ΠΡΟΣΩΠΑ

Ο Peter Reginato δεν διάλεξε ποτέ τον εύκολο δρόμο στην τέχνη του

Στην πρώτη του ατομική έκθεση στην Ελλάδα, ο Peter Reginato μας προσκαλεί σε έναν κόσμο γεμάτο χρώμα και πειραματισμό, μετά από μια ζωή γεμάτη γλυπτική και αφηρημένη τέχνη.

Ο Peter Reginato δεν ακολούθησε ποτέ τηνπροβλέψιμη διαδρομή στην τέχνη. Από τα φοιτητικά του χρόνια στο San Francisco Art Institute τη δεκαετία του ’60, μέχρι τη συμμετοχή του σε δύο διαδοχικές Whitney Biennials και την παρουσία του σε κορυφαίες συλλογές όπως το Hirshhorn, το Met και το Museum of Fine Arts, Houston, ο Reginato έχει δημιουργήσει μια καριέρα γεμάτη εικαστική τόλμη και αφοσίωση.

Στη διάρκεια αυτής της πορείας, η γλυπτική του υπήρξε το κύριο μέσο έκφρασης της αφαιρετικής του γλώσσας, ενώ η ζωγραφική αποτέλεσε πάντα μια πλευρά της δημιουργικότητάς του που παρέμενε λιγότερο γνωστή στο κοινό.

Μετά από περισσότερα από 60 χρόνια καλλιτεχνικής πορείας και πάνω από 800 γλυπτά, ο Reginato επιστρέφει στη ζωγραφική, αυτή τη φορά στην Αθήνα, για να παρουσιάσει τη δουλειά του στην έκθεση CHROMA.

Στην πρώτη του ατομική έκθεση στην Ελλάδα, που εγκαινιάζεται την Παρασκευή 9 Μαΐου στη Sianti Gallery, ο Αμερικανός καλλιτέχνης ρίχνει φως σε μια νέα πτυχή της δημιουργικότητάς του. Η έκθεση επικεντρώνεται αποκλειστικά στη ζωγραφική του, παρουσιάζοντας έργα από τα τελευταία οκτώ χρόνια, πολλά από τα οποία δεν είχαν εκτεθεί ποτέ πριν. Εδώ, μέσα από τη διαρκή αναζήτηση για καινοτομία, εξετάζει την ισχυρή σχέση του με το χρώμα, τη δομή και την κίνηση, προσφέροντας στο κοινό μια γεύση από το παιχνιδιάρικο και συναισθηματικό του σύμπαν.

Στη συνέντευξη που ακολουθεί, ο Peter Reginato μιλά για τη διαδικασία πίσω από τα έργα του, την επιστροφή του στη ζωγραφική μετά από τόσα χρόνια ενασχόλησης με τη γλυπτική και την προσωπική του εξερεύνηση των αφηρημένων σχημάτων και χρωμάτων.

Η τελευταία σας έκθεση, CHROMA, εστιάζει αποκλειστικά στη ζωγραφική. Τι σας ώθησε να επικεντρωθείτε σ’ αυτό το μέσο σε αυτό το σημείο της καριέρας σας;
Πάντα ζωγράφιζα, έτσι ξεκίνησα. Αλλά γύρω στο 2005 άρχισα να έχω ιδέες που ένιωθα ότι δεν ταίριαζαν στη γλυπτική. Ήθελα να ξαναεπισκεφτώ πτυχές της ζωγραφικής που είχαν γίνει σχεδόν ταμπού – όπως το σχέδιο ή η σχέση μορφής και φόντου, που κάποιοι τη συνδέουν με τον ρεαλισμό. Η αφηρημένη ζωγραφική συχνά αναμενόταν να είναι επίπεδη, με μοτίβα ή «ολιστική», αλλά εμένα με ενδιέφερε το βάθος και τα περιγράμματα. Η μπογιά σμάλτου που χρησιμοποιούσα στη γλυπτική μου έδινε την καθαρότητα που ήθελα και στη ζωγραφική. Περισσότερο από οτιδήποτε, ένιωθα ενθουσιασμένος ξανά — πραγματικά φορτισμένος από τη δουλειά που έκανα. Μετά από 800 γλυπτά, ένιωσα ότι ήρθε η ώρα να επιστρέψω πλήρως στη ζωγραφική.

Έχετε περιγράψει ορισμένα από τα νέα έργα ως «Κυβισμός για αρχάριους». Τι σημαίνει αυτή η φράση για εσάς και πώς εξελίχθηκε σε σοβαρή εικαστική γλώσσα;
Ξεκίνησε σαν αστείο – «Κυβισμός για Ηλίθιους» – αλλά υπάρχει κάτι σ’ αυτό. Αυτό το μοτίβο του σκακιέρας, η δυναμική του γιν-γιανγκ, εμφανίζεται στο έργο, και δεν έχω πρόβλημα να το αγκαλιάσω. Και πάλι, ήταν σαν να μπαίνω σε μια περιοχή που είχε χαρακτηριστεί ως απαγορευμένη, και μου αρέσει να πηγαίνω εκεί που «δεν επιτρέπεται».

 

Το έργο σας κινείται ανάμεσα στη ζωγραφική και τη γλυπτική. Νιώθετε ότι αυτά τα νέα έργα φέρουν ακόμα κάποια γλυπτική λογική ή σκέψη γύρω από τον χώρο;
Αρχικά δεν έβλεπα μεγάλη επικάλυψη. Αλλά με τον καιρό, παρατήρησα ότι ο τρόπος που εφάρμοζα τη μπογιά — η φυσικότητα, η δομή — έμοιαζε πολύ με το γλυπτικό μου υπόβαθρο. Πάντα έβλεπα τον εαυτό μου ως ζωγράφο που έτυχε να κάνει γλυπτά, και τώρα έχω κάνει τον πλήρη κύκλο. Για μένα, το πώς εφαρμόζεις τη μπογιά είναι εξίσου σημαντικό με το χρώμα, τη σύνθεση, την κλίμακα και το σχέδιο. Όλα είναι συνδεδεμένα.

Το χρώμα πάντα έπαιζε βασικό ρόλο στο έργο σας. Πώς αλλάζει η προσέγγισή σας στο χρώμα όταν δουλεύετε σε καμβά σε σχέση με τη γλυπτική;
Το χρώμα είναι το παν — είναι αυτό που σε χτυπά πρώτο. Ένας πίνακας μπορεί να είναι εξ ολοκλήρου για το χρώμα, αλλά πάντα προσπαθώ να σημαίνει και κάτι παραπάνω. Συχνά με ρωτούν πώς διαλέγω την παλέτα μου, και η απάντηση ποικίλλει. Μερικές φορές έχει να κάνει με την αντίθεση ή με συμπληρωματικές αποχρώσεις· άλλες φορές θέτω μια διάθεση – «αυτός θα είναι ένας κόκκινος πίνακας» ή ένας σκοτεινός πίνακας. Και συνεχώς αντλώ ιδέες από τον κόσμο γύρω μου. Μπορεί να δω έναν χρωματικό συνδυασμό από τη δεκαετία του ’50 (ροζ, μαύρο, λευκό, μπλε) και αυτό να πυροδοτήσει μια ολόκληρη σειρά.

Κοιτώντας πίσω στη συμμετοχή σας στα Whitney Biennials της δεκαετίας του ’70, πώς πιστεύετε ότι έχει αλλάξει (ή παραμείνει ίδια) η άποψή σας για την αφαίρεση όλα αυτά τα χρόνια;
Τα πράγματα είναι σίγουρα πιο ανοιχτά τώρα. Τα τελευταία δέκα χρόνια, έχω δει μεγαλύτερη αποδοχή της αφηρημένης τέχνης που δεν χρειάζεται να είναι υπερβολικά σοβαρή ή μινιμαλιστική, όπως του Barnett Newman, που, παρεμπιπτόντως, τον αγαπώ. Ειλικρινά, αυτό που κάνω τώρα πιθανότατα θα το είχαν κατακρεουργήσει πριν από 40 χρόνια. Αλλά το ίντερνετ έχει αλλάξει τα πράγματα. Οι καλλιτέχνες μπορούν πλέον να απαντήσουν άμεσα στην κριτική, πράγμα που έχει αφαιρέσει ένα μέρος από τη δύναμη που είχαν οι παλιοί κριτικοί. Δεν θέλω να ενοχλήσω κανέναν, αλλά είναι η αλήθεια.

Συχνά μιλάτε για την επιθυμία σας να δημιουργείτε τέχνη που να είναι «όσο πιο πλήρης γίνεται». Τι σημαίνει η πληρότητα για εσάς σήμερα, μετά από χρόνια εξερεύνησης;
Για μένα, «πλήρες» σημαίνει έργο που μπορεί να σταθεί δίπλα στα καλύτερα που έχουν γίνει ποτέ. Αυτό ήταν πάντα ο στόχος. Προσπαθώ να μην περιορίζομαι σε μία ιδέα ή στυλ. Έχω αποφύγει τον ρεαλισμό επειδή μου έδινε την ελευθερία να εφευρίσκω – να κινούμαι ανάμεσα στο έξυπνο, το αστείο, το σοβαρό ή το διαισθητικό. Δεν θέλω να αφήσω απ’ έξω τίποτα που μπορεί να δώσει ζωή στο έργο.

 

Υπάρχει μια παιχνιδιάρικη ποιότητα στις φόρμες σας, αλλά και μια βαθιά αφοσίωση στην οπτική αυστηρότητα. Πώς ισορροπείτε τον αυτοσχεδιασμό με τη δομή στη διαδικασία σας;
Αφήνω τον πίνακα να με καθοδηγήσει. Μερικές φορές ακολουθώ μια τεχνική ιδέα ή επεκτείνω κάτι από προηγούμενο έργο, ένα μικρό «μοτίβο» που θέλω να εξερευνήσω περαιτέρω. Κάνω επίσης πολλά έγχρωμα σχέδια που αποθηκεύουν ιδέες στο πίσω μέρος του μυαλού μου. Μια σύνθεση ή ένα σχήμα μπορεί να μείνει εκεί για μήνες πριν το δοκιμάσω στον καμβά. Κυρίως, κυνηγάω κάτι καινούριο και όμορφο.

 

Ακολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.