© AP Photo,
ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Τι συνέβη με το καταδρομικό Moskva και γιατί όλοι φοβούνται την αντίδραση της Ρωσίας

Οι πληροφορίες που μάς έρχονται είναι για ακόμη μία φορά αντικρουόμενες, με τους πιο απαισιόδοξους να κάνουν λόγο ακόμη και για ενδεχόμενο ενός Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου.

Εδώ και μέρες, ο πόλεμος της Ουκρανίας έχει καταντήσει ρουτίνα – έτσι δεν είναι; Έπαψαν να μας σοκάρουν οι βόμβες και οι χιλιάδες άμαχοι πολίτες που αφήνουν τα εδάφη τους καθημερινά για άλλους τόπους, με άγνωστη ημερομηνία επιστροφής. Πριν δέκα ημέρες, στην Μπούσα σκοτώνονταν εν ψυχρώ άνθρωποι, δεμένοι πισθάγκωνα, και εμείς χαλάγαμε περισσότερο τηλεοπτικό χρόνο για τις ανατιμήσεις που φτάνουν στην τσέπη μας, την ενέργεια και το επισιτιστικό πρόβλημα που θα προκληθεί από το ατελείωτο της πολεμικής σύρραξης.

Μέχρι πού θα φτάσει αυτό το ντόμινο εξελίξεων; Ένα αμφιλεγόμενο συμβάν, το οποίο ήρθε σχεδόν ειρωνικά με το που συμπληρώθηκαν πενήντα μέρες από την εισβολή, έριξε λάδι στη φωτιά, φουντώνοντας τα σενάρια διεθνώς για την έκβαση αυτής της τραγωδίας: την περασμένη Πέμπτη,15 Απριλίου, εν μέσω σφοδρής κακοκαιρίας, το θρυλικό καταδρομικό Moskva του ρωσικού στόλου τυλίχτηκε στις φλόγες, καταλήγοντας στον βυθό της Μαύρης Θάλασσας.

Για την πλευρά του Κρεμλίνου, ήταν απλά ένα ατύχημα και οι αιτίες της πυρκαγιάς παραμένουν αδιευκρίνιστες. Για την Ουκρανία, ωστόσο, η πραγματικότητα έμοιαζε τελείως διαφορετική: το μαχητικό πλεούμενο, χωρητικότητας 12.490 τόνων, έπεσε θύμα ενός πυραύλου ουκρανικής προέλευσης. Τι θα σήμαινε για τον σκληροτράχηλο πρόεδρο της Ρωσίας, εάν το μεγαλύτερο ναυάγιο που έχει υποστεί ο στόλος του από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο δεν ήταν ναυάγιο, αλλά επιτυχημένο χτύπημα των αντιπάλων του; Και μέχρι που θα έφτανε από το πληγωμένο ηθικό του;

Τις τελευταίες ώρες, οι φόβοι και τα λόγια διεθνών αναλυτών συγκλίνουν στον πιο απευκταίο σενάριο: τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ποια είναι η ιστορία του Moskva

© AP Photo/Pavel Golovkin

Σαράντα τρία χρόνια ζωής μετρούσε το Moskva, αλλά αυτό δεν αποτελεί ακλόνητο άλλοθι για να βεβαιώσει το σενάριο του ατυχήματος: το μεγάλο καταδρομικό πλοίο, το οποίο αποτελούσε ένα από τα τρία του ρωσικού στόλου, έχει εκσυγχρονιστεί δύο φορές, με την πιο πρόσφατη την περίοδο 2018-2020.

Η ιστορία του κρατά από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης. Τότε ονομαζόταν Slava, δηλαδή Δόξα – επιλογή διόλου τυχαία: ήταν το καμάρι του ρωσικού στόλου, συμμετείχε στη συνάντηση κορυφής της Μάλτας το 1989 μεταξύ Mikhail Gorbachev και George Bush, ενώ την καρίνα του έχει περπατήσει και ο Silvio Berlusconi.

Σύμφωνα με τα επίσημα δεδομένα, ήταν κλάσης Atlant και αποστολή του ήταν η καταστροφή των αεροπλανοφόρων, των σημαντικότερων και πιο επιβλητικών σε μέγεθος πλοίων ενός πολεμικού στόλου. Γι’΄αυτό το λόγο, διέθετε 16 αντιπλοϊκά συστήματα Bazalt/Voulkan με πυραύλους μεγάλου και μικρού βεληνεκούς (τύπου Fort και Ossa), καθώς και εκτοξευτές ρουκετών, κανόνια και τορπίλες.

Στο ιστορικό του, πριν την Ουκρανία, το Moskva είχε δύο πολέμους στο πλευρό της Ρωσίας: την εισβολή στη Γεωργία το 2008, όπου μάλιστα ανήκε στην ομάδα των πλεούμενων μαχητικών, με τα οποία δόθηκε το καθοριστικό χτύπημα στην τελευταία ανυπότακτη περιοχή, την Αμπχαζίας, ενώ στα πιο πρόσφατα χρόνια είχε λάβει μέρος στην εκστρατεία στην Συρία, το 2015-2016, με αμυντικό ρόλο.

Με μήκος 186 μέτρα, το μέγεθος του Moskva ήταν ιδανικό για να ρυθμίζει τις θέσεις κατά τη διάρκεια μίας μάχης στη θάλασσα, είτε μίας αμυντικής στάσης.

«Ήταν το μοναδικό πλοίο του ρωσικού στόλου που εξασφάλιζε τέτοιο βάθος πεδίου», δήλωσε στο BBC η Sidharth Kaushal, εξειδικευμένη στις ναυτικές πολεμικές δυνάμεις. «Ενώ μικρότερα πλοία εκτελούσαν τους βομβαρδισμούς στις Ουκρανικές πόλεις, το Moskva τους παρέχει άριστη κάλυψη».

Μήπως ήταν αντίποινα;

© Imagen satelital ©2022 Maxar Technologies vía AP

Εννοείται ότι το Moskva ήταν ένα από τα πλοία που επιλέχθηκε εξ αρχής από τον Vladimir Putin για την επίθεση κατά της Ουκρανίας. Στις 24 Φεβρουαρίου, μαζί με άλλα μικρότερα πλοία, το επιβλητικό τούτο καταδρομικό έκανε το γύρο του διαδικτύου, χωρίς να γνωρίζει κανείς το όνομά του αλλά το «παλικαρίσιο» συμβάν που έλαβε χώρα σε ένα μικρό-μικρό νησί: οι Ρώσοι στρατιώτες, πλέοντας ανοιχτά της Οδησσού, προσεγγίζουν το Snake Island, ένα ξερονήσι με δεκατρείς στρατιώτες· από τα μεγάφωνα τους ζητούν να παραδοθούν και εκείνοι απτόητοι αρνούνται και τους βρίζουν.

Η συνέχεια της ιστορίας θέλει οι Ρώσοι να ανοίγουν πυρ, θερίζοντας τα σώματα, ενώ ο Putin υποστήριξε αργότερα ότι οι στρατιώτες εκείνοι απλά φυλακίστηκαν και στάλθηκαν πίσω στις οικογένειές τους. Το λευκό με το μαύρο – και τι να πιστέψεις; Αντίστοιχα αντικρουόμενες είναι και οι απόψεις των δύο πλευρών για το καταδρομικό πλοίο Moskva που βούλιαξε στη Μαύρη Θάλασσα.

Το σίγουρο είναι ότι προκλήθηκε φωτιά. «Από τις εικόνες που καταφέραμε να βρούμε, φαίνεται ότι ήταν μια αρκετά μεγάλη έκρηξη, μάλιστα, αλλά δεν ξέρουμε τι προκάλεσε την έκρηξη», δήλωσε ο John Kirby, μεταφέροντας τη γνώμη του Πενταγώνου, που παραμένει διχασμένη.

Πέραν αυτού, ισχύει ότι η Ρωσία είχε βγάλει ανακοίνωση για «σοβαρή φθορά» του πλοίου, μερικές ώρες προτού βουλιάξει, ενώ η καταιγίδα κατά τη ρυμούλκηση ήταν σφοδρή. Κατά το δέσιμο του πλοίου, όπως ανέφερε επόμενη ανακοίνωση από το Υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας, «χάθηκε η ισορροπία, λόγω φθοράς στο κοίλο».

Το πλήρωμα που μετέβη σε σωστικές λέμβους μετά την πυρκαγιά θα λύσει πιθανότατα το μυστήριο: ήταν πάνω από πεντακόσια άτομα που επέβαιναν στο Moskva, επομένως εάν βρεθούν πτώματα, η πλάστιγγα γέρνει προς την επίθεση. Όλος ο πλανήτης αναμένει πια με αγωνία τις συνέπειες μιας τέτοιας πράξης, παρακολουθώντας τις εξελίξεις με κομμένη την ανάσα.