Κατερίνα Καπερναράκου, πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, τον Ιούνιο του 2009 «η ελληνική κυβέρνηση αποδεικνύεται πλήρως αναξιόπιστη ως προς την αποτελεσματική αντιμετώπιση της υπόθεσης της Κωνσταντίνας Κούνεβα, παρά τις ρητές δεσμεύσεις της ότι θα φροντίσει άμεσα να αποδοθεί δικαιοσύνη και να τιμωρηθούν οι ένοχοι» και συμπλήρωσε:

«Σε πλήρη αντίφαση με τις διεθνώς ισχύουσες αρχές δικαίου για την προστασία του συνδικαλίζεσθαι, των δικαιωμάτων των εργαζόμενων και δη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, όπως είναι οι γυναίκες και οι μετανάστριες εργαζόμενες, οι αρμόδιες αρχές εξακολουθούν να τηρούν απαρέγκλιτα τη στάση που είχαν εξαρχής τηρήσει στην περίπτωση της Κωνσταντίνας Κούνεβα, δηλαδή αυτή της εκκωφαντικής σιωπής, η οποία δημιουργεί ένα εξίσου εκκωφαντικό κλίμα συγκάλυψης των ενόχων. Παρά τις προσωπικές δεσμεύσεις του Αναπληρωτή Υπουργού Εσωτερικών, παρά τις υπογραφές 23.000 ανθρώπων από ολόκληρο τον κόσμο που διεκδικούν δικαιοσύνη, η επίσημη Πολιτεία τους γυρνά επιδεικτικά την πλάτη και προκαλεί βάναυσα το κοινό περί δικαίου αίσθημα, συντασσόμενη με την ατιμωρησία».

Η υπόθεση τελικά παίρνει την οδό της δικαιοσύνης και, μετά από μια μακροχρόνια δίκη, το Μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιά, την Τρίτη 18/06/2013, χαρακτηρίζει την επίθεση με βιτριόλι εργατικό ατύχημα, θεωρώντας πως η εταιρία φέρει μερίδιο ευθύνης γι’ αυτή και της επιδίκασε αποζημίωση της τάξης των 250.000 ευρώ.

Κι ενώ κανείς θα πίστευε πως η υπόθεση είχε τελειώσει, τρία χρόνια μετά το Εφετείο Πειραιά ανατρέπει την πρωτόδικη απόφαση, θεωρώντας πως η εργοδοσία δεν έχει καμία ευθύνη για τη δολοφονική επίθεση εναντίον της.

Ο δικαστικός αγώνας που δε λέει να τελειώσει

Η Κωνσταντίνα Κούνεβα έφτασε την υπόθεση ως τον Άρειο Πάγο, ωστόσο, η απόφαση δεν άλλαξε. Η ίδια, όμως, δεν το έβαλε κάτω και το 2018 κατέφυγε στο ανώτατο ευρωπαϊκό δικαστήριο ισχυριζόμενη ότι η Ελλάδα με τις πράξεις και τις παραλείψεις της παραβίασε μια σειρά δικαιωμάτων της: το δικαίωμα στη δίκαιη δίκη, την προστασία της ιδιωτικής ζωής της, το δικαίωμά της στην ελευθερία της έκφρασης και στον συνδικαλισμό.

Τον περασμένο Απρίλιο το δικαστήριο αποδέχτηκε ως τεκμηριωμένες και βάσιμες τις πιο σοβαρές από τις αιτιάσεις της, ότι επλήγη το δικαίωμα στην προστασία της ζωής και της απαγόρευσης βασανιστηρίων.

Το Δικαστήριο υπέβαλε στην Ελλάδα το ερώτημα αν επιθυμεί φιλικό διακανονισμό με την κ. Κούνεβα, αλλά εκείνη αρνήθηκε. Έτσι το ελληνικό κράτος οφείλει να απαντήσει στα δύο ζητήματα που έθεσε το δικαστήριο: αν η Ελλάδα έκανε ό,τι μπορούσε ως προς τον εντοπισμό των δραστών και αν εξάντλησε κάθε δυνατότητα ώστε να αποδείξει αν υφίσταται ευθύνη του εργοδότη της για την επίθεση εναντίον της ώστε να αποζημιωθεί για την ηθική βλάβη.

Η απόφαση φαίνεται πως έχει ακόμη δρόμο, με την Κωνσταντίνα Κούνεβα να μη σταματά ούτε μια μέρα να μάχεται για τη δικαίωσή της. Ο αγώνας της έχει συγκινήσει αρκετούς πολίτες στην Ελλάδα και την Ευρώπη, με την ιστορία της να δραματοποιείται από το Μισέλ Φάις στο θεατρικό μονόλογο Το κίτρινο σκυλί.

Το 2014 εξελέγη ευρωβουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ και για 5 χρόνια πάλεψε στην ευρωβουλή για τα εργατικά και γυναικεία δικαιώματα. Η ίδια ζει μόνιμα στην Αθήνα και αποτελεί ένα σύμβολο αγώνα κόντρα στην εργασιακή αυθαιρεσία.