Είδαμε τα νέα light installations στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος

«Αυτό το αίσθημα που έχουμε τώρα, την αίσθηση ενός πάρκου τη νύχτα, έρχονται οι φωτιστικές εγκαταστάσεις να το ενεργοποιήσουν με την παρουσία τους προς άλλη κατεύθυνση – να μετατρέψουν και αυτές τις ώρες το πάρκο σε έναν χώρο ζεστό που υποδέχεται κόσμο, κόσμο που είτε έρχεται επί τούτου για τις φωτιστικές εγκαταστάσεις είτε πέφτει επάνω τους τυχαία και παρασύρεται από περιέργεια να τις εξερευνήσει», λέει κατά τη διάρκεια της ξενάγησης η Σύλβια Λιούλιου, Υπεύθυνη Προγραμματισμού και Παραγωγής του Κέντρου Πολιτισμού – Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος».

Είναι βράδυ, έχει ησυχία και έναν ασύλληπτα καλό καιρό για την εποχή, που ενθαρρύνει στους γρύλους να συνεχίζουν το τραγούδι τους, κρυμμένοι μέσα στα αγρωστώδη.

Άλλωστε, η θεματική των φετινών light installation για τα Χριστούγεννα στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος –ένα φεστιβάλ που επιστρέφει με συνέπεια κάθε έτος, σε σημείο που θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε και έθιμο– έχει τον τίτλο Gatherings: συναντήσεις ανθρώπων. Όχι τυχαία, στο κέντρο όλων, στο κέντρο όλου του Πάρκου, τοποθετήθηκε μια φαντασμαγορική LED προσομοίωση εστίας, «φωτίζοντας τα πρόσωπα όσων στέκονται τριγύρω, σαν να καίει φωτιά στο τζάκι του σπιτιού».

Όπως πάντα, οι φωτιστικές εγκαταστάσεις διεθνών και Ελλήνων καλλιτεχνών είναι μονάχα ένα από τα κομμάτια της χριστουγεννιάτικης πίτας που προσφέρει δωρεάν το ΚΠΙΣΝ στους επισκέπτες. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης συναυλίες στην αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, θεατρικές παραστάσεις με έμφαση στην προσβασιμότητα, παραστάσεις για παιδιά, κοκτέιλ και μουσικές από δραστήριους djs με θέα όλη την Αθήνα στο pop up bar το οποίο επιστρέφει στη βεράντα του Φάρου, όπως και πρωτότυπες δράσεις (βλ. silent disco) σε διοργάνωση του SNFCC Youth Council (πλήρες πρόγραμμα εδώ).

Και φυσικά, το μεγαλύτερο δωρεάν παγοδρόμιο στην Αθήνα, με φυσικό πάγο και εμβαδόν 570 τ.μ., να περιμένει μικρούς και μεγάλους.

Παρακάτω, παρουσιάζουμε τα πέντε μεγάλων και μνημειακών διαστάσεων light installation τα οποία επιλέχθηκαν φέτος για τον εκθεσιακό στολισμό, λίγες ώρες πριν την προγραμματισμένη τελετή φωταγώγησης και την επίσημη έναρξη για τον Χριστουγεννιάτικο Κόσμο του ΚΠΙΣΝ (στις 19:00 ξεκινάει η γιορτή, με οικοδέσποινα την Νάντια Κοντογεώργη).

Πέτρος Δερματάς (luminous dreams): Synathroisis

Τα Φυτεμένα Δώματα είναι το σημείο πάνω από την Εθνική Βιβλιοθήκη, ένα σημείο το οποίο παραχωρείται σταθερά σε εγχώριο καλλιτέχνη απ’ το φεστιβάλ, προς υποστήριξη της ελληνικής εικαστικής σκηνής.

Η πρόταση που ξεχώρισε φέτος κατόπιν του καθιερωμένου open call ήταν εκείνη του lighting designer Πέτρου Δερματά – ένα πλήθος από αυτόφωτα σώματα από πλέξιγκλας μέσα στα στάχυα, που παραπέμπουν στην εικόνα υψωμένων κινητών την ώρα της συναυλίας. Όπως προσθέτει, «τα σώματα τοποθετήθηκαν με μη γραμμικό τρόπο, με τη μέθοδο της ανάδυσης, την ιδέα της μη προβλεψιμότητας, όπως συμβαίνει άλλωστε και στις συναυλίες. Το σύνολο αναδύεται από τις σχέσεις που προκύπτουν ανάμεσα στις ιδιότητες των μελών – την κίνηση, την ανάκλαση, τη διάθλαση, την πυκνότητα».

Όπως περνάει ο αέρας, τα σώματα κινούνται ελαφρά, δίνοντας πιο έντονα την αίσθηση ενός ζωντανού πλήθους.

Στούντιο Vouw: Bloomlight

Είναι από τα έργα που καλύτερα να τα ανακαλύψεις κατά τύχη, περπατώντας αμέριμνος στο πάρκο.

Οι τρεις φανοί του Bloomlight, μια σειρά που ανέπτυξε το ολλανδικό στούντιο Vouw μέσα στην καραντίνα, φαίνονται από μακριά για τυπικές λάμπες δρόμου εποχής, αλλά πλησιάζοντας θα ανακαλύψεις τη μαγική τους ιδιότητα: εντοπίζουν την ανθρώπινη παρουσία και σκύβουν αυτόματα προς το μέρος της, ανοίγοντας τα πέταλα-πανιά τους και φωτίζοντας πιο δυνατά το κίτρινο, ζεστό τους φως, ενώ μόλις απομακρυνθείς εκείνα κλείνουν και επιστρέφουν σε stand by mode.

Θα μπορούσε να είναι σκηνή από κάποιο παραμύθι, να είναι οι φρουροί από κάποιον ίσως ξεχασμένο μύθο του πάρκου. Όπως παραθέτουν οι δύο σχεδιαστές, Justus Bruns και Mingus Vogel, σε σχετικό κείμενο στην ιστοσελίδα τους «το έργο αυτό είναι σχεδιασμένο με την ιδέα του Slowtech – το να χρησιμοποιείς την τεχνολογία για να επιβραδύνεις τους ανθρώπους. Με τους φανούς Bloomlight, το αστικό περιβάλλον μπορεί να μετατραπεί σε ένα πεδίο περιέργειας, όπου οι περαστικοί κάνουν ένα διάλειμμα και συνδέονται με τον κόσμο γύρω τους».

Είναι το έργο που θα σου προκαλέσει τη μεγαλύτερη έκπληξη από τις φετινές συμμετοχές.

Paul Vendel και Sandra de Wolf: Sign

Μια εικονική φωτιά που ξεπερνάει τα 25 μέτρα ύψους – ένα θέαμα που θα μπορούσες να βλέπεις για ώρες. Γιατί μας θέλγει άραγε η φωτιά, παρά τον εφιάλτη που ξυπνάει τα καλοκαίρια; Μήπως από τη ζεστασιά και τις μνήμες που είναι γραμμένες στο DNA μας; Μήπως γιατί δηλώνει δύναμη, πυγμή; Με τη φωτιά ο άνθρωπος δημιουργεί, αλλά και καταστρέφει. Μπροστά σε αυτή τη σκέψη έρχεσαι, παρατηρώντας τις ευθείες «φλόγες» στην εγκατάσταση των Paul Vendel και Sandra de Wolf που έκανε πέρσι πρεμιέρα στο Amsterdam Light Festival.

Είναι ένα φαντασμαγορικό σύνολο από 400 καλάμια μπαμπού, τυλιγμένα με ταινία αλουμινίου και λεντοταινίες. Όπως αναβοσβήνει το φως ρυθμικά, μοιάζει να πηγάζει από τη γη και να κατευθύνεται στον ουρανό, φωτίζοντας τα πρόσωπα των ανθρώπων που στέκονται γύρω της. Μια εικονική εστία, η οποία στο πλαίσιο του φεστιβάλ με τίτλο Gatherings, αποτελεί μεταφορικά και κυριολεκτικά τον πυρήνα της συνάντησης.

Είναι το έργο που θα τιμηθεί περισσότερο στις φωτογραφίες των επισκεπτών και τα social media.

Tom και Lien Dekyvere: Rhizome

Δεν υπάρχει κάτι βαθύτερα ριζωμένο στην ανθρώπινη ύπαρξη από το μοίρασμα και την επικοινωνία – σε αυτή την παρατήρηση εστιάζει η εγκατάσταση των Δανών Tom και Lien Dekyvere, που απλώνει ένα «κουκούλι» από λεπτά σχοινιά (σαν χορδές) επάνω στον μεταλλικό σκελετό του σφαιρικού Θόλου. Λούπες από ambient ηλεκτρονική μουσική παίζουν στα ηχεία, ενώ τα φώτα που πέφτουν συγχρόνως ρυθμικά στα (κατασκευασμένα από νέον υλικό) νήματα δίνουν την αίσθηση ότι το περιβάλλον μεταλλάσσεται και επεκτείνεται.

Πρόκειται για μια πολυταξιδεμένη εμβυθιστική εγκατάσταση του δανέζικου ντουέτου, έχοντας παρουσιαστεί σε πάνω από 50 χώρες. Ένα έργο που συνδέει τη φυσική σύσταση του ριζικού συστήματος με την άυλη συνδεσιμότητα των ηλεκτρονικών δεδομένων, αλλά κυρίως καλεί τους επισκέπτες σε μια συλλογική εμπειρία εξερεύνησης μέσα στο ίδιο περιβάλλον.

Ακόμη πιο ενδιαφέρον, όταν το πλήθος θα κληθεί να χορέψει εκεί με το επόμενο silent disco session του SNFCC Youth Council.

Jonas Vorwerk: Loops

Πέντε φωτεινά κυκλικά στεφάνια τοποθετήθηκαν από τον Jonas Vorwerk, τον Ολλανδό εικαστικό που είχε παρουσιάσει πέρσι τα σιλό στο φεστιβάλ. Πάλι, τα στοιχεία κίνησης και ήχου πρωταγωνιστούν στη συμμετοχή του, αλλά με έναν διαφορετικό, διαδραστικό και πολύ πιο fun τρόπο:

Με έμπνευση τα αναλογικά μαγνητόφωνα του ’50 και του ’60, που σκάλιζαν οι εκκολαπτόμενοι djs παίζοντας με την ταινία μπρος-πίσω, η εγκατάσταση καλεί μικρούς και μεγάλους να παίξουν μουσική, γυρνώντας τα κυκλικά στεφάνια, με την ταχύτητα και την κατεύθυνση που οι ίδιοι επιθυμούν. Κάθε ένα από αυτά τα στεφάνια ενεργοποιεί και από μια διαφορετική λούπα, αλλά στο ίδιο μέτρο. Έτσι, από τη διάδραση παράγεται διαρκώς ένα αυθόρμητο jamming, που δείχνει με απλό τρόπο την επιμέρους δομή της σύγχρονης μουσικής των υπολογιστικών προγραμμάτων.

Είναι το έργο που θα σε κάνει να νιώσεις και πάλι παιδί.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ

ONECITY

Νύχτα ευχών, μπαζάρ και πάρτι: Τα Χριστούγεννα στον Δήμο Αθηναίων