ΘΕΑΤΡΟ

Ο θίασος του Φράνκενσταϊν μιλά για τη Λένα Κιτσοπούλου

Οι δέκα ηθοποιοί της νέας παράστασης της δημιουργού, που παρουσιάζεται αυτές τις ημέρες στη Στέγη, μοιράζονται την εμπειρία της συνεργασίας τους μαζί της και αποκαλύπτουν τα τέρατα της σημερινής καθημερινότητας.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ

Έχουν περάσει οκτώ χρόνια από την πρώτη εμφάνιση της Λένας Κιτσοπούλου στη σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Τότε, είχε επιλέξει την Κοκκινοσκουφίτσα, παραδίδοντας τη δική της, λοξή ματιά πάνω στο πασίγνωστο παραμύθι των αδερφών Grimm, μέσα από την παράσταση Κοκκινοσκουφίτσα – Το πρώτο αίμα.

Σήμερα, κι ενώ έχει συνεργαστεί με τον ίδιο οργανισμό άλλες πέντε φορές, με διάφορες ιδιότητες -της ηθοποιού, της δραματουργού, της σκηνοθέτριας-, η Λένα Κιτσοπούλου καταπιάνεται με ένα ακόμα λαοφιλές μυθιστόρημα και με ένα από τα πιο εμβληματικά τέρατα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. 

Πιάνει στα χέρια της το Φράνκενσταϊν ή ο σύγχρονος Προμηθέας, που έγραψε η 19χρονη Mary Shelley το 1820 για έναν γιατρό που συλλέγει ανθρώπινα μέλη και «γεννά» ένα ανθρωπόμορφο πλάσμα με τη δύναμη του ηλεκτρισμού, και το μεταμορφώνει στο Φράνκενσταϊν – Ο Χαμένος Παράδεισος· μία ιστορία για τα τέρατα της σύγχρονης καθημερινότητας, μέσα στην οποία μπλέκονται ο ρομαντισμός, ο μηδενισμός, η ευγονική, η ανελέητη σάτιρα, οι νεανικές ακολασίες, οι αμαρτίες γονέων.

Αναμφίβολα, η παράσταση δεν είναι μία συμβατική παράσταση που θα δεις πηγαίνοντας στο θέατρο. Κανένα έργο της Λένας Κιτσοπούλου εξάλλου δεν ήταν και δε θα είναι ποτέ συμβατικό. Είναι μία κατηγορία από μόνο του, όπως και η ίδια η δημιουργός του. Συγγραφέας, σκηνοθέτις, περφόρμερ, εικαστικός και περσόνα του ελληνικού θεάτρου, η Λένα Κιτσοπούλου είναι weird: ενοχλεί, σοκάρει και απωθεί, αλλά προβληματίζει, γοητεύει και συγκινεί. Δεν αρέσει σε όλους και είναι πολύ ok αυτό – δε θα έπρεπε να αρέσει σε όλους. 

Με αφορμή λοιπόν τη νέα της θεατρική δουλειά, ζητήσαμε από τους δέκα ηθοποιούς που απαρτίζουν τον θίασο του Φράνκενσταϊν να μοιραστούν την εμπειρία της συνεργασίας τους μαζί της -για κάποιους είναι η πρώτη φορά, για άλλους σχέση επαγγελματικής ζωής-, καθώς και να ορίσουν το δικό τους Τέρας. 

Πώς είναι η εμπειρία της συνεργασίας με τη Λένα Κιτσοπούλου;  

Χριστίνα Αντωναράκη (Ελίζαμπεθ)

Το θέατρο με τη Λένα Κιτσοπούλου είναι σαν να τρως sushi στην Ιαπωνία. Ξέρεις ότι θα ξαναφάς και όταν πας πίσω στην Ευρώπη, αλλά έχεις τη μνήμη του αληθινού sushi που ξέρεις τουλάχιστον ότι υπάρχει.

Γιώργος Βουρδαμής (Γιατρός, Τέρας)

Απρόοπτη, απρόσμενη. Διαρκώς κινούμενη και ανανεώσιμη. Μια βουτιά στο κενό. Δε σκάβεις για να φτάσεις σε βάθος, απλώς αφήνεσαι. Δε χτίζεις κάτι. Γκρεμίζεις και απογυμνώνεσαι ξανά και ξανά και ξανά. Με την ελπίδα ότι είσαι κάποιος. Αφήνοντας τα προσωπικά σου βαρίδια στην άκρη. Είναι καυτά, αληθινά, ζωώδη ή απλώς ανθρώπινα. Κατά βάθως απελευθερωτικά.

Χρήστος Καραβέβας (Γουίλιαμ)

Το να συνεργάζεσαι με τη Λένα Κιτσοπούλου είναι σαν να πέφτεις μέσα στο λαγούμι που οδηγεί στη χώρα των θαυμάτων. Μέρα με τη μέρα βυθίζεσαι όλο και πιο βαθιά στον κόσμο που δημιουργεί, έναν κόσμο που μοιάζει με όνειρο από αυτά που σε προβληματίζουν και καταλήγει σε εφιάλτη. Σιγά – σιγά και αβίαστα σε μεταμορφώνει σε μέρος αυτού του σύμπαντος, μέσα στο οποίο ανοίγεις και απελευθερώνεσαι εκφραστικά. Αυτό που θαυμάζω περισσότερο, είναι η έλλειψη «καθωσπρεπισμού» σε συνδυασμό με την ουσιαστική ευγένεια με την οποία φέρεται σε όλους μας, αλλά και το πώς μεταμορφώνεται όταν ανεβαίνει επί σκηνής.

Νίκος Καραθάνος (πατέρας Βίκτωρα Φράνκενσταϊν)

Μικροί περιμέναμε τα σαββατοκύριακα για να κλείσουν κάποια μαρμαράδικα για να πηδήξουμε τη μάντρα και να μπούμε μέσα. Και μπαίναμε εκστασιασμένοι που το εργοστάσιο ήταν δικό μας και μπορούσαμε να πηγαίνουμε παντού και να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Έτσι είναι η εμπειρία με τη Λένα.

Έμιλυ Κολιανδρή (Ζυστίν)

Το να δουλεύεις με τη Λένα είναι κάθε φορά αναπάντεχα μοναδικό. Είναι σαν να μπαίνεις σε ένα ρόλερ κόστερ απερίγραπτης ελευθερίας, φαντασίας, ανελέητης χαράς όπου ταυτόχρονα στη στροφή μπορεί να έρθεις αντιμέτωπος με μεγάλα σκοτάδια και «τοίχους». Αξίζει όμως κάθε λεπτό!

Γιάννης Κότσιφας (πατέρας Χένρι)

Με τη Λένα έχουμε αδελφική σχέση και στη ζωή και στη δουλειά. Γνωρίζουμε πολύ καλά ο ένας τον άλλον και στοχεύουμε στο ίδιο αποτέλεσμα χωρίς μπερδέματα. Μεγάλο της προσόν να σου τονώνει με θαυμαστό τρόπο την αυτοπεποίθηση.

Ιωάννα Μαυρέα (μητέρα Βίκτωρα Φράνκενσταϊν)

Όταν δουλεύεις με τη Λένα το μυαλό και το συναίσθημα είναι σε οργασμό. Έρχεσαι πάλι σε επαφή με αυτό το πρώτο ένστικτο που σε έσπρωξε σε αυτή τη δουλειά.

Φώντας Μίχος (Ιδιοκτήτης γραφείου κηδειών)

Εγώ πρώτη φορά στη ζωή μου ζω την εμπειρία αυτή, πρώτη φορά βρίσκομαι σε χώρο πρόβας και ζω μία κατάσταση όπου νιώθω τους πάντες χαρούμενους πραγματικά, από τον μικρότερο μέχρι τον μεγαλύτερο, από τους συντελεστές μέχρι τους τεχνικούς, από όλους υπάρχει μόνο προσφορά, χαρά, ελευθερία, συγκίνηση και αυτό το προκαλεί η Λένα, η οποία δίνει σε όλους χώρο, τους αντιμετωπίζει με τόση γενναιοδωρία και ευγνωμοσύνη, ανοίγοντάς τους την ίδια ώρα δρόμους τεράστιους έκφρασης και τρέλας. Η Λένα μας βάζει όλους με έναν πολύ ελεύθερο τρόπο μέσα στον πολύ άγρια ευαίσθητο κόσμο της, εκφράζει ακόμα και την αδυναμία της όταν αυτή έρχεται και πραγματικά κάθε μέρα είναι σαν να ανεβαίνουμε ένα καινούριο βουνό και να φτάνουμε στην κορυφή.

Ηλίας Μουλάς (Χένρι)

Ένα θεατρικό ψυχεδελικό ταξίδι. Η Λένα είναι ένας μοναδικός  καλλιτέχνης, το μυαλό της τρέχει σε ταχύτητα που οι περισσότεροι δεν μπορούμε να το καταλάβουμε, βλέπει πράγματα που δεν μπορούμε να αντιληφθούμε. Μπορεί  από κάτι τόσο απλό κάτι φαινομενικά ασήμαντο να δημιουργήσει κάτι πάνω στη σκηνή που να σου κόψει την ανάσα, να σε κάνει να βουρκώσεις και να γελάς ταυτόχρονα. Όταν σκηνοθετεί είναι  δύσκολο να καταλάβεις τι γίνεται στο μυαλό της και μάλλον και ανώφελο. Πρέπει σαν ηθοποιός να πάρεις μία γενναία απόφαση και να πεις θα βουτήξω, θα βουτήξω στη θάλασσα και θα κολυμπήσω και η Λένα ξέρει τι πρέπει να γίνει.

Πάνος Παπαδόπουλος (Βίκτωρας Φράνκενσταϊν)

Από τα χρόνια της σχολής, άκουγα τους συμμαθητές μου να μου λένε ότι πρέπει κάποια στιγμή να συναντηθώ με τη Λένα Κιτσοπούλου. Βλέποντας τις παραστάσεις της, αισθανόμουν βαθιά συγγένεια. Ότι καταλαβαίνω τον τρόπο της και τον θαυμάζω, γιατί εμπεριέχει κάθε φορά και ένα μεγάλο ρίσκο να γίνει δυσάρεστη. Το να δουλεύω μαζί της είναι ακριβώς αυτό που ήλπιζα να συναντήσω. Είναι καλλιτέχνης σπουδαία κατά τη γνώμη μου. Με απίστευτη ευγένεια και ζεστασιά. Δημιουργεί ατμόσφαιρες που επιτρέπουν στον καθένα να δώσει το καλύτερο δυνατό από τις αποσκευές του. Αισθάνομαι ότι συνάντησα μίαοικογένεια.

Ποιο είναι το τέρας της σημερινής καθημερινότητας;

Χριστίνα Αντωναράκη

Η μητέρα μιας παιδικής μου φίλης, όταν αυτή μάλωνε με τις αδελφές της, της έλεγε πάντα vis et laisse vivre: ζήσε και άσε τους άλλους να ζήσουν. Το τέρας για μένα είναι οι άνθρωποι που, με οποιονδήποτε τρόπο, σου αφαιρούν την ελευθερία και την αυτονομία σου.

Γιώργος Βουρδαμής

Η μαζικοποίηση των πάντων. Εκτός από τα μέσα μαζικής μεταφοράς, με τρομοκρατεί η μαζική παραγωγής τροφής, πολιτισμού και ενημέρωσης και τα συνεπακόλουθά τους.

Χρήστος Καραβέβας

Το δικό μου τέρας είναι ο φόβος, που συχνά φωλιάζει μέσα μας και δρα αποθαρρυντικά και περιοριστικά: μας ωθεί να επιδιώκουμε την ασφάλεια με κάθε τρόπο και να αποφεύγουμε το ανοίκειο, που συχνά είναι ακριβώς αυτό που χρειαζόμαστε για να εξελιχθούμε ως άνθρωποι.

Νίκος Καραθάνος 

Το εργοστάσιο στο οποίο δουλεύουμε.

Έμιλυ Κολιανδρή 

Στη ζωή μας δυστυχώς έχουμε εξοικειωθεί με την παρουσία τεράτων. Το τέρας ειναι παντού. Το καλούμε κάθε μέρα και τρώμε φαγητό μαζί, κάθεται στο τραπέζι μας, μας κοιτάει στα μάτια και την επόμενη μέρα το ξανακαλούμε.

Γιάννης Κότσιφας 

Το τέρας είναι ο κακός μας εαυτός.

Ιωάννα Μαυρέα

Ο εαυτός μου, που πρέπει να τον αγαπώ, να τον κατανοώ, να τον συγχωρώ, να ζω μαζί του και να τον ησυχάζω.

Φώντας Μίχος 

Λείπω πολλά χρόνια από την Αθήνα, ζω από εικοσιπέντε χρονών μέσα στα βουνά και τη φύση, ζω αυτόνομος, είμαι τροφοσυλλέκτης, συνομιλώ με τα πουλιά, έχω περάσει και μήνες ολόκληρους χωρίς καμία ανθρώπινη παρουσία γύρω μου, μόνο με τους ανεμόηχους και τις φωνές των ζώων και της φύσης και ζώντας τον τελευταίο χρόνο στην Αθήνα, παρατηρώ έκπληκτος κάθε φορά τα κλουβιά αυτά όπου ζουν μέσα οι άνθρωποι φοβισμένοι και σκέφτομαι ότι αυτοί όλοι οι άνθρωποι κοιτάνε μέσα από μία κλειδαρότρυπα, φοβούνται να ανοίξουν την πόρτα τους, ζουν με τον φόβο. Σαν το Τέρας του Φράνκενσταϊν. Στο όνομα του χρήματος, στο όνομα ενός δήθεν καλύτερου βιωτικού επιπέδου, τελικά οι άνθρωποι πούλησαν την ελευθερία τους, έχτισαν φυλακές και μπήκαν μέσα. Έχω περάσει μήνες ολόκληρους ολομόναχος να περπατάω μέσα στα βουνά, να κοιμάμαι στο πουθενά, ανάμεσα στους λύκους και τις αρκούδες και δε φοβήθηκα ποτέ μου. Μόνο ανάμεσα σε ανθρώπους έχω φοβηθεί.

Ηλίας Μουλάς

Ένα από τα προσωπικά μου τέρατα, γιατί πιστεύω ότι έχω αρκετά, είναι αυτό που με σπρώχνει στην αναισθησία, αυτό που τρέφεται από την καθημερινότητα και από το σημερινό τρόπο ζωής, από τη βία και την αδικία, αυτό που προσπαθεί να με μουδιάσει εσωτερικά. Ίσως, προσπαθεί να με προστατέψει με το λάθος τρόπο, ίσως έχει καλούς σκοπούς όπως το τέρας του Φράνκενσταϊν. Ίσως, δεν ξέρω.

Πάνος Παπαδόπουλος

Προσπαθώ πάντα να ξεκινάω από τον εαυτό μου. Να βλέπω τι κάνω εγώ λάθος, τι μπορώ να βελτιώσω. Το τέρας είναι πάντα μέσα μας και έχει ο καθένας την ευθύνη του χωριστά. Να μην το τρέφει, να μην του επιτρέπει το δρόμο προς το φως. Ο εαυτός μου είναι λοιπόν το πιο τρομακτικό και το πιο επικίνδυνο τέρας, κυρίως όταν μου ξεφεύγει και με κάνει φοβισμένο και αδύναμο.

***

Info

Στέγη Ιδρύματος Ωνάση: Συγγρού 107 

Στην Κεντρική Σκηνή έως 5 Ιουνίου 2022 

Παραστάσεις: Τετάρτη έως Κυριακή 20:30 

Διάρκεια παράστασης: 120 λεπτά

Εισιτήρια εδώ.