Κωνσταντίνος Τσακαλίδης / SOOC
ΕΡΕΥΝΑ

Οι χώρες με τους πιο πολλούς συνωμοσιολόγους στην Ευρώπη

Μια νέα μελέτη εξετάζει τη διασπορά των ψευδών ειδήσεων μέσω των social media σε 17 ευρωπαϊκές χώρες. H Ελλάδα δυστυχώς βρίσκεται πολύ ψηλά.

Αρκετά ψηλά στη λίστα με τους περισσότερους συνωμοσιολόγους στην Ευρώπη είναι οι Έλληνες, σύμφωνα με νέα ευρωπαϊκή μελέτη που εξέτασε τις απόψεις των πολιτών 17 χωρών μέσω των social media για την πανδημία του κορονοϊού.

Οι ερευνητές από 19 ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, με επικεφαλής τον καθηγητή Ψηφιακής Διακυβέρνησης Γιάννη Θεοχάρη του Τεχνικού Πανεπιστημίου του Μονάχου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό New Media & Society, εξέτασαν τον ρόλο διαφόρων κοινωνικών δικτύων -όπως το Twitter, το Facebook και το YouTube= όσον αφορά τη διασπορά θεωριών συνωμοσίας.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης ρέπουν προς τη συνωμοσιολογία περισσότερο από τις σκανδιναβικές, με τη χώρα μας να έχει τους περισσότερους συνωμοσιολόγους στον ευρωπαϊκό Νότο.

Οι ευρωπαϊκές πρωτιές στους συνωμοσιολόγους

συνωμοσιολόγοι Αλέξανδρος Μιχαηλίδης / SOOC

Η μελέτη κατατάσσει την Ελλάδα στην πέμπτη θέση, κάτω από Ρουμανία, Πολωνία, Ουγγαρία και Ισραήλ. Στις χώρες αυτές ο «δείκτης συνωμοσιολογίας» είναι πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Σε καλύτερη μοίρα βρίσκονται Βέλγιο, Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία που βρίσκονται στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ενώ κάτω από αυτόν κατατάσσονται Αυστρία, Δανία, Γερμανία, Ολλανδία, Νορβηγία, Σουηδία, Ελβετία και Μεγάλη Βρετανία.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, το μέσο κοινωνικό δικτύωσης στο οποίο διακινούνται τα περισσότερα fake news, σχετικά τον κορονοϊό, είναι το Facebook. Αυτό συμβαίνει καθώς οι χρήστες έχουν στενότερους δεσμούς, οικογενειακούς ή φιλικούς, και έτσι δεν ελέγχουν στον ίδιο βαθμό τις διακινούμενες πληροφορίες αμφιβόλου περιεχομένου, κάτι που έγινε αισθητό και στην περίπτωση της Covid-19.

Μάλιστα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι παρά τις συνεχιζόμενες πιέσεις κυβερνήσεων και οργανισμών για τον τρόπο που λειτουργεί ο αλγόριθμος που έχει επιλέξει ο Mark Zuckerberg, τα βήματα προόδου είναι ελάχιστα. Η τοξικότητα που εκπέμπει το συγκεκριμένο κοινωνικό δίκτυο παραμένει στα ύψη, αποτελώντας πολύ συχνά τόπο επώασης συνομοσιών.

Ποια social media είναι ανθεκτικά στα fake news

Όπως σημειώνεται στην έρευνα, παρόλο που οι ψευδείς ειδήσεις κυκλοφορούν εδώ και χρόνια στο διαδίκτυο, η πανδημία δημιούργησε το κατάλληλο έδαφος για μια εκρηκτική αύξηση, ιδίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, μάλιστα, χρησιμοποιεί τον όρο infodemic για να περιγράψει την επιδημία παραπληροφόρησης που έχει πλήξει τον πλανήτη, τα τελευταία χρόνια.

Το Twitter, ωστόσο, φαίνεται πως είναι το πιο ανθεκτικό μέσο κοινωνικής δικτύωσης, όσον αφορά την αναπαραγωγή ψευδών ειδήσεων, καθώς είναι πιο εστιασμένο στην κατανάλωση ειδήσεων, ενώ οι χρήστες του συνδυάζουν μορφωτικό επίπεδο άνω του μέσου όρου και μεγαλύτερη τάση να ψάχνουν για πραγματικές ειδήσεις, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες πλατφόρμες.

«Το περιεχόμενο που βασίζεται σε τέτοιες θεωρίες μπορεί γρήγορα να απομυθοποιηθεί ή πιθανώς να “πνιγεί” από πληροφορίες καλύτερης ποιότητας ή από τον μεγάλο αριθμό ανθρώπων που είναι πρόθυμοι να παρέμβουν για να διορθώσουν γρήγορα την παραπληροφόρηση» σημειώνεται στη μελέτη.