iStock
ΙΣΤΟΡΙΑ

Όταν οι πρόγονοί μας παραλίγο να εξαφανιστούν από τη Γη

Όταν σκεφτόμαστε τα ζώα που απειλούνται με εξαφάνιση, σίγουρα σκεφτόμαστε πολλά. Όχι όμως και τους ανθρώπους.

Οι σύγχρονοι άνθρωποι, δηλαδή οι Homo sapiens, εμφανίστηκαν πριν από περίπου 300.000 χρόνια, αφού πρώτα εξελίχθηκαν. Βέβαια, υπάρχουν πολλά που δεν γνωρίζουμε ακόμη για το ποιοι ήταν αυτοί οι πρόγονοι και πού ζούσαν, αλλά σύμφωνα με μια μελέτη, μπορεί να έφτασαν κοντά στην εξαφάνιση πριν από περίπου 900.000 έως 800.000 χρόνια.

Όταν σκεφτόμαστε τα ζώα που απειλούνται με εξαφάνιση, συνήθως σκεφτόμαστε τους ελέφαντες, τις τίγρεις και τις φάλαινες, αλλά σίγουρα όχι τους ανθρώπους. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ωστόσο, οι πρόγονοί μας έχασαν το 98,7% του πληθυσμού τους, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Science.

Δεν επρόκειτο για σύγχρονους ανθρώπους, αλλά για προγενέστερους ανθρωποειδείς στο γενετικό χρονοδιάγραμμα -ένα είδος που ζούσε εκείνη την εποχή ήταν ο Homo erectus, και εξακολουθούμε να ανακαλύπτουμε νέα προϊστορικά ανθρώπινα είδη.

Οι συγγραφείς εκτιμούν ότι ο μειωμένος πληθυσμός είχε κατά μέσο όρο 1.280 άτομα αναπαραγωγής και παρέμεινε το ίδιο μειωμένος για πάνω από 100.000 χρόνια. Με μια τόσο δραματική απώλεια πληθυσμού, οι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι αυτοί οι πρόγονοι του ανθρώπου μπορεί να έχουν φτάσει κοντά στην εξαφάνιση, σημειώνοντας ότι ο αριθμός όσων έμειναν πίσω, είναι συγκρίσιμος με τους πληθυσμούς άλλων θηλαστικών που απειλούνται με εξαφάνιση.

Ωστόσο, άλλοι μελετητές έχουν εκφράσει αμφιβολίες σχετικά με την ισχύ των συμπερασμάτων της μελέτης.

Η ακραία ψύξη μπορεί να οδήγησε στην πτώση του πληθυσμού

Πριν από αυτή τη δραματική απώλεια του πληθυσμού, οι πρόγονοι του ανθρώπου είχαν μεταξύ 58.600 και 135.000 άτομα αναπαραγωγής. Τι μπορεί λοιπόν να προκάλεσε τη συρρίκνωση του αριθμού τους σε 1.280 άτομα για πάνω από 100.000 χρόνια;

Ένας σημαντικός παράγοντας μπορεί να ήταν η ακραία ψύξη που άρχισε πριν από περίπου 900.000 χρόνια, σύμφωνα με γεωλογικά στοιχεία. Αυτή η περίοδος ψύξης συνέπεσε με την έντονη ξηρασία στην Αφρική και τη μείωση άλλων ειδών που οι πρόγονοι του ανθρώπου μπορεί να χρησιμοποιούσαν ως πηγή τροφής.

Όποια και αν ήταν τελικά η αιτία, δημιούργησε μια γενετική στενωπό που, σύμφωνα με τους ερευνητές, σχεδόν εξαφάνισε τους προϊστορικούς μας προγόνους.

Στο ίδιο τεύχος που το Science δημοσίευσε τη νέα μελέτη που ισχυρίζεται ότι οι πρόγονοι του ανθρώπου έφτασαν κοντά στην εξαφάνιση, το περιοδικό δημοσίευσε επίσης ένα σχόλιο του Nick Ashton, επιμελητή του Βρετανικού Μουσείου, όπως και του Chris Stringer, επικεφαλής της έρευνας για την ανθρώπινη προέλευση στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου. Και οι δύο, φαίνεται να συμφωνούν με τα αποτελέσματα της έρευνας.