Κώστας Τζούμας/Eurokinissi
ΣΙΝΕΜΑ

Το ΙΝΤΕΑΛ μπορεί ακόμα να σωθεί. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος ακούει;

Παρά τις εντυπώσεις, το ΙΝΤΕΑΛ δεν είναι ακόμα τελειωμένο. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος έχει ακόμα το περιθώριο να το προστατεύσει.

Τη στιγμή αυτή, ο ιστορικός κινηματογράφος ΙΝΤΕΑΛ αναμένεται να κλείσει με το τέλος του έτους 2023, μιας που για το ακίνητο στο οποίο είναι μέρος έχει υπογραφεί σύμβαση εκμίσθωσης μεταξύ του ΕΦΚΑ και ενός ξενοδοχειακού ομίλου (εδώ μπορείς να δεις τους λόγους για τους οποίους οδηγηθήκαμε στο σημείο αυτό).

Αντίθετα με το ΑΣΤΟΡ για το οποίο είχε επίσης υπάρξει κινητοποίηση από Αθηναίους πολίτες και όχι μόνο μέσα από διαμαρτυρίες και συγκέντρωση υπογραφών – η σχετική λίστα για το ΙΝΤΕΑΛ και το ΑΣΤΟΡ συγκέντρωσε πάνω από 13.000 υπογραφές – αλλά και παρεμβάσεις του Κώστα Μπακογιάννη από τη θέση του Δημάρχου Αθηνών τον περασμένο Απρίλιο, και της Προέδρου της Δημοκρατίας, η αίθουσα του ΙΝΤΕΑΛ δεν είχε κηρυχθεί διατηρητέα από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας που παραμένει ο μοναδικός αρμόδιος για κάποια τέτοια εξέλιξη.

Το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής δηλαδή (ΚΕΣΑ πλέον), κήρυξε μεν τη χρήση του ΙΝΤΕΑΛ διατηρητέα, με ταυτόχρονη ωστόσο λειτουργία συνεδριακού κέντρου και δυνατότητα διεξαγωγής άλλων πολιτιστικών δραστηριοτήτων, αφήνοντας όμως στην ευχέρεια του αναδόχου το αν θα χρησιμοποιεί τον χώρο σταθερά ως αίθουσα ή όχι. Το συμπέρασμα εδώ εν ολίγοις είναι πως εάν ο ξενοδοχειακός όμιλος θελήσει να το διατηρήσει ως ανοιχτό, σε λειτουργία σινεμά, μπορεί να το κάνει. Εάν πάλι θέλει να το κρατήσει απλώς για κάποια σπέσιαλ προβολή στη χάση και στη φέξη και κατά τ’ άλλα να κάνει εκεί συνέδρια, μπορεί επίσης να το κάνει.

Όπως γράφει όμως ο συνάδελφος κριτικός κινηματογράφου και νομικός Γιάννης Βασιλείου στο cinemagazine.gr, υπάρχει μία σημαντική παράμετρος που αφήνει ακόμα το περιθώριο στον Υπουργό, Θοδωρή Σκυλακάκη, να κηρύξει διατηρητέο το ΙΝΤΕΑΛ.

«Η γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς ανατρέχοντας στη σχετική διάταξη, δεν είναι δεσμευτική για τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Αν και δεν συνηθίζεται σαν πρακτική, η τελική απόφαση του υπουργού μπορεί να παρεκκλίνει από τη γνωμοδότηση του ΚΕΣΑ και να ορίζει διαφορετικά.

Ο μόνος τρόπος για να διασωθεί πέραν πάσης αμφιβολίας η ιστορική αίθουσα του αθηναϊκού κέντρου, είναι ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας που, επαναλαμβάνουμε, είναι ο μόνος αρμόδιος για το ζήτημα, να κηρύξει διατηρητέα τη χρήση του ΙΝΤΕΑΛ αποκλειστικά ως κινηματογράφου, όπως και στην περίπτωση του ΑΣΤΟΡ, δίχως να αφήνει το περιθώριο για τη διενέργεια περαιτέρω δραστηριοτήτων ή έστω διασφαλίζοντας ρητά στην απόφασή του ότι αυτές θα είναι συμπληρωματικές και δε θα παρακωλύουν τη διενέργεια κινηματογραφικών προβολών, που θα αποτελεί την κύρια λειτουργία του χώρου».

Δεν είθισται λοιπόν να μην ακολουθεί το Υπουργείο Περιβάλλοντος τη γνωμοδότηση του ΚΕΣΑ, όμως δεν δεσμεύεται νομικά από εκείνη. Μπορεί να διαφοροποιηθεί και να διαμορφώσει μία τελείως διαφορετική συνθήκη.

Σε μία Αθήνα που μοιάζει να θεμελιώνεται αυτή τη στιγμή ως ένα μελλοντικό, ατελείωτο τουριστικό πάρκο, καλούμε τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας να αντιμετωπίσει τον κινηματογράφο ως τέχνη που θέλουμε να φροντίσουμε, ως μία συλλογική εμπειρία που αξίζει προστασίας, και τις ιστορικές, ιδίως, αίθουσες όπως το ΙΝΤΕΑΛ ως τοπόσημα που διαμορφώνουν κοινότητες και κρατούν τα φώτα ανοιχτά στους δρόμους που κοσμούν.

Γράφαμε τον Απρίλιο του 2023, πως «στην κρίση των θερινών σινεμά στα ‘90s, πολλά από αυτά είχαν μετατραπεί σε σούπερ μάρκετ, πάρκινγκ, θέατρα, σχολεία και φυσικά πολυκατοικίες. Μετά από υπουργικές αποφάσεις το 1997, 47 από τα θερινά υπό απειλή είχαν χαρακτηριστεί διατηρητέα. Αυτή τη στιγμή ο θερινός κινηματογράφος, 107 χρόνια από όταν άνοιξε ο πρώτος της χώρας μας σε μία μάντρα της Πλατείας Συντάγματος, έχει εγγραφεί βαθιά στο ελληνικό καλοκαίρι και αφορά κερδοφόρες επιχειρήσεις, όχι μόνο στην πρωτεύουσα αλλά και σε όλη την Ελλάδα».

Τότε είχε δοθεί μία ευκαιρία. Την απόσβεση τη ζούμε ακόμη. Το ΙΝΤΕΑΛ, που ούτως ή άλλως μπορεί και κάνει ακόμα sold out προβολές, δεν την αξίζει;