Χιροσίμα και Ναγκασάκι: 80 χρόνια από τους βομβαρδισμούς που άλλαξαν τον κόσμο

Για να εκραγεί μια ατομική βόμβα, πρέπει να ξεκινήσει μια αλυσιδωτή πυρηνική αντίδραση. Για να κατασκευαστεί μια ατομική βόμβα, χρειάζονται άνθρωποι. Και οι άνθρωποι, το μόνο που θέλουν, είναι ένα κίνητρο για να προκαλέσουν μια αλυσιδωτή πυρηνική αντίδραση.

Πριν από ογδόντα χρόνια, η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι μετατράπηκαν σε στάχτη και δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι χάθηκαν μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Ο αριθμός των θυμάτων από τους δύο ατομικούς βομβαρδισμούς υπερβαίνουν τις 540.000, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που πέθαναν αργότερα από τις μακροχρόνιες συνέπειες της ακτινοβολίας. Αυτός ο αριθμός συνεχίζει να αυξάνεται μέχρι και σήμερα.

Οι επιζώντες, γνωστοί και ως οι Χιμπακούσα, συνεχίζουν να υποφέρουν σωματικά και ψυχικά από τις επιπτώσεις αυτών των όπλων ενώ αρκετοί εξακολουθούν να νοσηλεύονται σε νοσοκομεία του Ιαπωνικού Ερυθρού Σταυρού για ασθένειες που προκλήθηκαν από την ακτινοβολία.

«Ας αναπαυθούν εν ειρήνη όλες οι ψυχές εδώ, διότι δεν θα επαναλάβουμε το κακό». Αυτά είναι τα λόγια που είναι χαραγμένα στο πέτρινο μνημείο στο Πάρκο Ειρήνης της Χιροσίμα, η οποία βομβαρδίστηκε πρώτη στις 6 Αυγούστου του 1945 από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Τότε άλλαξε ο κόσμος – μέχρι να αλλάξει και στη συνέχεια, πολλές φορές.

Η βόμβα κατασκευάστηκε στο Λος Άλαμος του Νέου Μεξικού, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στο πλαίσιο ενός άκρως απόρρητου προγράμματος της αμερικανικής κυβέρνησης που ονομαζόταν «Πρόγραμμα Μανχάταν».

Το Λος Άλαμος εγκρίθηκε ως έδρα του κύριου επιστημονικού εργαστηρίου για την ατομική βόμβα στις 25 Νοεμβρίου 1942, από τον ταξίαρχο Leslie R. Groves και τον πολύ γνωστό, πλέον, J. Robert Oppenheimer.

Γιατί χρησιμοποιήθηκε η ατομική βόμβα

Στα αριστερά, Αυστραλοί στρατιώτες συζητούν για την καταστροφή στη Χιροσίμα ενώ στα δεξιά, γυναίκες περπατούν στους δρόμους πολλές μέρες μετά.

Χρησιμοποιήθηκε, σύμφωνα με τους Αμερικανούς, για να αναγκάσει τους Ιάπωνες να παραδοθούν γρήγορα. Οι Αμερικανοί διοικητές δήλωσαν ότι αυτό θα έσωζε χρήματα και τις ζωές πολλών στρατιωτών, αλλά και Ιαπώνων στρατιωτών και αμάχων.

Υποστήριξαν επίσης ότι η συνέχιση του πολέμου – αν και ουσιαστικά αυτός είχε τελειώσει με τη Γερμανία εκτός κάδρου – για εβδομάδες ή μήνες με συμβατικούς βομβαρδισμούς και αμερικανική χερσαία εισβολή θα μπορούσε να προκαλέσει τον θάνατο εκατομμυρίων Ιαπώνων.

Ο Πρόεδρος Truman δικαιολόγησε την απόφασή του επισημαίνοντας την απρόκλητη επίθεση των Ιαπώνων στο Περλ Χάρμπορ και τη δολοφονία Αμερικανών αιχμαλώτων. Λίγες μέρες μετά τον βομβαρδισμό, δήλωσε: «Όταν έχεις να κάνεις με ένα κτήνος, πρέπει να το αντιμετωπίζεις ως κτήνος».

Little Boy και Fat Man

Σε αυτή τη φωτογραφία, επιστήμονες και εργάτες στήνουν την πρώτη ατομική βόμβα στον κόσμο για να την ανυψώσουν σε έναν πύργο ύψους 30 μέτρων στην περιοχή δοκιμών Trinity.

Στα αριστερά, η καταστροφή περιμετρικά του Ναγκασάκι. Στα δεξιά, μια μητέρα με το παιδί της σε νοσοκομείο της Χιροσίμα.

Η Χιροσίμα είναι η πρωτεύουσα της νομαρχίας Χιροσίμα (Hiroshima ken), κοντά στο νοτιοδυτικό άκρο του νησιού Χονσού της Ιαπωνίας και στις 6 Αυγούστου 1945, περίπου στις 8:15 π.μ., έγινε η πρώτη πόλη στον κόσμο που χτυπήθηκε από ατομική βόμβα.

Μέχρι τότε, η πόλη δεν είχε δεχθεί επίθεση κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Η βόμβα, που ονομάστηκε “Little Boy”, ρίχτηκε από ένα βομβαρδιστικό αεροσκάφος τύπου B-29 με το όνομα “Enola Gay”. Η έκρηξη έγινε στον αέρα, σε ύψος 580 μέτρων πάνω από την πόλη, και η εκρηκτική της ισχύς εκτιμήθηκε ότι αντιστοιχούσε σε 15.000 τόνους TNT.

Ο πληθυσμός της Χιροσίμα τον Ιούνιο του 1945 ήταν 255.260 άτομα. Περίπου 70.000 άνθρωποι, δηλαδή το 27% του συνολικού πληθυσμού, σκοτώθηκαν ακαριαία ή λίγο μετά την έκρηξη. Περίπου 140.000 άνθρωποι, ή το 55% του πληθυσμού, είχαν πεθάνει μέχρι το τέλος του έτους.

Στις 9 Αυγούστου 1945 πήρε σειρά το Ναγκασάκι. Μια μικρής κλίμακας συμβατική επιδρομή την 1η Αυγούστου είχε οδηγήσει σε μερική εκκένωση της πόλης, ειδικά των σχολικών παιδιών. Παρ’ όλα αυτά, σχεδόν 200.000 άνθρωποι βρίσκονταν ακόμα στην πόλη όταν εξερράγη η βόμβα με την ονομασία “Fat Man”.

Η βόμβα "Fat Man", το βέλος που υποδεικνύει το σημείο όπου έπεσε και ένας πολίτης που εξετάζει μια πινακίδα μέσα σε ένα σωρό από ερείπια που κάποτε ήταν ένα σπίτι στο Ναγκασάκι

Η βόμβα εξερράγη σχεδόν ακριβώς ανάμεσα σε δύο βασικούς στόχους: τα Ναυπηγεία και Εργοστάσια Όπλων Mitsubishi στα νότια και τα Εργοστάσια Τορπιλών Mitsubishi-Urakami στα βόρεια. Αν η βόμβα είχε πέσει πιο νότια, η καρδιά της πόλης, με τις κατοικίες και τα εμπορικά κέντρα, θα είχε υποστεί πολύ μεγαλύτερη καταστροφή.

Η ακριβέστερη εκτίμηση είναι ότι 40.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν αμέσως, ενώ άλλοι 60.000 τραυματίστηκαν. Μέχρι τον Ιανουάριο του 1946, ο αριθμός των νεκρών πιθανόν να είχε φτάσει τους 70.000, ενώ μέσα στην επόμενη πενταετία ο συνολικός αριθμός ενδέχεται να διπλασιάστηκε.

Στις περιοχές του Ναγκασάκι που επλήγησαν από την έκρηξη, το ποσοστό θνησιμότητας ήταν συγκρίσιμο με εκείνο της Χιροσίμα. Την επόμενη ημέρα της επίθεσης, ο αυτοκράτορας της Ιαπωνίας αγνόησε τις αντιρρήσεις των στρατιωτικών ηγετών και ανάγκασε την κυβέρνησή του να παραδοθεί (σχεδόν) άνευ όρων.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ