Τι είναι ο πολικός αεροχείμαρρος που έρχεται (ξανά) στην Ελλάδα

Έρχονται θυελλώδεις άνεμοι εντάσεως 8 με 10 μποφόρ, ισχυρές βροχές και καταιγίδες, πυκνές χιονοπτώσεις και αισθητή πτώση της θερμοκρασίας. Μάλιστα, η ΕΜΥ εξέδωσε έκτακτο δελτίο με υψηλό δείκτη επικινδυνότητας στις δυτικές, κεντρικές και βόρειες περιοχές της χώρας, όπου συνιστάται στους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί.

Όλα αυτά τα έντονα καιρικά φαινόμενα οφείλονται στον πολικό αεροχείμαρρο που επισκέπτεται αυτές τις ώρες και πάλι την Ελλάδα. Λέμε και πάλι, γιατί ήταν αυτός που είχε ουσιαστικά προκαλέσει πριν λίγες εβδομάδες την ψυχρή εισβολή και τον χιονιά – ακόμα δεν έχουμε ξεπεράσει το απίστευτο μπάχαλο που ζήσαμε στην Αττική.

Τι είναι ο αεροχείμαρρος που φέρνει (ξανά) πολικές θερμοκρασίες

Στη μετεωρολογία, ο αεροχείμαρρος (Jet stream) είναι ένα ταχέως κινούμενο μακρόστενο σωληνωτό ρεύμα πολύ ισχυρών ανέμων σε μεγάλα υψόμετρα. Δημιουργούνται από συνδυασμό της ατμοσφαιρικής θέρμανσης και της περιστροφής του πλανήτη γύρω από τον άξονά του. Μοιάζουν με τεράστια ομοαξονικά σωληνωτά ποτάμια – ρεύματα αέρος με αυξανόμενη ταχύτητα της κεντρικότερης ροής. Το μήκος τους κυμαίνεται μεταξύ 1.000 και 3.000 μιλίων, το πλάτος τους μεταξύ 100 και 300 μιλίων και το υψομετρικό πάχος τους μεταξύ 1 και 3 μιλίων.

Η ταχύτητα των ανέμων εξαρτάται από το σημείο μέσα στον αεροχείμαρρο και τη θερμοκρασία. Σχεδόν πάντα υπερβαίνει τα 92 χιλιόμετρα την ώρα (50 κόμβους), αν και στον πυρήνα των αεροχειμάρρων έχουν κατά καιρούς ανιχνευθεί ταχύτητες άνω των 400 χιλιομέτρων την ώρα (215 κόμβων), με τη μέγιστη που έχει παρατηρηθεί να φτάνει τα 500 χλμ. την ώρα (300 κόμβοι), πάνω από την Ιαπωνία. Η κίνησή τους είναι περισσότερο μαιανδρική και για τον λόγο αυτό αποκαλούνται επίσης αερομαίανδροι.

Η μεγαλύτερη σε συχνότητα εμφάνισης αεροχειμάρρων, ετησίως, παρατηρείται πάνω από τις ανατολικές περιοχές των ΗΠΑ και ειδικότερα την περίοδο του Χειμώνα και της Άνοιξης.

Οι μετεωρολόγοι χρησιμοποιούν τη θέση των αεροχειμάρρων ως βοήθημα για την πρόγνωση του καιρού. Τα τελευταία χρόνια έχει δοθεί σημασία και στη μελέτη του ενδεχομένου να παίζουν κάποιο ρόλο στον σχηματισμό ορισμένων σιφώνων, ιδιαίτερα των πλέον ισχυρών και καταστροφικών. Εικάζεται ότι τα ισχυρά ανοδικά ρεύματα που παρατηρούνται σε βαριές καταιγίδες, αν τυχόν φτάσουν σε μεγάλα ύψη, μπορεί να «πιαστούν» από αεροχειμάρρους και να αρχίσουν να περιστρέφονται βιαίως. Ενδεχομένως έτσι να δημιουργείται μια τεράστια περιστρεφόμενη στήλη, η οποία αν τελικώς στραφεί προς το έδαφος καταγράφεται ως σίφωνας/ σίφουνας.

Με απλά λόγια, αυτό που συμβαίνει αυτές τις ώρες στη χώρα μας είναι ότι ο αεροχείμαρρος μεταφέρει ψυχρές αέριες μάζες από το βόρειο ημισφαίριο στην Ελλάδα. Το αποτέλεσμα αυτών των μεταφορών είναι η αιφνίδια αλλαγή του καιρού και η κακοκαιρία με ισχυρούς ανέμους, καταιγίδες και χιονοπτώσεις.