Πόσο ψηλά θα φτάσει ο υδράργυρος στην Ευρώπη από τον σφοδρό καύσωνα

Αυτή τη στιγμή, περισσότερες από 20 πυρκαγιές μαίνονται στα δάση της Πορτογαλίας, ενώ πυκνός καπνός έχει καλύψει την ατμόσφαιρα πάνω από τη ζώνη Αλγκάρβε στη νότια ακτογραμμή της χώρας. Στη Ζιρόντ της Γαλλίας, τις τελευταίες μέρες έχουν καταστραφεί τουλάχιστον 27.000 στρέμματα δάσους, όπως δήλωσε ο περιφερειάρχης σε τηλεοπτική συνέντευξη.

Περιοχές εκκενώνονται και κλείνουν δρόμοι. Από την άλλη, το σύνολο της Ισπανίας έχει τεθεί σε κατάσταση εκτάκτου κινδύνου, με τα μηνύματα της κυβέρνησης να εφιστούν την προσοχή για καρδιακά επεισόδια και υψηλό κίνδυνο θερμοπληξίας στους ηλικιωμένους.

Η Ιβηρική χερσόνησος, με άλλα λόγια, μάχεται ενάντια σε ένα ακραίο φαινόμενο, το οποίο από εξαίρεση μετατρέπεται σε κανόνα: σύμφωνα με μια έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, η Ευρώπη πρέπει να προετοιμαστεί για 30% περισσότερες πυρκαγιές μέσα στα επόμενα 28 χρόνια, λόγω της κλιματικής αλλαγής, που επέφερε πρωτοφανή επίπεδα ξηρασίας, καθώς και αύξηση της μέσης θερμοκρασίας στη Δύση σχεδόν 2 °C την τελευταία δεκαετία.

Πώς θα εξελιχθεί ο καύσωνας στην Ευρώπη

Σύμφωνα με τα ποσοτικά δεδομένα που δημοσίευσε το Climatebook, περισσότερoi από 250 εκατ. πολίτες σε όλη την Ευρώπη –αριθμός, ο οποίος αναλογεί στο 60-70% του πληθυσμού– πλήττονται αυτή τη στιγμή από το κύμα του σφοδρού καύσωνα.

Επίκεντρο είναι η Ισπανία και η Πορτογαλία, στις οποίες οι θερμοκρασίες έχουν πιάσει ιστορικά υψηλά για την εποχή: 43.2 °C στην πρώτη χώρα και 38.7 °C στη δεύτερη. Να θυμίσουμε ότι οι πρωτοφανείς αυτές τιμές έρχονται σε συνέχεια του δεύτερου θερμότερου Ιουνίου στα χρονικά για όλη την Ευρώπη.

Ποιος είναι ο λόγος αυτού του ακραίου φαινομένου; Τα θερμά ρεύματα από την αφρικανική ήπειρο, ως συνήθως, κατευθύνονται προς τα ευρωπαϊκά εδάφη τους θερινούς μήνες, αλλά το γεγονός που κάνει τη διαφορά τώρα είναι ένα δεύτερο φαινόμενο, το οποίο εκτυλίσσεται παράλληλα στην ατμόσφαιρα: ένας ατμοσφαιρικός εμποδιστής, όπως αποκαλείται στη γλώσσα της μετεωρολογίας.

Αναλυτικότερα, πρόκειται για ατμοσφαιρικά συστήματα τα οποία δρουν ως εμπόδια, μένοντας σχεδόν στάσιμα σε ένα σημείο και εμποδίζοντας τα υπόλοιπα που ακολουθούν, να κινηθούν. Αυτό το φαινόμενο έχει θερμάνει ολόκληρη την Ιβηρική χερσόνησο, ενώ σταδιακά από την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να απελευθερωθούν οι θερμές ροές προς την ανατολική Ευρώπη, όπως εξήγησε ο Γιώργος Παπαβασιλείου, Δρ. Μετεωρολογίας και μέλος της ομάδας του meteo, στην εφημερίδα Καθημερινή. Ως προς αυτό το σαββατοκύριακο, λοιπόν, ο κίνδυνος παραμένει στη δυτική και τη βόρεια Ευρώπη.

Αυτό περιλαμβάνει περιοχές, οι οποίες ουδέποτε είχαν δει θερμοκρασίες καύσωνα: κοντά στους 40 °C θα σκαρφαλώσει ο υδράργυρος σε Ολλανδία, Βέλγιο και Λουξεμβούργο, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο –όπου να αναφέρουμε ότι οι κάτοικοι δεν είχαν ποτέ κλιματιστικά– η ανώτερη τιμή του σαββατοκύριακου αναμένεται 40+ °C. Έτσι, η Βρετανία θα καταρρίψει το ρεκόρ των 38.7 °C που καταγράφηκε το 2019, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Weather Met Office.

Γιατί η Ελλάδα γλίτωσε από ένα νέο ρεκόρ

 

Όπως αποτυπώνεται στους μετεωρολογικούς χάρτες, ο ατμοσφαιρικός εμποδιστής πρόκειται να κρατήσει τα βαρομετρικά μέχρι και την Ιταλία, προκαλώντας έως και 10 °C αύξηση στη γείτονα χώρα και βορειότερα στα Βαλκάνια, αλλά η Ελλάδα δεν πρόκειται να βρεθεί στο μάτι του κυκλώνα: το κύμα του σφοδρού καύσωνα θα ακουμπήσει ξώφαλτσα τα δυτικά ηπειρωτικά, επιφέροντας μέχρι και 39 °C μέσα στο σαββατοκύριακο.

Πρέπει να ευχαριστήσουμε τα μελτέμια για αυτή την εξέλιξη: σε αντίθεση με το περσινό καλοκαίρι που οι βορειοανατολικές ροές (όπως αποτυπώνονται τα μελτέμια στη γλώσσα της μετεωρολογίας) απουσίαζαν, η πρόωρη εμφάνισή τους φέτος συνέβαλε στο να υψωθεί ένα τείχος προστασίας για τις περισσότερες περιοχές της χώρας. Στα εσωτερικά της χώρας αναμένονται οι υψηλότερες θερμοκρασίες το προσεχές διήμερο, ενώ στις παραθαλάσσιες περιοχές φαίνεται ότι ο υδράργυρος δεν θα ξεπεράσει του 35 °C.

Χωρίς να αναιρεί αυτό, βέβαια, έναν σφοδρό καύσωνα σε δεύτερο χρόνο. Ο μετεωρολόγος του ΑΝΤ1, Τάσος Αρνιακός, για παράδειγμα, προβλέπει αρκετά υψηλές θερμοκρασίες στο τέλος του Ιουλίου.