Armando Franca / AP
ΚΟΣΜΟΣ

Το μεγαλύτερο κύμα που έχει καταγραφεί ποτέ στην ιστορία

Ο σεισμός που ξεπέρασε τα 8 Ρίχτερ, η τεραστίων διαστάσεων κατολίσθηση και οι δύο ψαράδες που, μέσα στην ατυχία τους, κατάφεραν να βγουν ζωντανοί από το τσουνάμι που έσκασε πάνω στο καΐκι τους.

Το ημερολόγιο έγραφε 9 Ιουλίου 1958. Στον κόλπο Lituya στην Αλάσκα, ο οποίος βρίσκεται ακριβώς πάνω στο ρήγμα Fairweather, συνέβη ένας απροσδόκητα ισχυρός σεισμός. Η σεισμική δόνηση ξεπέρασε τα 8 ρίχτερ και στο σημείο προκλήθηκε ένα τεράστιο τσουνάμι που αργότερα ονομάστηκε megatsunami. Οι καταγραφές των γεωλόγων σοκάρουν μιας και τα κύματα έφτασαν σε ύψος τα 524 μέτρα. Αυτό αποτελεί μέχρι σήμερα το μεγαλύτερο κύμα που έχει καταγραφεί ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία.

Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των ντόπιων, το τεράστιο κύμα κατέστρεψε τα πάντα στο πέρασμά του. Δέντρα, ακτές, γέφυρες, δεξαμενές και χιλιάδες σπίτια που βρίσκονταν πάνω στην ακτή, εξαφανίστηκαν μέσα σε λίγα λεπτά. Αυτές, όμως, δεν ήταν οι μοναδικές απώλειες. Μετά το πέρας της καταστροφής έγινε γνωστό πως πέντε άνθρωποι που, εκείνη τη στιγμή, βρίσκονταν σε αλιευτικά καΐκια έχασαν τη ζωή τους. Μόνοι τυχεροί της υπόθεσης ήταν δύο ψαράδες οι οποίοι, παρόλο που το σκάφος τους καταστράφηκε ολοσχερώς από τα κύματα, βρέθηκαν ζωντανοί σε μία ακτή, με μερικούς μόνο μικροτραυματισμούς.

«Ξαφνικά ο παγετώνας χάθηκε από το οπτικό μας πεδίο και είδαμε έναν τεράστιο τοίχο από νερό να περνάει από πάνω μας» σημείωσαν ο Bill και η Vivian Swanson, το ζευγάρι που επέζησε από το μεγαλύτερο κύμα που έχει καταγραφεί στην ανθρώπινη ιστορία. Το καΐκι κατέληξε σ’ ένα κοντινό δάσος, με τους διασώστες να ψάχνουν αρκετά μέσα στα συντρίμμια για να τους εντοπίσουν.

Πώς προέκυψε το μεγαλύτερο κύμα που έχει καταγραφεί ποτέ

Έπρεπε να περάσουν εξήντα χρόνια μέχρι ορισμένοι επιστήμονες να αναλάβουν να μελετήσουν το τι ήταν αυτό που προκάλεσε το megatsunami στην Αλάσκα. Το 2019, λοιπόν, μια ομάδα επιστημόνων στο πανεπιστήμιο της Μάλαγας στην Ισπανία, δημιούργησε μια τρισδιάστατη προσομοίωση του κύματος προκειμένου να αντιληφθούν το πώς η ενέργεια μετακυλήθηκε με τόση δύναμη στο θαλασσινό νερό.

Το μυστικό, όμως, για τη δημιουργία αυτού του τεράστιου κύματος ίσως να μη βρίσκεται σ’ αυτή καθ’ αυτή τη δόνηση αλλά στην κατολίσθηση που συνέβη στον κόλπο, ακριβώς μετά τον σεισμό. Σύμφωνα με τα γεωλογικά δεδομένα, υπολογίζεται πως 30 εκατ. κυβικά μέτρα βράχου ξεκόλλησαν από τη γη και έπεσαν με μανία στη θάλασσα. Η πρόσκρουση αυτή στη συνέχεια προκάλεσε τεράστια κύματα που κατέστρεψαν όλες τις γύρω ακτές.

Εάν παρατηρήσει, μάλιστα, κανείς τις αεροφωτογραφίες σχετικά με το πώς ήταν ο κόλπος πριν και μετά την καταστροφή, θα παρατηρήσει τρομακτικές αλλαγές, καθώς ένα μεγάλο μέρος των πέτρινων βουνών πια δεν υπήρχε αλλά βρισκόταν βυθισμένο στον πάτο της θάλασσας. Το τσουνάμι κατέστρεψε τα πάντα στο πέρασμά του, ενώ οι κάτοικοι της περιοχής, οι περισσότεροι από τους οποίους έμειναν άστεγοι, έκαναν χρόνια για να φτιάξουν και πάλι τις ζωές τους.

Το πιο μεγάλο κύμα που έχει δαμάσει ο άνθρωπος

Πηγαίνουμε τον χρόνο μπροστά και μεταφερόμαστε στο 2012 στο Ναζαρέ της Πορτογαλίας, μια περιοχή που φημίζεται για τα πολύ μεγάλα κύματά της. Ο Garrett McNamara κατάφερε να κάνει σερφ, λοιπόν, πάνω σ’ ένα κύμα που ξεπερνούσε τα 23 μέτρα και έτσι να μπει στο ρεκόρ Γκίνες ως ο σέρφερ που δάμασε το υψηλότερο κύμα στην ιστορία του ανθρώπου. Η προσπάθειά του, μάλιστα, καταγράφηκε σε video που κόβει την ανάσα.

«Αυτό ήταν το πιο επικίνδυνο κύμα που έχω σερφάρει πότε. Είναι το μοναδικό μέρος στη γη που φτάνει μέχρι την ακτή» σημείωσε μετά το τέλος της προσπάθειας ο Χαβανέζος σέρφερ. Κι αν τα πλάνα από την προσπάθειά του προκαλούν πανικό σε όποιον τα παρακολουθεί, όλοι μπορούμε να σκεφτούμε τον τρόμο που ένιωσαν εκείνοι οι ψαράδες στην Αλάσκα όταν είδαν να πέφτει πάνω τους ένα κύμα σχεδόν 20 φορές μεγαλύτερο.