Unsplash
ΥΓΕΙΑ

Πώς το αλκοόλ μπορεί να σου προκαλέσει άγχος

"Πίνω για να χαλαρώσω και να ξεχάσω": Αυτή η πρόταση έχει συνδεθεί απόλυτα με το αλκοόλ. Πώς καταλήγουμε στο αντίστροφο αποτέλεσμα;

Αλκοόλ και άγχος βαδίζουν μαζί στον ίδιο δρόμο, μα τα κελιά τους είναι χωριστά. Αυτός είναι ο μοναδικός μητροπανισμός που θα διαβάσεις σε αυτό το κείμενο, στο υπόσχομαι.

Ο Raz από το ‘Big Bang Theory’ έπινε για να καταφέρει να ξεπεράσει τη ντροπή του και να πλησιάσει γυναίκες με κάποια πιθανότητα επιτυχίας.O Ron Swanson του ‘Parks and Recreation’ πάντα συνδύαζε την μπριζόλα του με ένα σκωτσέζικο ουίσκι σκέτο, για να ξεχνά τα βάσανα που του προκαλούσε η εργασία στο δημόσιο του Pawnee. Ολόκληρο το ‘Mad Men’ έχει βασιστεί σε δυναμικούς άντρες που γινόνταν κύριοι του εαυτού τους και γοήτευαν τα κορίτσια, πίνοντας ουίσκι σκέτο και καπνίζοντας αρειμανίως.

Το πότο μέσα από την τηλεόραση και το σινεμά είναι ένα ‘εργαλείο’ που παίρνει την αυτοεκτίμηση του άντρα και την προβάλλει μέσα από μεγεθυντικό καθρέφτη για να την εκτοξεύσει εν τέλει, στα αστέρια. Η αλήθεια για την κατανάλωση αλκοόλ είναι λίγο διαφορετική.

Αγχολυτικό;

“Αρκετοί άνθρωποι πίνουν για να ανακουφιστούν από το άγχος και την αϋπνία. Άλλοι το χρησιμοποιούν σαν αγχολυτικό μετά από μια δύσκολη μέρα”, έχει δηλώσει εδώ ο John Krystal, διευθυντής της ψυχιατρικής κλινικής του πανεπιστημίου του Yale και επικεφαλής ομάδας ερευνών για τις διαταραχές υγείας που προκαλούνται από την κατανάλωση αλκοόλ. Είναι όμως μια συνήθεια που θυμίζει σαλιγκάρι που κυνηγά την ουρά του: Η εκτεταμένη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να βραχυκυκλώσει την ρουτίνα του ύπνου σου, να σε στείλει για δουλειά με κεφάλι βαρύ, σαν να είναι γεμάτο χρυσάφι, σαν να τραγουδάει μέσα του ο Γιάννης Αγγελάκας. Στο τέλος της μέρας, όταν θα αναρωτηθείς, “μήπως να πάω για ένα ποτάκι, για να χαλαρώσω;” ο κύκλος του παραλογισμού θα έχει ολοκληρωθεί.

Αλκοόλ και κοινωνικό άγχος

“Κάποιοι άνθρωποι πίνουν αλκοόλ για να διαχειριστούν το κοινωνικό άγχος τους. Το αλκοόλ γενικά μειώνει τη συστολή και μπορεί να προκαλέσει καταστάσεις που φαντάζουν απελευθερωτικές για αγχωτικούς ανθρώπους”, εξηγεί ο Neo Perpetua, καθηγητής ψυχολογίας. Συχνά όμως η χρήση αλκοόλ μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ: Σε ορισμένους ανθρώπους το αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει ταχυπαλμίες, αναψοκοκκίνισμα και υπερένταση. Το μυαλό αρχίζει ξαφνικά να αναλύει εντατικά όσα συμβαίνουν στον περιβάλλοντα χώρο, η νωθρή πραγματικότητα του Τώρα μοιάζει πιο ‘γρήγορη’ από ρέιβ πάρτι. Σε μια εποχή που η πανδημία έχει ‘φορέσει’ το άγχος σε πολλούς από εμάς ως ένα νορμάλ ρούχο, το αλκοόλ μπορεί να λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά. Ακόμα και να μην έχεις άγχος όμως, υπάρχει κι άλλη δίοδος για να στο προκαλέσει το αλκοόλ.

Αλκοόλ και hangover

Το αλκοόλ, όπως είπαμε παραπάνω, μπορεί να χαλάσει την ποιότητα του ύπνου σου. Μπορεί να το πάρεις σερί και να πας κατευθείαν στο γραφείο με 1-2 ώρες ύπνου, να ξυπνήσεις χαράματα για να κάνεις εμετό ή και να μην κοιμηθείς καθόλου. Η έννοια του hangover περιγράφει ως ομπρέλα όλα τα παραπάνω. Η Ruby Mehta, καθηγήτρια ψυχιατρικής στην κλινική Tempest, εξηγεί: “Όταν δεν κοιμόμαστε σωστά λόγω κατανάλωσης αλκοόλ, αυτή η συνθήκη μας δημιουργεί άγχος” και συμπληρώνει: “Τα συμπτώματα του hangover είναι ίδια με αυτά του άγχους: αφυδάτωση, ναυτία, ταχυπαλμία. Αυτή η ταύτιση δεν είναι καθόλου τυχαία”. Επιστημονικά, το έχει εξηγήσει ακόμα καλύτερα η Ναστάζια Καπέλλα σε παλιότερο κείμενο.

I Feel Better (μπορεί και όχι)

Τον Αύγουστο του 2016 έβγαινα με ένα κορίτσι και ένιωθα περίεργα. Εκείνη είχε μια τρομερή αντοχή στο ποτό και εγώ δυσκολευόμουν να την ακολουθήσω, συχνά δεν την ακολουθούσα καν. Γελούσε όμως με τα αστεία μου, γελούσε γενικά και αυτός έμοιαζε ένας καλός λόγος για να βλεπόμαστε. Την επόμενη μέρα έμοιαζε με φάντασμα. Απαντούσε ψυχρά σε κάθε επικοινωνία, σχεδόν σαν να ήταν προσβολή. Δεν ξέρω αν η Κ. είχε σοβαρό πρόβλημα με το αλκοόλ, ήταν όμως σαφές ότι εξαρτούσε αποκλειστικά την καλή της διάθεση από το ποτό.

Το αλκοόλ είναι σαν μια νοβοκαΐνη, που μετά από μερικά ποτά μπορεί να σε κάνει να νιώσεις ήρεμος, να πεις από μέσα σου “είμαι καλύτερα”. Όμως, σύμφωνα με τον Brad Lander, εισηγητή του κλάδου περί εξαρτήσεων στο πανεπιστήμιο Ohio State, “σε αυτή την περίπτωση εφαρμόζεται ο νόμος του Νεύτωνα. Για κάθε δράση, αργότερα θα υπάρξει και μια αντίδραση”. Αν δεν έχεις πιει πολύ, δεν θα νιώσεις έντονα το να ‘πέφτεις’ και να γίνεσαι κομμάτια ψυχολογικά. Σε κάθε άλλη περίπτωση όμως…

Άκου ένα μελοδραματικό τραγούδι καλύτερα, μην πίνεις άλλο

Το έχει καταλάβει η παρέα σου, ότι η ταχύτητα με την οποία κατεβάζεις τα Malts είναι η ίδια με αυτήν που ο Christiano Ronaldo κερδίζει εκατομμύρια δολάρια στο Instagram χωρίς να ακουμπήσει μπάλα ποδοσφαίρου. Δεν θα σου κουνήσω το δάκτυλο για το ότι πρέπει να πίνεις λιγότερο. Αυτό το ξέρεις. Την επόμενη φορά δοκίμασε να πιεις τα μισά Malts και να αφιερώσεις την προσοχή σου στη δισκογραφία των Radiohead ή του Σωκράτη Μάλαμα. Πιάνει, μειώνει και το άγχος. Άκου με που σου λέω.