Archiv Gerstenberg/ullstein bild via Getty Images/Ideal Image
ΒΙΒΛΙΟ

Πίσω από τον λογοτεχνικό θρίαμβο του Τολστόι κρύβεται μια γυναίκα

Το Πόλεμος και Ειρήνη δεν θα ήταν το ίδιο χωρίς τη γυναίκα του Τολστόι, Σοφία η οποία -μεταξύ άλλων- έγραψε το χειρόγραφο οκτώ φορές.

Κάντε ένα βήμα πίσω, ετοιμαζόμαστε να αφήσουμε τον πάπυρο με τα σημαντικότερα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας να πέσει στο σκονισμένο πάτωμα. Στη λίστα υπάρχουν εξαιρετικά βιβλία, βιβλία που μάλλον βρίσκονται ήδη στη βιβλιοθήκη σας και που έχουν σημαδέψει εκατομμύρια αναγνώστες από τα πρώτα χρόνια της κυκλοφορία τους.

Πολλά από αυτά, βέβαια, εξακολουθούν να έχουν την τιμητική τους καθώς θεωρούνται κλασικά. Ένα από αυτά είναι και το Πόλεμος και Ειρήνη, του Λέοντα Τολστόι. Ένα ακόμα βήμα πίσω δεν θα έβλαπτε, ετοιμαζόμαστε να ανοίξουμε το κουτί με τα σιροπιαστά κλισέ: Όπως λένε και οι σοφοί που πέρασαν από αυτό τον τόπο, «πίσω από κάθε μεγάλο άντρα κρύβεται μια μεγάλη γυναίκα».

Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση του Ρώσου μυθιστοριογράφου. Η σύζυγος του Λέοντα Τολστόι, Σοφία, τον βοήθησε να γράψει το Πόλεμος και Ειρήνη, ένα από τα σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα στην ιστορία. Σκεφτείτε ότι μαζί με την Άννα Καρένινα θεωρούνται τα καλύτερα βιβλία του.

Το ζευγάρι παντρεύτηκε το 1862, όταν ο Τολστόι ήταν 34 ετών και η Σοφία 18 ετών και κάπως έτσι ξεκίνησε την άτυπη συνεργασία τους για τον εκτεταμένο τόμο του συγγραφέα τον επόμενο χρόνο.

Εκτός του ότι καθόταν μαζί του καθώς έγραφε, η Σοφία ήταν επίσης η πρώτη που είδε το χειρόγραφο και πρότεινε αλλαγές -μεταξύ άλλων την αφαίρεση μιας γραφικής σκηνής που διαδραματιζόταν κατά τη διάρκεια της γαμήλιας νύχτας ενός από τους πρωταγωνιστές.

Καθώς η πρώτη γραφομηχανή δεν είχε ακόμη εφευρεθεί εκείνη την εποχή, ο Τολστόι έγραψε το βιβλίο με το χέρι, με τη γραφή του να είναι ιδιαίτερα ευανάγνωστη. Ίσως το πιο σημαντικό έργο που ανέλαβε η Σοφία, σύμφωνα με το βιβλίο της βιογράφου Rosamund Bartlett Tolstoy: A Russian Life, ήταν να πάρει τον «απαράδεκτο γραφικό χαρακτήρα του συζύγου της και στη συνέχεια να ετοιμάσει ένα ευανάγνωστο τελικό προσχέδιο του χειρόγραφου», ένα εγχείρημα που περιγράφεται ως «γιγαντιαίο έργο».

Μερικές φορές χρειάστηκε να χρησιμοποιήσει μεγεθυντικό φακό για να αποκρυπτογραφήσει τα κάτι σαν γράμματα του συγγραφέα και έγραψε το χειρόγραφο οκτώ ολόκληρες φορές.

Η τεταμένη σχέση του Τολστόι και της Σοφία δραματοποιήθηκε στην ταινία του 2009 Ο τελευταίος σταθμός, με πρωταγωνιστές τον Κρίστοφερ Πλάμερ και Έλεν Μίρεν οι οποίοι έλαβαν υποψηφιότητες για Όσκαρ για τις ερμηνείες τους.