Sovfoto/Universal Images /Getty Images/Ideal Image
ΔΙΑΣΤΗΜΑ

Όταν οι Σοβιετικοί «έφτασαν» πρώτοι στον πλανήτη της Αφροδίτης

Μία ξεχασμένη διαστημική αποστολή από το μακρινό 1966.

Οι Σοβιετικοί είναι οι πρώτοι που προσεδάφισαν ανθρώπινη κατασκευή σε άλλον πλανήτη, μια μέρα σαν χθες το 1966 και για να μην μπερδευτείς, να εξηγήσουμε κάτι κατ’ αρχάς: η Σελήνη δεν είναι πλανήτης. Είναι δορυφόρος -επομένως βγάλε απ’ το μυαλό σου ό, τι έχει να κάνει με αποστολή στη Σελήνη.

Και κάτι ακόμα: ο πλανήτης που είχαν βάλει αρχικά στο μάτι οι δύο υπερδυνάμεις στον Ψυχρό Πόλεμο, δεν ήταν ο Άρης, αλλά η Αφροδίτη… γιατί είναι κοντά στον ήλιο, φαινόταν σαν να πληροί τις κατάλληλες προϋποθέσεις για να έχει κάποιου είδους μορφής ζωής, και επίσης επειδή, όπως και το φεγγάρι, αποτελούσε πάντα ένα άστρο που η ανθρωπότητα το αποθέωνε απ’ τα αρχαία χρόνια. Η Αφροδίτη δεν είναι άλλος πλανήτης από τον Αποσπερίτη (ή Αυγερινό), το ουράνιο σώμα που λάμπει περισσότερο στον ουρανό μας μετά το φεγγάρι.

Η ΕΣΣΔ, λοιπόν, δημιούργησε το διαστημικό πρόγραμμα Venera («Αφροδίτη» στα ρωσικά), το οποίο αποτελούνταν από μία σειρά μη επανδρωμένων διαστημοπλοίων, που ως στόχο τους είχαν εισέλθουν στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης, να βγάλουν φωτογραφίες και να μεταδώσουν δεδομένα για τη «ζωή» εκεί. Τα πράγματα όμως δεν πήγαν αμέσως καλά.

Η πρώτη αποστολή πραγματοποιήθηκε το 1961, με το σκάφος να περνάει κοντά από τον πλανήτη Αφροδίτη, αλλά να χάνει επαφή με τη γη και τελικά να μη φτάνει ποτέ στον προορισμό του. Το ίδιο συνέβη και τέσσερα χρονιά αργότερα, όταν η αποστολή του Venera 2 πέρασε και πάλι κοντά απ’ την Αφροδίτη αλλά έχασε την επαφή με το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. Δεν ξέρουμε που κατέληξε το σκάφος, πάντως σίγουρα όχι στην επιφάνεια της Αφροδίτης.

Και ερχόμαστε στις 13 Νοεμβρίου του 1965, όταν και ξεκίνησε η αποστολή του Venera 3. Το σκάφος, μετά από 3,5 μήνες ταξιδιού θα καταφέρει να γράψει ιστορία. Πριν ακόμα εισέλθει στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης, το Venera 3 είχε ήδη επικοινωνήσει με τη Γη 93 φορές, με την πορεία του να έχει χρειαστεί να επιδιορθωθεί μόνο μία φορά από τους Σοβιετικούς.

Την 1η Μαρτίου του 1966 η κάψουλα θα προσγειωθεί στην Αφροδίτη και θα γίνει το πρώτο επίγειο σκάφος που θα αγγίξει ποτέ εξωγήινο έδαφος στην ιστορία της ανθρωπότητας. Αν και μάλλον η σωστή λέξη είναι θα «προσκρούσει», κατορθώνοντας ωστόσο κάτι σημαντικό πριν διαλυθεί: να πρόλαβε να στείλει πίσω στη Γη τις πρώτες κοντινές φωτογραφίες του πλανήτη -όχι όμως και απ’ το έδαφός του.

Αλλά και κάτι ακόμα πιο σημαντικό για τους Σοβιετικούς και την «κούρσα στο διάστημα»: να αφήσει στην επιφάνειά του την σημαία της ΕΣΣΔ και μία μεταλλική πλακέτα με το σφυροδρέπανο.

Στη συνέχεια, οι επόμενες αποστολές Venera θα γίνονταν ολοένα και πιο επιτυχημένες. Οι Σοβιετικοί επιστήμονες μάθαιναν από τα λάθη τους. Το Venera 4 θα γίνει το πρώτο διαστημικό σκάφος που θα μπει στην ατμόσφαιρα άλλου πλανήτη και θα μεταδώσει δεδομένα, μετρώντας την ατμόσφαιρα ενός άλλου πλανήτη. Κι εκεί θα επιβεβαιωθεί αυτό που φοβούνταν. Η Αφροδίτη δεν θα μπορούσε να δεχτεί ποτέ κάποιον κοσμοναύτη, καθώς η ατμοσφαιρική της πίεση είναι 92 φορές μεγαλύτερη από ό, τι στη γη.

Στις 15 Δεκεμβρίου 1970, το Venera 7 θα κατόρθωνε την πρώτη επιτυχημένη προσεδάφιση σε άλλο πλανήτη. Θα παρέμενε σε λειτουργία για 23 λεπτά, προτού καταστραφεί εξαιτίας των πολύ υψηλών θερμοκρασιών και και της μεγάλης ατμοσφαιρικής πίεσης. Και το 1975 θα έφτανε η μεγάλη στιγμή με το Venera 9, όπου θα κατάφερνε να στείλει τις πρώτες ασπρόμαυρες φωτογραφίες από την επιφάνεια του πλανήτη.