© Γιάννης Παναγόπουλος / Eurokinissi
ΚΟΡΟΝΟΪΟΣ

Πώς εξηγείται η μεγάλη αύξηση των εμβολιασμών

Είναι ο φόβος, η πίεση των μέτρων ή ένα ξαφνικό αίσθημα ευθύνης; Τα στατιστικά, οι επιδημιολόγοι αλλά και ένας διδάκτορας του Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων που ασχολείται ερευνητικά με τις επιδημίες ξεκαθαρίζουν το τοπίο.

Εμβόλια υπάρχουν. Σε αντίθεση με τις αρχές της πανδημίας, όπου η λέξη «εμβόλιο» ήταν μια άγνωστη λέξη, αλλά και στη συνέχεια όταν τα κράτη προσπαθούσαν το καθένα να εξασφαλίσει τη μερίδα του λέοντος, σήμερα πια υπάρχει πληθώρα επιλογών ενώ εγκρίνονται συνεχώς καινούργια. Το τραγικό, μάλιστα, είναι ότι εδώ και αρκετό καιρό υπήρχαν πολλά εμβόλια αδιάθετα. Παρέμεναν εκεί, να περιμένουν υπομονετικά, λες και είχαμε την πολυτέλεια για κάτι τέτοιο.

 

«Δεν γνωρίζω από τι προήλθε η αύξηση των εμβολιασμών» δήλωσε πριν λίγες μέρες, ο Αθανάσιος Εξαδάκτυλος, Πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, στην κάμερα του ΣΚΑΙ. Λίγο πριν, έλεγε σε αυστηρό τόνο ότι οι «σκληροί» αρνητές της πανδημίας θα μάθουν την αλήθεια είτε από την αύξηση της επικινδυνότητας του ιού είτε από τον ίδιο τον θάνατο.

Η αύξηση των διασωληνωμένων είναι δραματική, καθημερινά μετράμε θανάτους που αναλογούν σε ένα μικρό χωριό (χθες 76, προχθές 69, την Παρασκευή 91 ανθρώπους), ενώ όχι άδικα υπάρχει κλίμα διάχυτης ανησυχίας αλλά και φόβου. Η ανάγκη για όσους περισσότερους εμβολιασμούς κρίνεται κατεπείγουσα από τους ειδικούς.

Τι όμως έφερε την ξαφνική άνοδο; Ήταν ο τρόμος για τον κίνδυνο του θανάτου, η υποψία ότι τα μέτρα για τους ανεμβολίαστους θα γίνονται πιο σκληρά μέρα με τη μέρα ή ένα ξαφνικό αίσθημα κοινωνικής ευθύνης;

Η ραγδαία άνοδος των εμβολιασμών

Στο γράφημα παρακολουθούμε την πορεία των εμβολιασμών (πάνω) και τους νέους θανάτους (κάτω) από την αρχή της πανδημίας μέχρι σήμερα. Η μπλε γραμμή αντιπροσωπεύει την Ελλάδα ενώ η κόκκινη την Αυστρία – μία ευρωπαϊκή χώρα που έχει επιβάλλει ξανά γενικό lockdown. Είναι φανερό ότι και στις δύο περιπτώσεις η αύξηση των εμβολιασμών τον τελευταίο καιρό είναι ραγδαία.

Γιατί όμως και σε ποιον βαθμό; «Έχουμε την πικρή αίσθηση ότι δεν έχει προέλθει από τις δικές μας συμβουλές αλλά από την παρουσία του θανάτου καθημερινά γύρω μας» δήλωσε, στη συνέντευξη που προαναφέρθηκε, ο Αθανάσιος Εξαδάκτυλος.

Την ίδια στιγμή, ένα πρόσφατο ρεπορτάζ της ΕΡΤ δείχνει το μέγεθος της αλλαγής ιδιαίτερα σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας: στη Μυτιλήνη από περίπου 20 εμβολιασμούς τη μέρα, τώρα πραγματοποιούνται σχεδόν 700 (!) καθημερινά. Προφανώς, υπήρχαν άπειρα εμβόλια που παρέμεναν στα ράφια.

Αντίστοιχα, οι δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Μάριου Θεμιστοκλέους, κάνουν λόγο για αύξση έως και 200% (!) τον τελευταίο καιρό. Κάπου εδώ, πρέπει να σημειωθεί ότι οι ανεμβολίαστοι ασθενείς καταλαμβάνουν λίγο έως πολύ το 90% των κρεβατιών στις ΜΕΘ αυτή τη στιγμή.

Αυτό ήταν λοιπόν, μπήκαμε επιτέλους στον ίσιο δρόμο; Δυστυχώς, τα πράγματα είναι πολύ πιο πολύπλοκα. Έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος, χρόνος που μετριέται σε ανθρώπινες ζωές, τόσο από την αντι-κοινωνική συμπεριφορά των σκληρών του αντιεμβολιαστικού κινήματος όσο και από τις κωλυσιεργίες και την έλλειψη σαφούς πλάνου από την κυβέρνηση.

Οι εμβολιασμοί αυξάνονται αλλά ένα μεγάλο κακό έχει ήδη γίνει. Μπορεί να έχουμε λιγότερα κρούσματα από ότι η Αυστρία, το ποσοστό θανάτων όμως είναι πολύ υψηλό. Σε κάθε περίπτωση, αν υπάρξει ανάγκη και για νέα, πιο σκληρά μέτρα οι αντιδράσεις θα είναι πολύ έντονες.

Ήδη, άλλωστε, σε άλλες χώρες της Ευρώπης (όπως η Ολλανδία) υπάρχουν σφοδρές συγκρούσεις ανάμεσα σε διαδηλωτές ενάντιους στους περιορισμούς και την αστυνομία. Η ερώτηση, βέβαια, παραμένει: πώς ακριβώς και γιατί εκτινάχτηκαν οι εμβολιασμοί;

Μία μικρή, απόλυτα λογική εξήγηση

Σε όλη τη διάρκεια της πανδημίας, εκτός από τις επίσημες κυβερνητικές ενημερώσεις, όλοι αναζητούσαμε πάντα μερικές πιο ψύχραιμες φωνές για να ενημερωθούμε. Για το τι ακριβώς συμβαίνει αλλά -κυρίως- για το τι μέλλει γενέσθαι. Μία τέτοια φωνή ήταν και παραμένει ο Γιώργος Παππάς, παθόλογος και διδάκτορας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Οι ενημερώσεις του στο Facebook, με γενικό τίτλο «Ημερολόγια κορονοϊού» βοήθησαν και βοηθούν πολύ κόσμο να πλοηγηθεί με μεγαλύτερη σιγουριά σε ένα αβέβαιο τοπίο. Ο ίδιος ασχολείται ερευνητικά εδώ και αρκετά χρόνια με την ανάπτυξη σεναρίων επιδημιών αλλά και την ετοιμότητα αντιμετώπισής αυτών των καταστάσεων. Επικοινωνήσαμε μαζί του μέσω social media, ζητώντας ένα δικό του μικρό σχόλιο για την απορία μας.

«Πιθανώς δρουν τα περιοριστικά μέτρα, για κάποιους διστακτικούς ή αναβλητικούς. Δυστυχώς, ακόμη περισσότερο θεωρώ ότι επηρεάζουν οι απώλειες ανθρώπων γύρω μας: όταν κάποιος δει στον στενό του κύκλο (στην ευρύτερη οικογένειά του, στην γειτονιά του, τη δουλειά του, τον φιλικό του κύκλο) πόσο μη-επιλεκτικός είναι ο ιός (και έχουμε πολλούς θανάτους και νέων ανθρώπων), τότε πιθανώς κατανοεί ότι πρέπει να προστατέψει μέσω του εμβολιασμού τον ίδιο του τον εαυτό» ήταν η απάντησή του.

Τα πράγματα δείχνουν να είναι απλά. Τα περιοριστικά μέτρα ενάντια σε ανεμβολίαστους ίσως βοήθησαν στη μη διασπορά, η πραγματική όμως πειθώ ήρθε με τον πιο εκκωφαντικό τρόπο. Με τον φόβο του θανάτου που επέστρεψε δριμύτερος, ιδιαίτερα για όσους δεν ήθελαν να κάνουν το «μπόλι».