© Konstantinos Tsakalidis / SOOC
EXPLAINED

Ποια είναι τα νέα στοιχεία που ήρθαν στο φως για τα Τέμπη

Το ύποπτα «χαμένο βαγόνι», τα κρίσιμα δευτερόλεπτα και η μετάδοση της πυρκαγιάς που στοίχισε τη ζωή σχεδόν στα μισά θύματα της τραγωδίας των Τεμπών: τα αποκαλυπτικά στοιχεία από τους πραγματογνώμονες που όρισαν οι συγγενείς.

Σε ένα δεύτερο «μπάζωμα» των στοιχείων, έναν χρόνο μετά την εσπευσμένη επιχωμάτωση του σημείου του εγκλήματος των Τεμπών, προχωρά η κυβέρνηση με το πόρισμα που εξέδωσε για την τραγωδία της 28ης Φεβρουαρίου και που, λόγω της πλειοψηφικής υπεροχής της Νέας Δημοκρατίας επί του συνόλου των μελών της εξεταστικής επιτροπής, θα καπελώσει όσα ακούστηκαν στις συνεδριάσεις των προηγούμενων μηνών, έστω με τον προβληματικά ελλιπή τρόπο με τον οποίο διεξήχθη η εξεταστική επιτροπή.

Τι αναφέρει το πόρισμα του κυβερνώντος κόμματος σε συντομία;

Ότι δεν προκύπτουν ευθύνες ή παραλείψεις πολιτικών προσώπων, ότι δεν έγινε προσπάθεια συγκάλυψης στον χώρο μετά τη μοιραία σύγκρουση και ότι, τελικά, για το δυστύχημα ευθύνεται σειρά λαθών του σταθμάρχη και των μηχανοδηγών «Έστω μία από τις παραβιάσεις του Γενικού Κανονισμού Κινήσεως [των σιδηροδρόμων] αν δεν είχε συμβεί», σημειώνεται χαρακτηριστικά, «το δυστύχημα θα μπορούσε να είχε αποσοβήσει».

Την ίδια στιγμή, νέα αποκαλυπτικά στοιχεία είδαν το φως της δημοσιότητες, μετά την οριστική συμπληρωματική τεχνική έκθεση που συνέταξαν και κατέθεσαν στον ανακριτή Λάρισα οι πραγματογνώμονες απ’ την πλευρά των θυμάτων – στοιχεία τα οποία επαναφέρουν τη συζήτηση σε κρίσιμα κομμάτια του μοιραίου παζλ, που είτε δεν αναζητήθηκαν είτε αποσιωπήθηκαν από τους αρχικά διορισμένους πραγματογνώμονες της Πολιτείας, διαμορφώνοντας λάθος εντυπώσεις και «οδηγώντας τη συζήτηση σε λάθος κατεύθυνση», όπως επεσήμανε σε ραδιοφωνική συνέντευξη ο πραγματογνώμονας των συγγενών Βασίλης Κοκοτσάκη.

Ποιο κομμάτι αποσιωπήθηκε, δηλαδή;
Η πυρκαγιά μετά τη σύγκρουση των αμαξοστοιχιών, εξαιτίας της οποίας οι 28 από τους 57 επίσημα καταγεγραμμένους νεκρούς έφεραν σοβαρά εγκαύματα ως το σημείο της απανθράκωσης, πράγμα που σημαίνει ότι σε διαφορετική περίπτωση είναι πολύ πιθανό να είχαν επιβιώσει.

Το πόρισμα του εμπειρογνώμονα Βασίλη Κοκοτσάκη (ο οποίος ειδικεύεται ως εμπειρογνώμονας σε θέματα πυρκαγιάς με χρόνια εμπειρίας στο Πυροσβεστικό Σώμα) έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τους αρχικώς διορισθέντες πραγματογνώμονες αμαξοστοιχίες, που απέδωσαν την έκρηξη σε έλαια σιλικόνης των μετασχηματιστών.

Επομένως, από τι προκλήθηκε το «μανιτάρι» που βλέπουμε στα βίντεο;
Για να είμαστε ακριβείς, δεν πρόκειται για «μανιτάρι» αλλά για «ηλεκτρικό τόξο», του οποίου η εκτόνωση δεν μπορούσε να στοιχειοθετηθεί χωρίς την ύπαρξη πτητικού ή εκρηκτικού υλικού στις εμπλεκόμενες αμαξοστοιχίες, δεδομένου ότι είναι ηλεκτροκίνητες. Θυμίζουμε ότι, σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση, η εμπορική αμαξοστοιχία περιείχε τρόφιμα, μπύρες και λαμαρίνες. Εξαίρεση φαίνεται να αποτελεί ένα βαγόνι-φάντασμα το οποίο τώρα ήρθε στο προσκήνιο, ένα επιπλέον βαγόνι που δεν υπήρχε στην αρίθμηση.

Πώς ήρθε στο προσκήνιο ένα επιπλέον βαγόνι;
Όπως προέκυψε από ρεπορτάζ της εφημερίδας Documento που δημοσιεύθηκε την Κυριακή με βάση τη συμπληρωματική τεχνική έκθεση, παρατηρήθηκε μια οφθαλμοφανής αναντιστοιχία στα δεδομένα στοιχεία του δυστυχήματος:

Ενώ στο έγγραφο τεκμηρίωσης του συντετριμμένου τροχαίου υλικού από την Hellenic Train μετά τη σύγκρουση αριθμούνται στην αρχή δεκατρία βαγόνια, τόσο σε επόμενο σημείο του ίδιου εγγράφου όσο και από τις φωτογραφίες φαίνεται ότι τα βαγόνια της εμπορικής αμαξοστοιχίας ήταν δεκατέσσερα. Το επίμαχο βαγόνι-φάντασμα της πλατφόρμας τέσσερα είναι εκείνο που συνδέεται με την πυρκαγιά.

Πώς συνδέεται το βαγόνι αυτό με τέτοια έκρηξη;
Η τεχνική έκθεση, αναλύοντας καρέ-καρέ (με ακρίβεια χιλιοστού) το συμβάν του δυστυχήματος –ένα κομμάτι στο οποίο αποδίδεται στον Δρ. Μάνο Παπαδάκη, καθηγητή του Πανεπιστημίου του Χιούστον στο Τέξας–, παραθέτει ότι εκδηλώνονται τρεις διαδοχικές εκρήξεις μετά τη σύγκρουση (από τις εκτροπές του ηλεκτρικού ρεύματος), και στο ενδιάμεσο αυτών συμβαίνει το εξής:

«Στα 390 χιλ. του δευτερολέπτου μετά τη σύγκρουση κάνει την εμφάνιση του το αεριώδες νέφος, το οποίο δεν έχει ακόμη αναφλεγεί και εκδηλώνεται χαμηλά στα τρένα κυρίως στην εμπορική αμαξοστοιχία. Το νέφος στη συνέχεια αναφλέγεται δημιουργώντας το φαινόμενο της πυρόσφαιρας», και συνεχίζει παρακάτω, «η επιβατική αμαξοστοιχία εντωμεταξύ, αν και εκτροχιασμένη συνεχίζει να κινείται, εισέρχεται στην πυρόσφαιρα και αναφλέγεται».

Πώς παρατηρείται το αεριώδες νέφος και τι δηλώνει;
Με απλά λόγια, είναι το «σύννεφο» πριν την έναρξη, ένα αέριο το οποίο αποδεσμεύτηκε από τη μετωπική σύγκρουση. Η τεχνική έκθεση αναφέρει ότι «το πτητικό υλικό προσομοιάζει αν δεν ταυτίζεται κιόλας με το ευρεθέν στα δείγματα ξυλόλιο με αναγνωριστικό κωδικό Cas 1330-20-7 καθαρότητας μέχρι 95%», παραπέμποντας στο ξυλόλιο το οποίο εντοπίστηκε στις –με μεγάλη καθυστέρηση– δειγματοληψίες του Γενικού Χημείου του Κράτους.

Πού πήγε το επίμαχο βαγόνι της πλατφόρμας μετά τη σύγκρουση;
Αυτό δεν είμαστε σε θέση να το γνωρίζουμε με ακρίβεια, αλλά γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι αποκολλήθηκε από την αμαξοστοιχία που το μετέφερε, όπως λέει η τεχνική έκθεση των εμπειρογνωμόνων των συγγενών. Υπάρχει μια σειρά από ενδείξεις που το δείχνουν αυτό, με πρώτο και κύριο το κόκκινο χρώμα το οποίο έφερε η εμπορική αμαξοστοιχία μετά τη σύγκρουση, χωρίς να έχει επηρεαστεί από τη μεγάλη έκρηξη.

Τις επόμενες μέρες του δυστυχήματος, όπως έδειξε το ρεπορτάζ του Documento, φαίνεται να μεταφέρεται στη Λάρισα – μαζί με τα τρία πρώτα εκτροχιασμένα βαγόνια με το φορτίο τους (λαμαρίνες), το έγγραφο της Hellenic Train αναφέρει και «ένα βαγόνι με βλάβη», του οποίου τα ίχνη χάνονται.