Francisco Seco / AP
ΙΣΤΟΡΙΑ

Οι πιο σοβαρές επιθέσεις από καρχαρίες που έχουν συμβεί στην Ελλάδα

Η πρώτη καταγραφή από τον Ηρόδοτο, ο θάνατος της διάσημης Αυστριακής συγγραφέως στο Παλαιό Τρίκερι και ο μύθος για τον «καρχαρία του Πειραιά».

Τα Σαγόνια του Καρχαρία είναι μία από τις ταινίες που επηρέασαν αρκετά την ποπ κουλτούρα των 70s και των 80s, με τη βιβλιοθήκη του Κογκρέσου, δεκαετίες αργότερα, να τη χαρακτηρίζει ως ένα έργο «πολιτιστικά, αισθητικά και ιστορικά σημαντικό» για τον παγκόσμιο κινηματογράφο.

Μέσω της συγκεκριμένης ταινίας, ωστόσο, ο καρχαρίες δαιμονοποιήθηκαν, ενώ χιλιάδες θεατές της ταινίας δεν έμπαιναν στη θάλασσα, σύμφωνα με τα αμερικάνικα ρεπορτάζ της εποχής, υπό το φόβο να μην τους επιτεθούν. Εδώ στην Ελλάδα, η ζωή συνεχίστηκε κανονικά, πιστεύοντας πως τα συγκεκριμένα ψάρια δεν «ευδοκιμούν» στη χώρα μας.

Επρόκειτο, όμως, για μια ψευδαίσθηση. Κι αυτό για στην Ελλάδα έχουν διαπιστωθεί επιθέσεις από καρχαρίες ήδη από την αρχαιότητα, με την τελευταία εξ αυτών να συμβαίνει πριν από μερικές δεκαετίες.

Ποιο είναι το ιστορικό των συγκεκριμένων επιθέσεων και σε ποια περιοχή της Ελλάδα έχουν συμβεί οι περισσότερες;

Οι επιθέσεις καρχαριών στην αρχαία Ελλάδα

καρχαρίες Γιώργος Κονταρίνης / Eurokinissi

Αυτό που μπορεί να μη γνωρίζουν αρκετοί, είναι ότι οι λευκοί καρχαρίες ζουν εδώ και χιλιετίες στα ελληνικά ύδατα. Χαρακτηριστικό είναι πως η πρώτη καταγραφή επίθεσης καρχαρία σε ανθρώπους έγινε από τον Ηρόδοτο το 492 π.Χ.

Συγκεκριμένα, ο αρχαίος ιστορικός ανέφερε ότι ο περσικός στόλος συνετρίβη στα βράχια της Αθωνικής Χερσονήσου εξαιτίας της μεγάλης κακοκαιρίας, με τα θαλάσσια «θηρία» να αρπάζουν και να κομματιάζουν τους περισσότερους από τους ναυαγούς. Όπως υποστηρίζουν αρκετοί αναλυτές, η αναφορά στα «θηρία» ταιριάζει απόλυτα στους καρχαρίες, οι οποίοι μέχρι εκείνη τη μέρα δεν είχαν αποκτήσει δικό τους ξεχωριστό όνομα.

Αναφορά στους καρχαρίες κάνουν επίσης ο Αριστοτέλης, ο Ρωμαίος Πλίνιος ο πρεσβύτερος, ο Πλούταρχος, ο Αισχίνης και ο Λεωνίδας από τον Τάραντα. Όλοι μιλούσαν για αυτό το «θηρίο» που τρόμαζε τους ανθρώπους και έτρωγε πολλούς ναυαγούς ή δύτες που έψαχναν τα μυστικά της θάλασσας. Οι επιθέσεις, βέβαια, συνεχίστηκαν και στον σύγχρονο ελλαδικό χώρο.

Η τελευταία επίθεση που καταγράφηκε το 1981

Η πρώτη, ωστόσο, επίσημα καταγεγραμμένη επίθεση στο ανεξάρτητο ελληνικό κράτος σημειώθηκε τον Ιούλιο του 1847 στην Κέρκυρα. Σύμφωνα με το δημοσίευμα της τοπικής εφημερίδας Εφημερίς των Ιονίων Νήσων, βρέθηκε τμήμα του σώματος του 19χρονου στρατιώτη, William Mills, το οποίο, σύμφωνα με τους ιατρούς που το εξέτασαν, είχε φαγωθεί από καρχαρίες.

Αρκετές δεκαετίες αργότερα και συγκεκριμένα το καλοκαίρι του 1903 στην Κρήτη, σημειώθηκαν δύο θανατηφόρες επιθέσεις από καρχαρίες σε σφουγγαράδες γυμνούς δύτες. Το 1951, στην Κέρκυρα ξανά, η Βάντα Πιέρρη δέχτηκε δολοφονική επίθεση από λευκό καρχαρία, ο οποίος την κομμάτιασε, με τον σύντροφό της, ωστόσο, να παραμένει ζωντανός, με βαθιά τραύματα.

Μία από τις τελευταίες επιθέσεις, σημειώθηκε την 1η Ιουνίου 1963, όταν η αυστριακή συγγραφέας και φιλόλογος, Helga Pohl, κολυμπούσε με μία ακόμη φίλη της στον Παγασητικό κόλπο, κοντά στο Παλαίο Τρίκερι.

Τότε, ένας καρχαρίας της επιτέθηκε και σε απόσταση μόλις τριών μέτρων από την ακτή τη σκότωσε. Η κοινωνία του Βόλου τρομοκρατήθηκε από το συμβάν, ενώ αρκετοί κάτοικοι της περιοχής από τον τρόμο τους σταμάτησαν να μπαίνουν στη θάλασσα.

Ο αστικός μύθος με τον «καρχαρία του Πειραιά»

Μέσα σε όλα βέβαια, υπάρχουν και μερικοί αστικοί μύθοι και περιστατικά επιθέσεων που δεν έχουν εξακριβωθεί ακόμη μέχρι σήμερα. Το πιο χαρακτηριστικό είναι αυτό του Πειραιά, το 1948. Το χρονικό έχει ως εξής:

Την Τετάρτη 22 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους, τέσσερις νεαροί ξεκίνησαν από τον συνοικισμό Ευγενίας του Πειραιά να πάνε για ψάρεμα στο Κερατσίνι. Στην εφημερίδα Εμπρός που κυκλοφόρησε την ακριβώς επόμενη ημέρα γράφηκε: «ο Δημ. Παρασάκης εξεδήλωσε την έντονη επιθυμίαν να κολυμβήση, ριφθείς εις την θάλασσαν. Μετ’ ολίγα λεπτά και εις απόστασιν μόλις πέντε μέτρων από της ακτής ο ατυχής νέος υπέστη επίθεσιν γιγαντιαίου σκυλόψαρου».

Η είδηση αυτή κυκλοφόρησε αμέσως σε ολόκληρη την πόλη, με αποτέλεσμα όλοι να βλέπουν παντού στα νερά του Πειραιά δήθεν καρχαρίες. Το λιμενικό έκανε αρκετές έρευνες στην περιοχή χωρίς αποτέλεσμα.

Τελικά, στις 26 Οκτωβρίου 1948, ένα αλιευτικό σκάφος έπιασε κοντά στην Αίγινα έναν καρχαρία μήκους 4,5 μέτρων. Του άνοιξαν την κοιλιά και μέσα σε αυτό βρήκαν φαγκριά, παλαμίδες και σαλάχια. Πολλοί, όμως, θεώρησαν πως εκείνος ο καρχαρίας σκότωσε τον Παρασάκη στο Κερατσίνι.