Visar Kryeziu / AP
ΚΟΣΜΟΣ

Το μέρος της Ευρώπης που οι κάτοικοι έχουν να πληρώσουν ρεύμα από το 1999

Στο Βόρειο Κόσοβο εδώ και 23 χρόνια συνεχίζεται αυτό το παράδοξο.

Ζούμε ήδη μία από τις σκληρές ενεργειακές κρίσεις του 21ου αιώνα. Οι τιμές του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος έχουν τραβήξει την ανηφόρα, με αρκετά ευρωπαϊκά κράτη να σκέφτονται σοβαρά να βάλουν κόφτη στην καθημερινή χρήση ηλεκτρικής ενέργειας των πολιτών τους προκειμένου να αποφεύγει ένα πιθανό ενεργειακό κραχ.

Σ’ όλη αυτήν παράνοια που βιώνουμε όλοι μας με τους παραφουσκωμένους λογαριασμούς ρεύματος, υπάρχουν μερικοί κάτοικοι σε μια συγκεκριμένη περιοχή της Ευρώπης, οι οποίοι από το 1999 δεν πληρώνουν για την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνουν. Σε ποιο κράτος εντάσσεται και για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό μέχρι και σήμερα;

Η περιοχή που δεν πληρώνει ρεύμα από 1999

Οι μοναδικοί κάτοικοι της Ευρώπης που δεν πληρώνουν ηλεκτρικό ρεύμα εδώ και δύο δεκαετίες, είναι όσοι διαμένουν στους τέσσερις δήμους του Βορείου Κοσόβου. Όλα ξεκίνησαν το 1999, όταν ύστερα από τη λήξη του πολέμου του Κοσσυφοπεδίου, o OHE ανέλαβε προσωρινά τη διοίκηση της περιοχής. Ως ένδειξη αλληλεγγύης, οι κάτοικοι των περιοχών, οι οποίοι είχαν χάσει πολλούς δικούς τους ανθρώπους στη μάχη, αποφασίστηκε να μην πληρώνουν για την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνουν.

Ο ΟΗΕ μπορεί να έφυγε, ωστόσο, η συγκεκριμένη ρύθμιση παρέμεινε ακόμη και μετά την ανακήρυξης της ανεξαρτησίας του Κοσόβου το 2008. Ο λόγος: τόσο η Πρίστινα όσο και το Βελιγράδι δεν μπορούσαν να αποφασίσουν ποιος εθνικός ενεργειακός φορέας θα έχει τον έλεγχο της περιοχής. Έτσι, οι ντόπιοι εκμεταλλευτήκαν αυτή την αντιμαχία και συνέχισαν να καταναλώνουν δωρεάν ηλεκτρικό ρεύμα. Σε πολλά, μάλιστα, από τα σπίτια της περιοχής δεν υπάρχουν «ρολόγια» για να καταγράφουν έστω την κατανάλωση.

Οι άκαρπες προσπάθειες διευθέτησης του ζητήματος

Οι πρώτες σοβαρές προσπάθειες για τη διόρθωση του λάθους στο Βόρειο Κόσοβο έγιναν το 2013, ύστερα από την υπογραφή της Συμφωνίας των Βρυξελλών μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου. Δύο χρόνια αργότερα αποφασίστηκε, μάλιστα, η δημιουργία μιας ανεξάρτητης εταιρείας, ονόματι ElektoSever, ώστε να διευθετήσει το θέμα. Ο συγκεκριμένος οργανισμός, όμως, δε λειτούργησε ποτέ και έτσι φτάσαμε στο σήμερα.

Εν μέσω της σφοδρής ενεργειακής κρίσης που μαστίζει την Ευρώπη, ο πρόεδρος της Σερβίας Aleksandar Vučić ανακοίνωσε πως πρόκειται να στείλει στην περιοχή ειδικό κλιμάκιο το οποίο θα τοποθετήσει μετρητές προκειμένου να γίνει αρχικά σαφής το πόση ηλεκτρική ενέργεια καταναλώνεται στην περιοχή. Η πλευρά του Κοσόβου αντιτίθεται στη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, υποστηρίζοντας πως η σερβική κυβέρνηση δεν έχει καμία δικαιοδοσία στην περιοχή.