© Emilio Morenatti/AP Photo
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ

Σε εικόνες – Ο πρώτος καύσωνας του καλοκαιριού στην Ευρώπη

Ο κατάμεστος Ρήνος στην Ελβετία, οι βουτιές στα νερά της Γερμανίας, τα πρωτοφανή νούμερα στα θερμόμετρα της Ιβηρικής Χερσονήσου. Εικόνες που αποτυπώνουν τον πρώτο καύσωνα στην Ευρώπη, αλλά και την αυγή μιας νέας δυστοπίας.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ©AP PHOTOS

Συνειδητά ή ασυνείδητα, οι κάτοικοι κάθε πόλης γνωρίζουν το κατεξοχήν σημάδι που δηλώνει καύσωνα, χωρίς να δουν θερμόμετρο.

Για την Αθήνα, μπορούμε να αναφέρουμε το αναπάντεχο ράντισμα από τις εξωτερικές μονάδες των air condition που ψεκάζει τους αμέριμνους πεζούς ή το αίσθημα ασφυξίας μέσα στους παλιούς συρμούς του Μετρό, εν ώρα αιχμής. Αντίστοιχα, για την Ελβετία μπορεί το σημάδι αυτό να είναι η εικόνα πλήθους κόσμου στα νερά του Ρήνου, για τη Βαρκελώνη οι πλημμυρισμένες από κόσμο πλαζ, ενώ για το Λονδίνο και άλλα μεγάλα αστικά κέντρα τα πάρκα τα οποία γεμίζουν από κόσμο, στην προσπάθεια αποφυγής του φαινομένου της θερμικής νησίδας.

Τέτοιες εικόνες μεταφέρονται από τους φωτογράφους του πρακτορείου Associated Press ανά τον κόσμο, τραβηγμένες κατά τη διάρκεια του καύσωνα που έπληξε τις προηγούμενες μέρες την Ευρώπη – ένας καύσωνας ο οποίος έφτασε κατά τόπους μέχρι και τους 46°C (π.χ. Πορτογαλία, Ισπανία), σημειώνοντας ακόμη ένα αρνητικό ρεκόρ στο τεφτέρι της κλιματικής αλλαγής, αλλά και την έναρξη για ακόμη ένα θερμό καλοκαίρι, που δεν γνωρίζουμε τι επιφυλάσσει (αλλά έχουμε τις πρώτες εκτιμήσεις), ειδικά για την περιβαλλοντικά ευάλωτη Μεσόγειο.

Να παραθέσουμε κάτι ενδεικτικό; Λόγω της θερμικής συστολής από τη ζέστη στον Πύργο του Άιφελ, το ιστορικό μνημείο οδηγήθηκε σε προσωρινή παύση λειτουργίας.

Οι συνέπειες δεν είναι μόνο μελλοντικές, αλλά κι απολύτως άμεσες.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει δεκάδες χιλιάδες «περιττούς και απολύτως ανατρέψιμους θανάτους». Συγκεκριμένα, ο μελετητής Pierre Masselot από το Λονδίνο δήλωσε σε συνέντευξή του ότι ο τωρινός καύσωνας ενδέχεται να προκαλέσει συνολικά έως και 4.500 επιπλέον θανάτους στις χώρες της Ευρώπης, ιδίως στην Ιταλία, την Κροατία, τη Σλοβενία και το Λουξεμβούργο. Παράλληλα, εξαιτίας του καύσωνα εκδηλώνονται πυρκαγιές (βλ. Πικέρμι), καταπονούνται ζώα και γενικά απορρυθμίζονται οι ισορροπίες.

Μια αρκούδα απολαμβάνει παγωμένα φρούτα στο ζωολογικό κήπο της Ρώμης για να δροσιστεί από τους 40 °C.
Ανάσα δροσιάς για το Λονδίνο στο καταπράσινο Γκριν Παρκ.
Άλογο εκτροφείου στη Φρανκφούρτη ικανοποιεί τη δίψα του από μια μάνικα.
Στη σκιά ενός φοίνικα στη Βαρκελώνη.

Δυστυχώς, φαίνεται ότι η χρόνια αδιαφορία για το περιβάλλον και η αδιάκοπη εξορυκτική δραστηριότητα των ισχυρών κρατών, έχουν διαμορφώσει μια νέα πραγματικότητα, καθόλα εχθρική για όλους τους οργανισμούς αυτού του πλανήτη – μια πραγματικότητα που δεν ανατρέπεται με ημίμετρα, αλλά απαιτεί άμεσες και δραστικές παρεμβάσεις.

Αρκεί να ανατρέξουμε στο περσινό έτος και τα (πολλά) κλιματικά ρεκόρ που καταρρίφθηκαν.


Το 2024 υπήρξε το πρώτο έτος που ξεπέρασε το +1.5°C, σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Έκθεση του World Weather Attribution διαπίστωνε ότι προστέθηκαν κατά μέσο όρο 41 επιπλέον μέρες επικίνδυνης ζέστης για την υγεία του ανθρώπινου οργανισμού. Σαν να μην έφτανε αυτό, η επιδείνωση είναι ραγδαία: κατά τη διάρκεια του περσινού έτους, η ταχύτητα αύξησης της θερμοκρασίας ξεπέρασε τον μέσο όρο, σημειώνοντας ένα «ασυνήθιστα μεγάλο άλμα», όπως ανέφεραν οι επιστήμονες.

Ταυτόχρονα, είχαμε νέο ρεκόρ στην ποσότητα των υδρατμών, νέο ρεκόρ στις συγκεντρώσεις αερίων θερμοκηπίου, νέο ρεκόρ στη μέση θερμοκρασία των υδάτων, του περιβάλλοντος δηλαδή που αποτελεί την κατεξοχήν ζωογόνο δύναμη για τον πλανήτη.

Τα αποτελέσματα είναι γνωστά στις χώρες που βάλλονται από την κλιματική αλλαγή: τα αποθέματα (ειδικά μέσα στο νερό) στερεύουν, τα χωράφια απενεργοποιούνται, οι καταστροφές από κλιματικά φαινόμενα εκτινάσσονται και γηγενείς πληθυσμοί απειλούνται για ακόμη μια φορά, αφού αναγκάζονται σε μετανάστευση είτε σε αναζήτηση νέων τρόπων βιοπορισμού. Οι τρέχουσες συνθήκες δεν συνάδουν με τον τρόπο ζωής που ακολουθούσαν όχι δεκαετίες, αλλά αιώνες τώρα.

Τι μένει σε εμάς, πέρα από το να διεκδικούμε μια (επιτέλους) βιώσιμη διαχείριση των πόρων με διακρατική βάση, προς όφελος όλων μας; Μια δροσερή βουτιά στις πιο κοντινές παραλίες και τακτική ενυδάτωση, για να μείνουμε τουλάχιστον ασφαλείς μέχρι τον επόμενο καύσωνα.

Εκατοντάδες άνθρωπο στον ποταμό Ρήνο στην Ελβετία, για να δροσιστούν από τον καύσωνα.
Διαδηλωτές υγειονομικοί στη Σεούλ της Νότιας Κορέας αψηφούν την υψηλή θερμοκρασία.
Κολυμβητής στον ποταμό Ρήνο, κάτω από τον απογευματινό ήλιο.
Βεντάλια – ένα απαραίτητο εργαλείο άμυνας απέναντι στον καύσωνα και στο Λονδίνο.

Πλήθος κόσμου σε πλαζ της Βαρκελώνης, κατά τη διάρκεια του καύσωνα.
Πωλητής με καπέλα στην Ισπανία αξιοποιεί την ευκαιρία για να βγάλει τα προς το ζην.
Ομαδική βουτιά στα νερά της καυτής Βαρκελώνης.
Ζευγάρι ηλικιωμένων απολαμβάνει τη δροσιά του νερού, σε ένα ψαροχώρι κοντά στην Κωνσταντινούπολη.
Στιγμές χαλάρωσης σε ακτή της νότιας Γαλλίας.
Μελέτες δείχνουν ότι το διάστημα 1978-2011, η μέση θερμοκρασία του νερού στον Ρήνο αυξήθηκε κατά 1-1,5°C.

Δημόσια πισίνα στη Φρανκφούρτη στη Γερμανία, κατά τη διάρκεια μιας καυτής Τετάρτης.
Βουτιά «απόγνωσης» από τη ζέστη, σε φυσική πισίνα κοντά στο Μιλάνο.
Αθλούμενος στη Φρανκφούρτη κάνει τζόκινγκ το δειλινό, αποφεύγοντας τις ώρες με τις υψηλότερες θερμοκρασίες.