ΓΡ. ΤΥΠΟΥ ΓΕΣ/EUROKINISS
EXPLAINED

Τι συνέβη με τα στρατιωτικά ελικόπτερα που βρέθηκαν στο νερό στο στρατόπεδο του Βόλου

Στην Ελλάδα τα στρατιωτικά ελικόπτερα των εκατομμυρίων ευρώ τα αφήνουμε να σαπίσουν στη λάσπη. Δεν τα στέλνουμε να βοηθήσουν τους πληγέντες από καταστροφές.

Επειδή ενδεχομένως να μπερδεύτηκες με όσα είδες να συμβαίνουν στις καταστροφές των τελευταίων μηνών, ο στρατός λειτουργεί επικουρικά σε αυτές (σε ό,τι θεωρείται ασύμμετρη απειλή -με τη λίστα να περιλαμβάνει ακραία καιρικά φαινόμενα). Δεν παίρνει αποφάσεις.

Θυμίζει στην Πολιτική Προστασία τα μέσα που έχει στη διάθεση του και περιμένει εντολές για όσα του ζητούν οι καθ’ ύλην αρμόδιοι να κάνει. Για παράδειγμα, στις τελευταίες καταστροφές από την κακοκαιρία Daniel υπήρχαν 100 βάρκες, στα 50 χιλιόμετρα από την καταστροφή.

Υπήρχαν και τα Μ113, οχήματα μεταφοράς προσωπικού, που είναι τεθωρακισμένα και αμφίβια. Δηλαδή, μπαίνουν στο νερό και κινούνται σε αυτό. Η λίστα περιλάμβανε και κάτι ακόμα που όχι μόνο δεν χρησιμοποιήθηκε άμεσα, αλλά κόντεψε να καταστραφεί: περίπου 40 χιλιόμετρα που βυθίστηκαν στο νερό, στη βάση στο Στεφανοβίκειο Μαγνησίας.

Η αποκάλυψη αυτή ανήκει στο TheNewspaper.gr, με το Γενικό Επιτελείο Στρατού να διαψεύδει πολλάκις πριν παραδεχθεί την πραγματικότητα. Πως εκατομμύρια ευρώ αφέθηκαν στο έλεος και μαζί οι πολίτες αυτού του τόπου. Όπως συνέβη και το καλοκαίρι, στις πυρκαγιές, με την απομάκρυνση των F-16 από την 111 Πτέρυγα Μάχης που βρίσκεται στην περιοχή Καράμπα (της Νέας Αγχιάλου), όταν οι φλόγες μπήκαν στο χώρο του στρατοπέδου.

Ακούστηκαν εκρήξεις, που οι πληροφορίες ήθελαν να προέρχονται από βλήματα που βρίσκονται σε εγκαταστάσεις της πολεμικής αεροπορίας. Για την ακρίβεια, στην αποθήκη πυρομαχικών της Πτέρυγας. Αμέσως διατάχθηκε κατεπείγουσα Ένορκη Διοικητική Εξέταση (ΕΔΕ). Διαπιστώθηκε πλημμελής καθαρισμός στο επικλινές και δύσβατοι βόρειο μέρος των εγκαταστάσεων, από όπου έφτασε η φωτιά και προσέγγισε στον χώρο των αποθηκών ανοικτού και κλειστού τύπου. Ειδικότερα, εκεί όπου φυλάσσονταν οι βόμβες γενικής χρήσης.

Ναι, από τύχη ζούμε γενικά και ειδικότερα.

Τα ελικόπτερα που πνίγηκαν στο Στεφανοβίκειο

Ενάμιση μήνα αργότερα και ενώ η Μαγνησία δεν είχε κατανοήσει πλήρως το κακό που προκάλεσαν οι πυρκαγιές, η ίδια περιοχή επλήγη από την κακοκαιρία Daniel.

Όπως αποκαλύφθηκε από το TheNewspaper.gr, μεταξύ των συνεπειών που είχαν τα πλημμυρικά φαινόμενα (από την υπερχείλιση του Πηνειού) ήταν η εκκένωση του στρατοπέδου της 1ης Ταξιαρχίας Αεροπορίας Στρατού, στην περιοχή Στεφανοβίκειο.

Ξεπέρασε το πώς «βγήκαν» φωτογραφίες από τον εσωτερικό χώρο στρατοπέδου, καθώς όπως έγραψε χρήστης του Twitter «σε ποια κανονική χώρα θα βούλιαζε βάση με Apache;».

Φωτογραφικά ντοκουμέντα έδειχναν ελικόπτερα της στρατιωτικής Αεροπορίας να είναι βυθισμένα στα νερά της πλημμυρισμένης βάσης -το ύψος των οποίων έφτασε έως τη μέση των κτιρίων. Το Στρατόπεδο εκκενώθηκε και παρέμενε κλειστό, έως την αποστράγγιση.

Το ΓΕΣ αναγκάστηκε να ομολογήσει την αλήθεια

Το Γενικό Επιτελείο Στρατού (ΓΕΣ) αναγκάστηκε να παραδεχθεί την πραγματικότητα (μετά διαδοχικές διαψεύσεις και διατυπώσεις του τύπου «τα ελικόπτερα αυτά ήταν παροπλισμένα»), ενημερώνοντας πως «όλα τα ελικόπτερα είναι ασφαλή».

Προηγουμένως μεταφέρθηκαν και τα 40 (ένα, ένα) από το Στεφανοβίκειο στη βάση της Νέας Αγχιάλου. Ναι, αυτής από όπου απομακρύνθηκαν τα F-16 τον Ιούλιο.

Ο ρεπόρτερ της εκπομπής «Χωρίς Μακιγιάζ» στο Attica TV, Γιώργος Τσακίρης εξήγησε ότι «αδιανόητο είναι και το γεγονός να προσπαθεί το Γενικό Επιτελείο να διαψεύσει το συμβάν. Πράγμα που συνέχισε να κάνει και όταν δημοσιεύτηκαν φωτογραφίες. Μάθαμε πως όταν έφτασαν τα βίντεο στον υπουργό Άμυνας, κύριο Δένδια είπε “πάρτε τα ελικόπτερα και πηγαίνετε τα αλλού”. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, προσπαθούσαν να πουν ότι όλα είναι μια χαρά».

Ο επίτιμος αρχηγός του ΓΕΣ, Γιώργος Καμπάς ήταν καλεσμένος της εκπομπής και κλήθηκε να σχολιάσει το γεγονός των πλημμυρισμένων ελικοπτέρων. «Κακώς βγήκαν αυτές οι φωτογραφίες προς τα έξω, καθώς πρόκειται για χώρους μιας βάσης. Δεν φωτογραφήθηκε το τρελό μυστικό, αλλά απαγορεύονται οι φωτογραφίες. Από τη στιγμή που “βγήκε”, μπορούμε να το κρίνουμε». Δείχνει μια χαλαρότητα, όμοια με εκείνη των εκρήξεων στην Αγχίαλο.

«Θεωρώ ότι μπορεί να είναι η ανησυχία κάποιου ανθρώπου από τη βάση, που βλέπει όλα αυτά τα πράγματα μέσα στο νερό και αποφάσισε να ενημερώσει τον κόσμο», συνέχισε ο κύριος Καμπάς, πριν επαναλάβει ότι «είναι λάθος. Δε θα έπρεπε να γίνει. Καλώς ή κακώς κρίνουμε έτσι, αυτό το γεγονός.

Κατ’ αρχάς θα έπρεπε να υπάρχει πρόβλεψη, για να μην πλημμυρίσει το αεροδρόμιο. Για κάποιους που δεν γνωρίζουν, συνορεύει με τη λίμνη Κάρλα -μια πολύ παλιά λίμνη που αποξηράθηκε το 1962 και για οικολογικούς σκοπούς και λόγους, μαζί και της τοπικής κοινωνίας άρχισαν να την ενεργοποιούν ξανά. Αυτό, σε πρώτο χρόνο επηρέασε και τη βάση των ελικοπτέρων που είναι δίπλα. Άρα ένα από τα ερωτηματικά για το μέλλον είναι αν η βάση πρέπει να παραμείνει δίπλα στη λίμνη ή να μεταφερθεί.

Θα έπρεπε να έχουν παρθεί ήδη κάποια μέτρα.

Ίσως δεν θεώρησαν πως θα υπάρξει τόσο μεγάλη νεροποντή, αν και θα έπρεπε γιατί στην αεροπορία στρατού έχουν μετεωρολόγους. Δίπλα εν τω μεταξύ, είναι η Αγχίαλος οπότε υπάρχουν πολλοί μετεωρολόγοι, πολλοί άξιοι άνθρωποι στη μετεωρολογία των Ενόπλων Δυνάμεων. Θα έπρεπε να δουν το ύψος της βροχής στην περιοχή, δεδομένων και των γύρω βουνών -η περιοχή αυτή είναι χώρος απορροής υδάτων.

Και αν μη τι άλλο, θα έπρεπε να φτιάξουν αναχώματα ακόμα και το τελευταίο 24ωρο, όταν άρχισαν να πλημμυρίζουν τα χωριά που ήταν πιο ψηλά. Όπως θα έπρεπε και να «κλειδώσουν» τις περιοχές με τα ευαίσθητα πράγματα. Δηλαδή, τις πίστες με τα ελικόπτερα μας. Ήταν αστείο αυτό που έγινε με τα παροπλισμένα: δεν τα βάζουν ποτέ μαζί με τα ενεργά». Κάτι που έγινε στο Στεφανοβίκειο.

Το βυθισμένο Apache ήταν stand by για αποστολή

Εν αντιθέσει με τις φήμες που ήθελαν όλα τα ελικόπτερα των φωτογραφιών να είναι παροπλισμένα, ο κύριος Καμπάς εξήγησε ότι «και βέβαια δεν είναι όλα παροπλισμένα. Τα Huey είναι πολύ παλιά ελικόπτερα, παρ’ όλα αυτά τα χρησιμοποιούμε ακόμα, καθώς παρ’ όλο που έχουμε κάνει πολλές αγορές, δεν καταφέραμε τα τελευταία χρόνια ως χώρα να ενεργοποιήσουμε μεταφορικά ελικόπτερα που έχουμε. Οι φωτογραφίες δείχνουν και ένα επιθετικό ελικόπτερο Apache, του οποίου το πολυβόλο -που είναι από κάτω- είναι μέσα στα νερά».

Η τιμή του συγκεκριμένου ελικοπτέρου είναι στα 60.000.000 ευρώ.

«Στην προκειμένη περίπτωση, αυτές οι μονάδες είναι καθαρά επαγγελματικές. Το ελικόπτερο της φωτογραφίας, δεξιά και αριστερά υπάρχουν τα κάνιστρα των στρατορουκετών -οι στρογγυλοί κύλινδροι δεξιά και αριστερά.

Για να είναι φορεμένοι οι στρογγυλοί κύλινδροι δεξιά και αριστερά, σημαίνει πως αυτό το ελικόπτερα είναι σε ετοιμότητα (stand by κάποιων ωρών) για αποστολή. Γεγονός που επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι από πίσω έχει αναπτυγμένη την κεραία του. Αυτή μαζεύεται όταν δεν είναι σε επιφυλακή το ελικόπτερο».

Ένα Apache που είναι βυθισμένο σε νερό δεν μπορεί να απογειωθεί, όπως είπε ο ειδικός. «Η πίεση του αέρα που θα δημιουργήσει προς τα κάτω, θα σηκώσει το νερό -το οποίο θα βρέξει το εναέριο. Δεδομένου ότι αυτά τα ελικόπτερα έχουν πάρα πολλούς ηλεκτρονικούς αισθητήρες, σίγουρα θα προκαλούσε προβλήματα σε κάποιους ή σε όλους. Ή θα μπορούσε να “μπουκώσει” τη μηχανή. Δεν σηκώνεται ελικόπτερο από την κατάσταση που δείχνει η φωτογραφία». Αν απλά βρεχόταν, δεν θα πάθαινε τίποτα. Επίσης, όταν δεν είναι stand by, «παρκάρει» σε στέγαστρο.

Υπήρχε καθυστέρηση ωρών στην αντίδραση

Ο κύριος Καμπάς διευκρίνισε πως «τα επιθετικά ελικόπτερα δεν κάνουν διασώσεις. Τα Huey, όμως θα μπορούσαν να σηκωθούν για να κάνουν έρευνα, εφόσον ήταν ανεκτές οι καιρικές συνθήκες. Δεν ξέρω τι επικρατούσε στην περιοχή, αλλά σηκώνονται όταν δεν έχει καταιγίδες, πολλούς κεραυνούς και πολύ δυνατό αέρα.

Κάνουν διάσωση με προσγείωση σε ξηρό έδαφος. Θα μπορούν να προσγειωθούν μέσα στα νερά. Θα έπρεπε να παίρνουν τους ανθρώπους που είχαν εγκλωβιστεί στις πλημμύρες, να τους πηγαίνουν σε στεγνό έδαφος και από εκεί να αναλάμβαναν τα Huey τη διακομιδή τους.

«Δυστυχώς όμως, η πολιτική προστασία που είχε τον πρώτο λόγο σε όλα τα πράγματα -μας δίνει το ΟΚ και προχωράμε στην όποια ενέργεια, ενώ ζητά ό,τι είναι να ζητήσει-, εμφάνισε χρονοκαθυστέρηση αρκετών ωρών στην αντίδραση. Αυτό δημιούργησε πρόβλημα με τη γρήγορη μεταφορά του κόσμου από τις πληγείσες περιοχές».

Και όλα αυτά συνέβησαν ενώ όπως διαβάσατε στην αρχή, υπήρχαν σχεδόν 100 βάρκες σε απόσταση 50χλμ «ενώ τα ελικόπτερα πλημμύρισαν την επομένη της πλημμύρας ψηλά στον κάμπο».