Πόσο αποτελεσματικός είναι ο εμβολιασμός ενάντια στη γρίπη
Η αποτελεσματικότητα των αντιγριπικών εμβολίων ενάντια στο στέλεχος Κ ποικίλει ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα και ιδιαίτερα στο ποσοστό των εισαγωγών σε νοσοκομείο.
- 30 ΔΕΚ 2025
Όπως και με τα εμβόλια για τον κορονοϊό, μια μικρή αλλαγή στη σειρά των λέξεων διακρίνει τον ορθολογισμό από την παραπληροφόρηση, όταν διατείνεται κάποιος ότι «100%, ο εμβολιασμός δεν είναι αποτελεσματικός», αντί του «ο εμβολιασμός δεν είναι αποτελεσματικός στο 100%», υπό την έννοια ότι πάντοτε θα αναπτύσσονται στελέχη πέραν της κάλυψης των εμβολίων.
Το παραπάνω debate πιέζει για ακόμη μια φορά της αντοχές της κοινής λογικής στην ελληνική πραγματικότητα, όσο η έξαρση των ιώσεων αυτού του χειμώνα πιέζει με τη σειρά της το σύστημα υγείας, παρά τους εμβολιασμούς που συνεχίζονται για τη εποχική γρίπη:
Ενώ, από τη μία πλευρά, τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία από τον ΕΟΔΥ αποτυπώνουν ικανοποιητική κινητικότητα στον αντιγριπικό εμβολιασμό στη χώρα (πάνω από 1,1 εκατ. δόσεις είχαν χορηγηθεί ως τα τέλη Νοεμβρίου), ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ενόψει των εορτών και των οικογενειακών συνάξεων για την εξάπλωση της γρίπης και τις αυξημένες εισαγωγές στα νοσοκομεία. Τα ακριβή νούμερα της εξάπλωσης παραμένουν άγνωστα όπως είναι λογικό, όμως τα εμπειρικά δεδομένα αποτυπώνουν ξεκάθαρα έξαρση.
«Μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα, τα αυξημένα κρούσματα γρίπης δεν είχαν αποτυπωθεί σε εισαγωγές, αλλά από αυτή την εβδομάδα, οι εισαγωγές στο νοσοκομείο άρχισαν να αυξάνονται, όπως αναμενόταν», δήλωσε σε εκπομπή η διευθύντρια ιατρικής υπηρεσίας στο νοσοκομείο Παίδων Αγία Σοφία, Ευανθία Μπότσα. Άλλωστε, η διαπίστωση αυτή έρχεται σε συνέχεια ανακοινώσεων από οργανισμούς υγείας του εξωτερικού και ιδιαίτερα της Μεγάλης Βρετανίας και των ΗΠΑ, που έκαναν λόγο για έντονη έξαρση της γρίπης αλλά και για ένα νέο στέλεχος που την πυροδοτεί.
Το στέλεχος Κ που εξαπλώνεται στη χώρα
Εδώ το έχουμε αποκαλέσει καταχρηστικά «υπεργρίπη» και «σουπερ-γρίπη».
Κανονικά, το όνομά του είναι «στέλεχος Κ», ανήκει στην υποομάδα της Γρίπης τύπου Α και, όπως είχε αναφέρει από τα μέσα του προηγούμενου μήνα το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), αντιπροσωπεύει περίπου το 86% των στελεχών αυτού του γενετικού κλάδου γρίπης (H3N2). Εμφανίστηκε πρώτη φορά σε επιδημιολογικά δεδομένα από Ηνωμένο Βασίλειο και Καναδά, ενώ μέσω της γρήγορης εξάπλωσης (μέσω των ταξιδιωτικών ροών) αναδείχθηκε σε κυρίαρχο στέλεχος της εποχικής γρίπης για αυτή τη σεζόν.
Τι καθιστά τόσο «δυνατό» και «γρήγορο» το στέλεχος Κ;
Όπως επιβεβαιώνεται συχνά στις πιο μεταδοτικές μεταλλάξεις ιώσεων που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια του χειμώνα, το Κ αποκλίνει σημαντικά από τα εμβολιακά στελέχη των εμβολίων. Περιλαμβάνει πολλές νέες μεταλλάξεις από το στέλεχος J.2 το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την παρασκευή του φετινού αντιγριπικού εμβολίου.
Αντίστοιχα, η προστασία των εμβολιασμένων από τη μόλυνση είναι σημαντικά πιο χαμηλή. Όχι, όμως ανύπαρκτη: όπως τονίζουν οι ειδικοί, οι πιθανότητες είναι καλύτερες για τους εμβολιασμένους που θα αναμετρηθούν με το στέλεχος Κ, τόσο στα ποσοστά της μόλυνσης όσο και στην κλινική εικόνα που θα παρουσιάσουν.
Πόσο τοις εκατό αποτελεσματικός είναι ο εμβολιασμός
Προς το παρόν, τα δεδομένα παραμένουν περιορισμένα (αφού βρισκόμαστε στα μέσα της χειμερινής σεζόν και της έξαρσης), αλλά από τις πρώτες μελέτες είναι ξεκάθαρο ότι η αποτελεσματικότητα των αντιγριπικών εμβολίων ενάντια στο στέλεχος Κ ποικίλει ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα και πιο έντονα στο ποσοστό των εισαγωγών – στοιχείο το οποίο έχει επιβεβαιωθεί σε αντίστοιχες περιπτώσεις στελεχών τα προηγούμενα χρόνια.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε από παγκόσμιους οργανισμούς υγείας το Attitude Medicine (με δεδομένα ως τον Νοέμβριο), με τα νέα δεδομένα, το χορηγούμενο εμβόλιο υπολογίζεται ότι μειώνει τον κίνδυνο νοσηλείας και θανάτου κατά 30-75% – ένα μεγάλο, όπως βλέπουμε, εύρος το οποίο εξαρτάται από την ηλικία και την κατάσταση του ασθενούς, αλλά και το στέλεχος που καλείται να αντιμετωπίσει. Μια πιο κατατοπιστική εικόνα έχουμε από τον Οργανισμό Δημόσιας Υγείας στη Βρετανία: το εμβόλιο, αναφέρουν, είναι 75% αποτελεσματικό στην αποτροπή εισαγωγών σε νοσοκομεία για παιδιά ηλικίας 2-17 ετών και 30‑40 % αποτελεσματικό στους ενήλικες.
Τα ποσοστά ίσως φαντάζουν μικρά, αλλά δεν διαφέρουν από τον μέσο όρο της γενικής αποτελεσματικότητας των αντιγριπικών εμβολίων.
«Τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαιώνουν ότι τα αντιγριπικά εμβόλια αυτής της σεζόν προσφέρουν σημαντική προστασία σε παιδιά και ενήλικες, παρά τις ανησυχίες σχετικά με τον νέο στέλεχος», δήλωσε ο Δρ. Jamie Lopez Bernal, Ειδικός Επιδημιολόγος Εμβολιασμών στον παραπάνω οργανισμό.
Ακολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.