© NASA, ESA, CSA, STScI
ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Το James Webb μόλις αποκάλυψε τον παγωμένο κόσμο του Ουρανού

Το διάσημο τηλεσκόπιο της NASA μας φέρνει μια ανάσα από τον πλανήτη Ουρανό.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA είναι το κορυφαίο παρατηρητήριο διαστημικής επιστήμης στον κόσμο και τα τελευταία χρόνια, πέρα από την πιο παλιά φωτογραφία του διαστήματος, μας έχει χαρίσει μια σειρά από εντυπωσιακές αστρικές φωτογραφίες.

Το James Webb λύνει μυστήρια στο ηλιακό μας σύστημα, κοιτάζει πέρα από αυτό σε μακρινούς κόσμους γύρω από άλλα αστέρια και διερευνά τις μυστηριώδεις δομές και την προέλευση του σύμπαντος και της θέσης μας σε αυτό.

Τις τελευταίες ημέρες οι επιστήμονες παρατήρησαν το παράξενο και δυναμικό τοπίο πάγου που κυριαρχεί στον πλανήτη Ουρανό και σήμερα έχουμε διαθέσιμο το αποτέλεσμα.

Νέα άποψη για τον κόσμο πάγου στον Ουρανό

© NASA, ESA, CSA, STScI

Όταν το Voyager 2 προσπέρασε τον Ουρανό το 1986, ο πλανήτης φαινόταν να είναι μια σχεδόν χωρίς χαρακτηριστικά, συμπαγής μπλε μπάλα. Τώρα, το James Webb της NASA μας δείχνει μια υπέρυθρη άποψη που είναι πολύ πιο δυναμική και ενδιαφέρουσα. Δακτύλιοι, φεγγάρια, καταιγίδες και ένα φωτεινό, βόρειο πολικό κάλυμμα κοσμούν αυτές τις νέες εικόνες. Επειδή ο Ουρανός έχει κλίση στο πλάι, το πολικό κάλυμμα φαίνεται να γίνεται πιο εμφανές καθώς ο πόλος του πλανήτη δείχνει προς τον Ήλιο και δέχεται περισσότερο ηλιακό φως κατά το ηλιοστάσιο.

Ο Ουρανός φτάνει στο επόμενο ηλιοστάσιο το 2028 και οι αστρονόμοι θα παρακολουθούν για αλλαγές στην ατμόσφαιρα του πλανήτη. Η μελέτη αυτού του παγωμένου πλανήτη μπορεί να βοηθήσει τους αστρονόμους να κατανοήσουν τον σχηματισμό και τη μετεωρολογία πλανητών παρόμοιου μεγέθους γύρω από άλλους ήλιους.

Οι σημειώσεις της NASA από την καταγραφή του Ουρανού

© NASA, ESA, CSA, STScI

Με την εξαιρετική ευαισθησία του, το James Webb κατέγραψε τους αμυδρούς εσωτερικούς και εξωτερικούς δακτυλίους του Ουρανού, συμπεριλαμβανομένου του ασύλληπτου δακτυλίου Ζήτα, του εξαιρετικά αμυδρού και διάχυτου δακτυλίου που βρίσκεται πιο κοντά στον πλανήτη. Απεικόνισε επίσης πολλά από τα 27 γνωστά φεγγάρια του πλανήτη, βλέποντας ακόμη και μερικά μικρά φεγγάρια μέσα στους δακτυλίους. Αυτές οι λεπτομέρειες, ειδικά του κοντινού δακτυλίου Ζήτα, θα είναι ανεκτίμητες για τον σχεδιασμό μελλοντικών αποστολών στον Ουρανό.

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά από αυτά είναι το εποχιακό βόρειο πολικό κάλυμμα των νεφών του πλανήτη. Σε σύγκριση με την εικόνα του Webb από τις αρχές του έτους, ορισμένες λεπτομέρειες του καλύμματος είναι ευκολότερο να διακριθούν σε αυτές τις νεότερες εικόνες. Αυτές περιλαμβάνουν το φωτεινό, λευκό, εσωτερικό κάλυμμα και τη σκοτεινή λωρίδα στο κάτω μέρος του πολικού καλύμματος, προς τα χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη.

Γιατί τώρα είναι η κατάλληλη ώρα για παρακολούθηση

Αρκετές φωτεινές καταιγίδες διακρίνονται επίσης κοντά και κάτω από το νότιο όριο του πολικού καλύμματος. Ο αριθμός αυτών των καταιγίδων, καθώς και το πόσο συχνά και το πού εμφανίζονται στην ατμόσφαιρα του Ουρανού, μπορεί να οφείλεται σε έναν συνδυασμό εποχιακών και μετεωρολογικών επιδράσεων. Το πολικό κάλυμμα γίνεται πιο εμφανές όταν ο πόλος του πλανήτη αρχίζει να στρέφεται προς τον Ήλιο, καθώς πλησιάζει το ηλιοστάσιο και δέχεται περισσότερο ηλιακό φως.

Επειδή ο Ουρανός περιστρέφεται στο πλάι του με κλίση περίπου 98 μοιρών, έχει τις πιο ακραίες εποχές στο ηλιακό σύστημα. Για σχεδόν το ένα τέταρτο κάθε ουρανικού έτους, ο Ήλιος λάμπει πάνω από τον ένα πόλο, βυθίζοντας το άλλο μισό του πλανήτη σε έναν σκοτεινό χειμώνα διάρκειας 21 ετών.

Ο Ουρανός μπορεί επίσης να χρησιμεύσει ως υποκατάστατο για τη μελέτη των σχεδόν 2.000 εξωπλανητών παρόμοιου μεγέθους που έχουν ανακαλυφθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτός ο «εξωπλανήτης στην αυλή μας», όπως τον χαρακτηρίζει η NASA, μπορεί να βοηθήσει τους αστρονόμους να κατανοήσουν πώς λειτουργούν οι πλανήτες αυτού του μεγέθους, πώς είναι η μετεωρολογία τους και πώς σχηματίστηκαν. Αυτό με τη σειρά του μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε το δικό μας ηλιακό σύστημα στο σύνολό του, εντάσσοντάς το σε ένα ευρύτερο πλαίσιο.