LONGREADS

Τη γυναίκα δεν την ερμηνεύεις, την αγαπάς

Μερικές λέξεις γι' αυτήν που πάντα θα μας αφήνει άφωνους, με αφορμή την παγκόσμια ημέρα της γυναίκας.

Γράψε, μου είπανε, με αφορμή την παγκόσμια ημέρα της γυναίκας, ένα σχετικό κείμενο. Έχω σπάσει το κεφάλι μου εδώ και δυο μέρες για να βρω τί ακριβώς κείμενο θα είναι αυτό. Σοβαρό; Χαβαλές; Και τα δυο; Προσωπικό; Γενικό; Και τα δυο; Τρέχα γύρευε. Από χθες το βράδυ το πήρα απόφαση ότι δεν θα βγάλω άκρη, οπότε σταμάτησα να σπάω το κεφάλι μου. Σήμερα κάθισα μπροστά στο πληκτρολόγιο και όπου/όπως με πάει. Έτσι κι αλλιώς, το κεφάλαιο ‘γυναίκα’ είναι ίσως το μοναδικό ανεξάντλητο θέμα στην παγκόσμια ιστορία της ανθρωπότητας, που σημαίνει πως όπως και αν το πιάσεις, θα βρεις υλικό. Ας το προσεγγίσουμε, τουλάχιστον στην αρχή, φιλοσοφικά, όσο πιο απλοποιημένα γίνεται. Αν λοιπόν κοιτάξει κάποιος το δέντρο της ζωής, δυο είναι οι μορφές που δεσπόζουν. Η μητέρα και η σύζυγος. Θα μπορούσα να πω ότι αμφότερες αποτελούν τον κορμό του δέντρου, αλλά θα αδικούσα την πραγματικότητα.

Διότι αν αποφασίσουμε να πούμε όλη την αλήθεια, τότε θα καταλήξουμε χωρίς πολλά-πολλά, στο ότι αυτοί οι δυο “δωρικοί κίονες”, μαζί με όλες τις υποκατηγορίες τους (γιαγιά, γκόμενα, σύντροφος, θεία, πεθερά, κόρη κλπ), είναι ΟΛΟ το δέντρο. Αυτές το ελέγχουν από την ημέρα που ο δημιουργός έφτιαξε την Έυα και θα συνεχίσουν να το ελέγχουν ακόμα και όταν σταματήσει να υπάρχει ανθρώπινο γένος, έτσι, για την καβάτζα και στην περίπτωση που έχει επιβιώσει έστω και ένας άντρας. Οι δυο μεγάλοι ογκόλιθοι της ζωής διακλαδώνονται διαχρονικά στο δέντρο όπως γουστάρουν, το κλαδεύουν όποτε τους καπνίσει, αφήνουν τα φύλλα να πέσουν ανεξάρτητα εποχής, τα ξαναβγάζουν όποτε κρίνουν ότι πρέπει, κουσουμάρουν καρπούς, το ποτίζουν, το καμαρώνουν και άμα λάχει, το κόβουν, το κάνουν ξύλα και το πετάνε στο τζάκι να καεί, μέχρι να αποφασίσουν ότι θα αναστηθεί μέσα από τις στάχτες του και θα ξαναφυτρώσει φτου κι απ’ την αρχή.

Σ’ αυτό το μπρα-ντε-φερ δεν νίκησε ποτέ ο αριστερά.

Εντάξει, όπως είναι προφανές, κάνω την πλάκα μου, περνώντας παράλληλα και κάποια μηνύματα (sic) όσο πιο ‘υπόγεια’ γίνεται, αλλά, είτε έτσι, είτε αλλιώς, η ουσία είναι μια. Η γυναίκα ήταν, είναι και θα είναι η βασίλισσα της ζωής μας. Αρκεί να κατανοήσουμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα ότι δεν θα την κατανοήσουμε ποτέ, οπωσδήποτε όχι με γνώμονα τη δική μας λογική και αντίληψη των πραγμάτων. Γιατί αυτή είναι η πρώτη τεράστια παγίδα που εμφανίζεται μπροστά σε εμάς, τους άντρες. Αδερφέ, δεν γίνεται να λύσεις διαφορικές εξισώσεις χωριζόμενων μεταβλητών, γνωρίζοντας μόνο αριθμητική. Θα φας τα μούτρα σου και το μόνο που θα καταφέρεις, θα είναι να επιβεβαιώσεις τη ρήση του Τζον Λένον, ο οποίος το έθεσε νομίζω στην πραγματική του βάση: “As usual, there is a great woman behind every idiot”. Και όποιος αμφιβάλλει, ας ρίξει μια προσεκτική ματιά πίσω του!

Αν πάρουμε ως αξίωμα – και είναι – ότι κάθε άντρας που προσπαθεί να καταλάβει τί σκέφτεται μια γυναίκα με βάση τον τρόπο που ο ίδιος αντιλαμβάνεται τα πράγματα, είναι ηλίθιος – και είναι -, τότε φτάνουμε σε μια παραδοχή-αδιέξοδο, η οποία δεν αφήνει το παραμικρό περιθώριο παρερμηνειών: Είμαστε όλοι καταδικασμένοι να σπρώχνουμε την πέτρα του Σίσυφου στην κορυφή του βουνού και εκεί που νομίζουμε ότι κάτι καταλάβαμε, να μας παίρνει πίσω η κατρακύλα και το ίδιο ξανά μανά. Γιατί αγαπητοί μου, πόσοι από εσάς έχετε άραγε σκεφτεί ότι τη μαλακία δεν την κάνουν οι γυναίκες, αλλά εμείς; Πώς γίνεται να τρως τα μούτρα σου μια, δυο, πέντε, δέκα, εκατό, χίλιες και να συνεχίζεις με την ίδια τακτική; Βλέπεις ότι δεν βγάζεις άκρη, γιατί επιμένεις; Είτε θα το πάρεις αλλιώς, είτε θα συνεχίσεις να ρεγουλάρεις τα μπουζόνια εφ’ όρου ζωής χωρίς ελπίδα συνεννόησης εις τους αιώνας των αιώνων, αμήν. Θα μου πείτε τώρα, δηλαδή αν σταματήσω το βιολί της λάθος επικοινωνίας, τότε θα βγάλω άκρη;

Χωρίς σχόλια και χωρίς την παραμικρή αμφισβήτηση.

Αδερφέ, πιθανότατα όχι, ίσως όμως βρεις την ησυχία σου με την έννοια ότι δεν θα συνεχίσεις να σπρώχνεις την πέτρα πάνω, αλλά απλά θα την έχεις δίπλα σου και θα την κοιτάς. Δηλαδή τί; Δεν υπάρχει δίαυλος συνεννόησης με τις γυναίκες; Φυσικά και υπάρχει, μην τρελαθούμε, άλλωστε αυτά τα αναλαμβάνει η φύση, η ίδια η ζωή. Το θέμα είναι να μην προκαλείς τη γυναίκα, άρα να μην προκαλείς την τύχη σου. Η επικοινωνία πρέπει να γίνεται με βάση αυτά που γνωρίζεις (απλή αριθμητική) και όχι με εκείνα που το γυναικείο μυαλό μπορεί να επεξεργαστεί/αναλύσει μέσα σε δέκατα του δευτερολέπτου. Γιατί, όσο και αν το αρνείστε, ο γυναικείος εγκέφαλος είναι απείρως πιο προχωρημένος/εξελιγμένος από τον δικό μας. Όχι μόνο στα περίπλοκα, αλλά και στα πιο απλά. Όσο πιο γρήγορα το καταλάβουμε, τόσο το καλύτερο για εμάς. Προσέξτε, όχι για εκείνες, αλλά για εμάς.

Διότι η γυναίκα, εκτός όλων των άλλων, διαθέτει και το μοναδικό ταλέντο, να μετατρέπει τα πάντα (τα πάντα όμως), είτε θετικά, είτε αρνητικά, είτε σημαντικά, είτε αδιάφορα, σε υπέρ της όπλα και μάλιστα με ακατάρριπτα επιχειρήματα. Που προφανώς δεν θα τα καταλάβεις ποτέ, αλλά αυτό δεν προσπαθώ να σου δώσω να καταλάβεις τόση ώρα; Με άλλα λόγια, ο άντρας και η γυναίκα είναι διαφορετικοί. Μην πέσετε στην άλλη παγίδα, στο ποιος δηλαδή είναι καλύτερος ή χειρότερος από τον άλλο, διότι αυτό δεν παίζει. Είμαστε απλώς διαφορετικοί και εκεί μπαίνει η τελεία χωρίς περισσότερα. Καλούς και κακούς, καλές και κακές, έχουν και τα δύο φύλα. Δεν είναι θέμα φύλου, αλλά ανθρώπου. Άλλα είναι εκείνα που διαμορφώνουν την διαφορετικότητα. Καταρχήν η γυναίκα δε γουστάρει τα μα μου σου του. Έχεις κάνει μαλακία ή προτίθεσαι να κάνεις μαλακία; Πες το από την αρχή, γιατί ό,τι και να κάνεις, θα σε τσακώσει. Βλέπεις, έχουν αυτό το θρυλικό γυναικείο ένστικτο, από το οποίο δεν γλυτώνει κανείς. ΚΑΝΕΙΣ. Ποτέ. Των ποτών.

Αδερφέ, ο θεός μαζί σου…

Σε μετράνε με το βλέμμα και ο συναγερμός χτυπάει μέσα τους αλύπητα. Από μια λέξη, από έναν δισταγμό, από μια ανεπαίσθητη κίνηση, σε έχουν πάρει πρέφα. Αλλά και τίποτα από αυτά να μη συμβεί, θα σε βγάλουν στη σέντρα. Θα τη νιώσουν τη μαλακία σου και θα το πληρώσεις. Είναι μανούλες σ’ αυτό. Υπάρχει η λέαινα και ο λέων, η τίγρη και ο τίγρης, η σκύλα και ο σκύλος, η γάτα και ο γάτος. Έχετε ακούσει ποτέ αρσενικό της αλεπούς; Διαβάσατε ποτέ τη λέξη ο “αλεπός”; Όχι. Και αυτό διότι μόνο η γυναίκα μπορεί να είναι αλεπού. Οι υπόλοιποι είμαστε αυτοί που αργά ή γρήγορα θα κάνουμε τη μαλακία και θα μας συλλάβει η αλεπού. Απλά πράγματα. Κυριολεκτικά εκατοντάδες φορές στη ζωή μου, είτε μόνος, είτε με φίλους, έχω καταστρώσει σχέδια για να ξεγελάσω γκόμενες, που στο μυαλό μου φάνταζαν στρατηγικά αριστουργήματα. Κάτι τέτοια βλέπουν οι γυναίκες και κλαίνε από τα γέλια. Διότι ακόμα και στην ακραία περίπτωση που δεν λειτουργήσει το ένστικτό τους, θα τις βοηθήσει η τύχη και θα μας κάνουν τσακωτούς.

Θυμάμαι, πριν από πολλά χρόνια, φοιτητές ήμασταν ακόμα, ένας από την παρέα νταραβεριζόταν με μια γκόμενα. Ο μοναδικός στο παρεάκι που εκείνη την εποχή είχε τόσο σοβαρή (και μακρόχρονη) σχέση. Ένα βράδυ είχαμε αράξει στο σπίτι ενός άλλου φίλου και η γκόμενα παίρνει τηλέφωνο τον δικό μας. “Να βγούμε, να κάνουμε, να δείξουμε”. Της σερβίρει ένα παραμύθι ο δικός μας, ότι “είμαι κουρασμένος, ειλικρινά δεν έχω κουράγιο, θα φύγω σε λίγο να πάω σπίτι να ξεραθώ”. Τσιμπάει η δικιά του, από τις σπάνιες φορές που σας έλεγα ότι δεν λειτούργησε το ένστικτο. Κλείνει το τηλέφωνο ο δικός μας, αλλά δεν το ακουμπάει σωστά και μένει ανοιχτό. Με το που νομίζει ότι το έχει κλείσει, αναφωνεί “άντε με την καργιόλα, με ζάλισε απόψε” και γίνεται το σύστριγγλο! Αρχίζουμε όλοι να τον αποθεώνουμε, η άλλη στο μεταξύ τα έχει ακούσει όλα και τί κάνει; Παίρνει ένα ταξί και κουβαλιέται στο σπίτι. Χτυπάει το κουδούνι, ανεβαίνει και την βλέπει ο φουκαράς ο δικός μας μπροστά του φάντη μαινόμενο μπαστούνι (η συνέχεια είναι ακατάλληλη για όλους).

Η παντόφλα σε έκδοση μπλάστη!

Γι’ αυτό σας λέω. Δε γλυτώνεις με την καμία. Την μυρίζονται τη μαλακία, την εντοπίζουν και την τιμωρούν. Εκεί έρχεται το άλλο υπερόπλο που διαθέτουν οι γυναίκες και το οποίο είναι σαφώς επέκταση του ενστίκτου. Η παντόφλα. Δεν είχες τα κότσια να παραδεχτείς την παπάρα που έκανες; Μηχανορραφούσες πίσω από την πλάτη της; Νόμιζες ότι θα την ξεγελάσεις; Θα πληρώσεις. Παντόφλα, σαγιονάρα, τσόκαρο, ό,τι κι αν είναι, θα σου έρθει κατακούτελα. Και προσέξτε. Δεν σημαίνει ότι ντε και καλά θα είναι κυριολεκτικό αυτό. Διότι ναι, κάποια στιγμή μπορεί να το υποστείς κι αυτό, αλλά η έννοια της παντόφλας είναι εξόχως μεταφορική και ακόμα περισσότερο οδυνηρή από την πραγματική. Για να μην παραμυθιάζεστε, να σας πω ότι όλοι είμαστε εν δυνάμει κατηγορούμενοι. Η γυναίκα του καθενός, είτε είναι η μαμά του, είτε η γκόμενά του, η σύζυγος, η πεθερά κλπ, είναι πεπεισμένη ότι αργά ή γρήγορα (κυρίως το δεύτερο), ο άντρας της υπόθεσης θα την κάνει την κουτσουκέλα του. Και εδώ αξίζει πραγματικά να θυμάστε τούτο. Οι γυναίκες μπορεί να συγχωρούν, αλλά δεν ξεχνούν ποτέ.

Ό,τι μαλακία έχουμε κάνει, από την μικρότερη μέχρι τη μεγαλύτερη, την αποθηκεύουν στον μεγαλύτερο σκληρό που έχει γνωρίσει ποτέ το σύμπαν. Και σε κάθε ευκαιρία στο πετάνε. Θυμάσαι τότε που εκείνο, που το άλλο, που το παράλλο; Γι’ αυτό σας λέω. Η μεγαλύτερη πατάτα που έχω ακούσει ποτέ στη ζωή μου, ήταν από έναν φίλο μου που ισχυριζόταν ότι “η αλήθεια είναι κάτι το οποίο δεν πρέπει ποτέ να μοιραζόμαστε με τις γυναίκες”. Μέγιστο λάθος. Θέλετε να κυλήσει όμορφα η ζωή σας; Θέλετε να έχετε την ψυχική σας ηρεμία; Θέλετε τελικά να αποφύγετε όλα τα παραπάνω; Αφήστε τις μεταφυσικές φιλοδοξίες ότι μπορείτε να κατανοήσετε, πρώτον, τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεται μια γυναίκα, δεύτερον, τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να αντιδράσει μια γυναίκα και τρίτον, το ότι εσείς μπορεί να αποτελείτε την εξαίρεση και ότι θα την κάνετε γυριστή. Γράφει ο Σέξπιρ σε ένα σημείο του Ριχάρδου του 3ου, “ποτέ μην έρθεις σε διαμάχη μαζί της, γιατί είναι τρελή”, αλλά δεν χρειάζονται, νομίζω, τέτοιου είδους ακρότητες. Αυτό που φαντάζει ως η ιδανική λύση, είναι να μην πέσεις στην τρίτη παγίδα, δηλαδή να τις υποτιμήσεις.

“Ποτέ μην έρθεις σε διαμάχη μαζί της, γιατί είναι τρελή”. Σέξπιρ

Αν το κάνεις, τελείωσες. Αν το επαναλάβεις, εξαφανίστηκες. Και για να είμαστε ειλικρινείς, δεν έχουμε και το παραμικρό σοβαρό επιχείρημα για να υποστηρίξουμε ότι μετράμε περισσότερο από εκείνες. Η ιστορία διδάσκει ότι μάλλον το αντίθετο συμβαίνει. Από τα χρόνια του Νεάντερταλ και ακόμα πιο πίσω, μέχρι τις μέρες μας. Καταρχήν η φύση φρόντισε ώστε να μπορούν να στη φέρουν με όποιον τρόπο γουστάρουν. Τα όπλα τους είναι ασύγκριτα πιο αποτελεσματικά από οποιοδήποτε δικό μας. Ξεκίνα από τη γκρίνια και την κρεβατομουρμούρα και φτάσε μέχρι τα νάζια και τα πείσματα και πες μου τί ακριβώς έχουμε να αντιπαραβάλουμε εμείς, έστω απέναντι σε αυτά τα τέσσερα που μόλις ανέφερα. Για να μην πάω στα άλλα, τα πιο σοβαρά. Από το “δεν έχει κοκό αν δεν συμμορφωθείς”, μέχρι το “να πας στους φίλους σου να σου φτιάξουν παστίτσιο”. Σε τελική ανάλυση, δεν έχω δει δική μας τρίχα να σέρνει οτιδήποτε, οπουδήποτε. ‘Η μήπως κάνω λάθος; Γι’ αυτό σας λέω, τουμπεκί ψιλοκομμένο, να περάσουμε καλά. Και όχι με στιλάκι, αλλά με ειλικρίνεια. Γιατί τα παιχνιδάκια δεν περνάνε, σε καταπίνουν αμάσητο και φτύνουν και τα κουκούτσια.

Τώρα, με όλα αυτά που έχω γράψει, θα νομίζετε ότι θέλω να παρουσιάσω τις γυναίκες σαν κάτι απόκοσμο, επικίνδυνο και τρομακτικό. Καμία σχέση με την πραγματικότητα. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι εμείς, οι άντρες, είμαστε αμετανόητοι χαζοβιόληδες. Και θα μου επιτρέψετε να συμπληρώσω και το ξεροκέφαλοι αγαθοψώληδες. Διότι αναλωνόμαστε σε όλα όσα περιέγραψα στο κείμενο, αντί να συνειδητοποιήσουμε ότι αν κάνουμε δυο-τρία απλά βήματα κοινής λογικής, τότε θα κερδίσουμε τη βασιλεία των ουρανών. Και τούτο διότι η γυναίκα είναι προικισμένη με όλα εκείνα που έχουμε ονειρευτεί κι ας μην το παραδεχόμαστε τόσο εύκολα. Ψάχνοντας μέσα μας, εκείνα που ζητάμε πραγματικά, φροντίδα, αγάπη, στοργή, έρωτα, μαγεία, ξέρουμε πολύ καλά πού βρίσκονται. Αλλά τα θέλουμε με τους δικούς μας όρους, σε έναν άκρατα εγωιστικό ‘μονόλογο’, που οδηγεί μόνο σε μη διαχειρίσιμα αδιέξοδα. Η γυναίκα δεν είναι άντρας και αυτό είναι μόνο τύχη και ευλογία μαζί. Και για εκείνες και για εμάς. Η συμβίωση και η σχέση σε οποιαδήποτε μορφή δεν μπορεί να είναι ένας αυστηρός δρόμος γεμάτος μονόπλευρα απαγορευτικά και όρια ταχύτητας.

Και όμως, αυτή είναι η πραγματική φύση της γυναίκας.

Τα χρώματα είναι δικά της. Της τα χάρισε η φύση. Δεν έχει νόημα να προσπαθήσουμε να τα κλέψουμε. Η παλέτα είναι στο δικό της χέρι και εκεί θα παραμείνει για πάντα. Αν αισθανθούμε τη ζωγραφιά της, αν σταθούμε δίπλα της αντί απέναντί της, αν κοιτάξουμε βαθιά μέσα στα μάτια της, αν αφουγκραστούμε την καρδιά της να χτυπάει, αν νιώσουμε και τη δική της ανάγκη για σεβασμό, αν αφεθούμε σε όσα θέλει να μας δώσει με τον τρόπο που εκείνη θέλει να το κάνει, αν τελικά την αφήσουμε να είναι ο αληθινός εαυτός της, τότε πιστέψτε με, θα πλημμυρίσουμε κι εμείς με πραγματικά χρώματα, θα βγούμε από τους μονόδρομους και θα βρεθούμε μαζί της στα πιο όμορφα λιβάδια, εκείνα της ευτυχίας, της αφοσίωσης και της ολοκλήρωσης. Γιατί στο μυαλό του άντρα, όπως έλεγε ο Μπουκόβσκι, “η γυναίκα μπορεί να είναι τρελή, αλλά είναι και μαγική. Και δεν υπάρχει κανένα ψέμα στη φωτιά της”.