iStock
LIFE

Σε ποια μέρη του πλανήτη οι άνθρωποι ζουν μέχρι τα βαθιά γεράματα

Ένας Αμερικανός ερευνητής, συγγραφέας και συνεργάτης του National Geographic ταξίδεψε στα μέρη με το υψηλότερο προσδόκιμο ζωής, ανακαλύπτοντας ποια είναι τα μυστικά της ευζωίας. Στη λίστα περιλαμβάνεται και ένα ελληνικό νησί, συνώνυμο της ραστώνης.

Στις αρχές του 19ου αιώνα, εάν ο πλανήτης είχε σώμα, θα κρατούσε στο ένα χέρι τσάπα και στο άλλο πιστόλι. Οι επιστήμες βρίσκονταν σε εμβρυακό στάδιο, οι αρρώστιες «γιατρεύονταν» με μαντζούνια και το προσδόκιμο ζωής, όπως δείχνουν οι πίνακες του Our World in Data, δεν ξεπερνούσε τα 40 χρόνια σε καμία, μα καμία χώρα.

Η αποικιοκρατία μετά καρποφόρησε έναν περίεργο κόσμο δύο ταχυτήτων, ο οποίος παραμένει λίγο-πολύ σε ισχύ μέχρι σήμερα, αλλά με τη ραγδαία πρόοδο που σημειώθηκε παράλληλα σε τεχνολογία και επιστήμη (ειδικά τα τελευταία 50 χρόνια, φτάσαμε από τα διαστημικά ταξίδια να κρατάμε τεχνητή νοημοσύνη στην παλάμη μας), διαμορφώθηκε μια νέα πραγματικότητα: μέσα σε δύο αιώνες εξέλιξης, «το προσδόκιμο ζωής σε παγκόσμια κλίμακα αυξήθηκε από ούτε 30 στα 72 χρόνια· μπορούμε με βεβαιότητα να περιμένουμε ότι θα ζήσουμε περισσότερο από τους προγόνους μας», όπως αναφέρει το report.

Αλλά με ένα πιο προσεκτικό βλέμμα στο χάρτη και τα στατιστικά δεδομένα, θα ανακαλύψουμε μέρη και χώρες, όπου για κάποιον περίεργο, ανεξήγητο ακόμη λόγο, οι κάτοικοι ζουν παραδοσιακά παραπάνω χρόνια, ανεβάζοντας τον μέσο όρο όλου του πλανήτη.

Αυτό ήταν που τράβηξε την προσοχή στον ερευνητή και συγγραφέα, συνεργάτη του National Geographic, Dan Buettner, ο οποίος για να απαντήσει στο παράδοξο εύρημα, εφηύρε τον εξίσου παράδοξο, αλλά γαλήνιο όρο Blue Zones.

Στο βιβλίο του The Blue Zones Solution: Eating and Living Like the World, που κυκλοφόρησε το 2015, περιγράφει όσα ανακάλυψε, επισκεπτόμενος τα πέντε μέρη με το υψηλότερο προσδόκιμο ζωής. Διόλου τυχαία, οι κάτοικοι αυτών των γεωγραφικά απομακρυσμένων περιοχών μοιράζονται κοινά χαρακτηριστικά, όπως ότι περπατούν πολύ, κάνουν συνειδητά ή ασυνείδητα διαλογισμό και τρέφονται σωστά.

Πάμε να δούμε ποια είναι αυτά τα μέρη, μέσα στο οποία κατέχει θέση και ένα ελληνικό νησί που έχει στην κουλτούρα του τη ραστώνη.

Σαρδηνία, Ιταλία

Ήταν η πρώτη περιοχή με αυτό το πολύτιμο προσόν που ανακάλυψε η ομάδα του Dan Buettner, πίσω στο 2004. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ιστοσελίδας του πρότζεκτ, οι κάτοικοι αυτού του μικρού νησιού δυτικά της ιταλικής χερσονήσου κρατούν στο ακέραιο τις παλιές τους συνήθειες: συνεχίζουν να ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα, την καλλιέργεια, το κυνήγι και το ψάρεμα, οπότε τρέφονται επίσης με αγνά, μεσογειακά προϊόντα, ενώ ποτέ δεν έκοψαν το συνήθειο να μαζεύονται σε μεγάλα τραπέζια για κρασί και φαγητό.

Οκινάουα, Ιαπωνία

Εξαιρετικά χαμηλά παραμένουν τα νούμερα καρκινοπαθών, καρδιακών και ατόμων που πάσχουν από άνοια στο τροπικό νησί της Ιαπωνίας. Ζουν σύμφωνα με τις αρχές του Κομφούκιου και αυτό τους έχει προικοδοτήσει πολλές ωφέλιμες συνήθειες: σταματάνε πάντα να τρώνε προτού χορτάσουν (το 80% είναι το χρυσό ποσοστό), αναπτύσσουν ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς και έχουν βαθιά ριζωμένη μέσα τους την αίσθηση του σκοπού.

Απολαμβάνουν έτσι μια γεμάτη ζωή, χωρίς άγχος και ανασφάλεια. Επίσης, η διατροφή τους είναι plant based.

Νικόγια, Κόστα Ρίκα

Το βιοτικό επίπεδο αυτής της χερσονήσου είναι αντικειμενικά χαμηλό, αλλά από μικροί οι κάτοικοι μαθαίνουν να ρυθμίζουν τη ζωή τους με ένα απλό κανόνα: Αγνή ζωή.

Το αποτέλεσμα είναι ότι μαθαίνουν να προσέχουν τη διατροφή τους και, σύμφωνα με τα πορίσματα του Dan Buettner, «καταναλώνοντας λιγότερες, έχεις βρει μάλλον τον πιο σίγουρο τρόπο να προσθέσεις χρόνια στη ζωή σου». Το διαιτολόγιο των κατοίκων βασίζεται σε τρία συγκεκριμένα υλικά: κολοκύθα, καλαμπόκι και φασόλια.

Λόμα Λίντα, Καλιφόρνια

Αυτή η μικρή πόλη στην Καλιφόρνια, που είναι βαθιά συνδεδεμένη με την ορθοδοξία, κατέχοντας μεγάλη συγκέντρωση Αντβεντιστών της Έβδομης Ημέρας, ξεπερνάει τον μέσο προσδόκιμο ζωής του πλανήτη για μια δεκαετία.

«Όπως συμβαίνει και με άλλες θρησκείες, ενθαρρύνεται το σύνολο και παρέχει ευκαιρίες για δράση», αιτιολογεί το πρότζεκτ. Το αίσθημα της κοινότητας είναι προφανώς ισχυρό και η πίστη στη μετά θάνατον ζωή φαίνεται (τουλάχιστον) ότι αποδίδει στο άγχος.

Ικαρία, Ελλάδα

Το ελληνικό νησί-συνώνυμο της καθυστέρησης και της ραστώνης, που είναι διάσημο για τα γλέντια και τα πανηγύρια, έχει επίσης να παινεύεται ότι κατέχει το προσόν της μακροζωίας, ίσως και λόγω όλων αυτών που προαναφέραμε.

Έχει ενδιαφέρον να ακούσουμε την εικόνα που διαμόρφωσε ο Αμερικανός ερευνητής για το νησί του Αιγαίου: «Οι κάτοικοι απολαμβάνουν έντονα το κόκκινο κρασί, τα παιχνίδια αργά το βράδυ και ένα ήσυχο ρυθμό ζωής που αγνοεί τα ρολόγια. Ο καθαρός αέρας, τα ζεστά αεράκια και το άγριο τοπίο τους τραβάει έξω σε έναν δραστήριο τρόπο ζωής».