© ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ/EUROKINISSI
EXPLAINED

Τι συνέβη με την Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε. και γιατί αντιδρά ο Χάρης Δούκας

Τι είναι η «Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.», πότε δημιουργήθηκε και τι αλλάζει με τροπολογία της κυβέρνησης για την οποία διαμαρτύρεται έντονα ο νέος δήμαρχος της πόλης.

Ο νεοεκλεγείς Δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας προχώρησε το πρωί της Τρίτης σε μια οργισμένη ανάρτηση στα κοινωνικά του δίκτυα ζητώντας από τον Πρωθυπουργό να πάρει πίσω μια τροπολογία σχετικά με την Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε. μέσω της οποίας μεταφέρει τις αρμοδιότητες της από τον Δήμο Αθηναίων, στην κυβέρνηση. Ποια είναι όμως αυτή η εταιρεία και τι ακριβώς συμβαίνει με την τροπολογία της τελευταίας στιγμής;

Τι είναι η Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.;

Η εταιρεία Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε. δημιουργήθηκε τον Μάιο του 2018 επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και αποτελούσε μια εταιρεία η οποία σύμφωνα με τον ιδρυτικό της νόμο, λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος, σύμφωνα με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, έχει έδρα τον Δήμο Αθηναίων και η εποπτεία της κατά την άσκηση των δραστηριοτήτων της, ασκείται από κοινού από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τον Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, τον Υπουργό Εσωτερικών και τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών. Επομένως θα έλεγε κανείς ότι εκείνη την περίοδο ήταν μια κυβερνητική εταιρεία, με στόχο τις παρεμβάσεις στην περιοχή του Δήμου Αθηναίων.

Πρόεδρος της ορίστηκε ο καθηγητής Πολεοδομίας στο ΕΜΠ και πολιτευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Μπελαβίλας, ενώ ήδη από την ιδρυτικό νόμο αναφέρονται μερικές από τους σκοπούς της δημιουργίας της.

Γιατί δημιουργήθηκε;

Νίκος Μπελαβίλας © ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ / EUROKINISSI

Όπως αναφέρεται στο Άρθρο 2 του Νόμου 4539/2018 «σκοπός της “ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΑΘΗΝΑΣ Α.Ε.” είναι ο συντονισμός του σχεδιασμού, ο προγραμματισμός και η υλοποίηση αναπλάσεων εντός των ορίων του Δήμου Αθηναίων, ιδίως στο κέντρο της πόλης των Αθηνών, με έμφαση στις περιοχές του Εμπορικού Τριγώνου και των Προσφυγικών της Λ. Αλεξάνδρας, προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής, η κοινωνική συνοχή και η οικονομική ανάπτυξη των περιοχών.

Στο πλαίσιο του σκοπού της η “ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΑΘΗΝΑΣ Α.Ε.” δύναται, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης, να αξιοποιεί εγκαταλελειμμένα, κενά ή ανενεργά κτήρια, καθώς και ακάλυπτους χώρους μεταξύ πολυκατοικιών, με τη σύμφωνη γνώμη και σε συνεργασία με τους ιδιοκτήτες, νομείς, κατόχους ή τους αρμόδιους διαχειριστές τους. Η “ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΑΘΗΝΑΣ Α.Ε.” δύναται επίσης να αποκαθιστά διατηρητέα κτήρια και νεώτερα μνημεία, να αναλαμβάνει δράσεις ενίσχυσης της νεοφυούς και καινοτόμου επιχειρηματικότητας και της αλληλέγγυας οικονομίας, ανάδειξης του τουριστικού χαρακτήρα των περιοχών, δράσης βελτίωσης της προσβασιμότητας του αστικού περιβάλλοντος σε άτομα με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα, δράσεις πολιτιστικής αναβάθμισης, δράσεις αθλητισμού και δράσεις υπέρ των νέων και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων».

Οι αντιδράσεις στην ίδρυσή της

Γιώργος Καμίνης © EUROKINISSI

Οι παραπάνω είναι μόνο μερικοί από τους σκοπούς της δημιουργίας της, ωστόσο εύλογα προκύπτει το ερώτημα του κατά πόσο θα μπορούσε να συνεργαστεί η εταιρία αυτή με τον Δήμο Αθηναίων, μέσα στα τοπικά πλαίσια και ενδεχομένως και εντός των αρμοδιοτήτων του, θα λειτουργούσε. Ο τότε Δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης είχε αντιδράσει έντονα στη δημιουργία της, κατηγορώντας την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ότι θέλει να γίνει Δήμος στη θέση του Δήμου.

Συγκεκριμένα, ο μετέπειτα Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, είχε δηλώσει στον Αθήνα 9,84: «Η κυβέρνηση αντί να αξιοποιήσει το ολοκληρωμένο σχέδιο που υλοποιεί ο δήμος για την Αθήνα, θέλει να γίνει η ίδια, δήμος. Σε κάθε κανονική χώρα, το κράτος έχει ρόλο επιτελικό, χαράσσει τις γραμμές, δίνει τις γενικές κατευθύνσεις, διαπραγματεύεται με την Ε.Ε., η Περιφέρεια έρχεται και εξειδικεύει ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε περιοχής και οι δήμοι είναι τα εκτελεστικά όργανα. Η κυβέρνηση πάει να κάνει και τα τρία στην πόλη. Καταλαβαίνετε ποιος είναι ο ανορθολογισμός; Δεν θέλω να αμφισβητώ προθέσεις σε αυτά τα πράγματα, αλλά η κυβέρνηση επέλεξε τον λάθος δρόμο για να το πετύχει. Aντί να κάνουμε τον δήμο, τον πραγματικό κυβερνήτη στην πόλη του, όπως συμβαίνει στο δήμο της Νέας Υόρκης, στο δήμο του Λονδίνου, σε κάθε μεγαλούπολη, κάναμε την κυβέρνηση, δήμο».

Τι έγινε όταν κέρδισε η ΝΔ την κυβέρνηση και τον Δήμο

Την τετραετία 2019-2023 η Νέα Δημοκρατία κέρδισε τόσο τις Εθνικές Εκλογές, όσο και τον Δήμο της Αθήνας, και από τον Ιανουάριο του 2020 νέος νόμος της ΝΔ πέρασε τις αρμοδιότητες και την ηγεσία της Εταιρείας “ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΑΘΗΝΑΣ Α.Ε.” στον Δήμο της Αθήνας. Έτσι, μετά την παραίτηση Μπελαβίλα, ορίστηκε τον Μάρτιο του 2020 η νέα διοίκηση, με Πρόεδρο τον Κώστα Μπακογιάννη και CEO τον Δημοτικό του Σύμβουλο, Πολυχρόνη Ακριτίδη.

Τι έλεγε η νομοθετική ρύθμιση του 2020

Χάρης Δούκας και Κώστας Μπακογιάννης © ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ/EUROKINISSI

Το Διοικητικό Συμβούλιο της «ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΑΘΗΝΑΣ Α.Ε.» είναι ενδεκαμελές, δεν συμμετέχει σε αυτό εκπρόσωπος των εργαζομένων και αποτελείται από: α) τον Δήμαρχο Αθηναίων, ως Πρόεδρο, β) ένα πρόσωπο εγνωσμένου κύρους, επιστημονικής κατάρτισης και επαγγελματικής εμπειρίας επί των θεματικών πεδίων της εταιρείας ως Διευθύνοντα Σύμβουλο, που υποδεικνύεται από τον Δήμαρχο Αθηναίων, γ) έναν εκπρόσωπο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, δ) έναν εκπρόσωπο του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, ε) έναν εκπρόσωπο του Υπουργείου Εσωτερικών, στ) έναν εκπρόσωπο του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, και ζ) πέντε (5) μέλη που υποδεικνύονται από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων, εκ των οποίων τα τρία (3) προέρχονται από την πλειοψηφούσα δημοτική παράταξη και τα υπόλοιπα από τις λοιπές παρατάξεις. Η θητεία των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου είναι τριετής και μπορεί να ανανεωθεί μία φορά για ισόχρονο διάστημα».

Η Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε. δούλεψε τα τελευταία χρόνια και πρωταγωνίστησε σε όλα τα έργα της θητείας του Κώστα Μπακογιάννη υλοποιώντας μια σειρά από Δράσεις, Μελέτες και Έργα με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, της κοινωνικής συνοχής και της οικονομικής ανάπτυξης των περιοχών παρέμβασης. Για παράδειγμα, τα πάρκα τσέπης και το Μουσείο Μαρία Κάλλας δημιουργήθηκαν μέσω της εταιρείας.

Τι συμβαίνει τώρα

Χάρης Δούκας και Κυριάκος Μητσοτάκης © Χρήστος Μπονής / EUROKINISSI

Η Κυβέρνηση σήμερα και λίγες ημέρες πριν ο Χάρης Δούκας αναλάβει τα καθήκοντά του, μεταξύ των οποίων και η ηγεσία της εταιρείας, φέρνει τροπολογία στην οποία περνάει εξ’ ολοκλήρου την «Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.» στα δικά της χέρια. Ουσιαστικά επαναφέρει δηλαδή το καθεστώς που ίσχυε πριν από την περίοδο Μπακογιάννη και το οποία καταδίκαζε ο τότε Δήμαρχος, Γιώργος Καμίνης.

Η αντίδραση Δούκα

Ο νεοεκλεγείς Δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας που ήδη έχει έρθει σε ρήξη με μέλη της Κυβέρνησης, εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με την τροπολογία, στην οποία τη χαρακτηρίζει «σκανδαλώδη» και καλεί τον Πρωθυπουργό να την πάρει πίσω. Παρακάτω μπορείς να βρεις ολόκληρη την ανάρτησή του.

«Η σκανδαλώδης τροπολογία δεν πρέπει να περάσει. Η εταιρία του Δήμου Αθηναίων “Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.”, που έτρεξε τον “μεγάλο περίπατο” της Πανεπιστημίου, τη Βασιλίσσης Όλγας και πολλά άλλα… έργα, αλλάζει χέρια “νύχτα”. Περνάει εξ ολοκλήρου στην Κυβέρνηση.

Μέχρι τώρα, ο Δήμος της Αθήνας ορίζει ως Πρόεδρο της τον εκάστοτε Δήμαρχο Αθηναίων και η εκπροσώπηση του Δήμου είναι 7 από τα 11 μέλη στο ΔΣ (3 εκ των οποίων από την παράταξη του), ενώ ο Δήμαρχος υποδεικνύει και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο.

Με τη χθεσινή νυχτερινή τροπολογία στο πολυνομοσχέδιο του ΥΠΟΙΚ, η κυβέρνηση πετάει έξω από το ΔΣ τόσο τον Δήμαρχο Αθηναίων από πρόεδρο του ΔΣ, όσο και τα μέλη του ΔΣ που προέρχονται από τον Δήμο. Σημειώνεται ότι στην αρχική μορφή του ο ν. 4539/2018 δεν προέβλεπε ότι πρόεδρος του ΔΣ είναι ο Δήμαρχος Αθηναίων. Προστέθηκε με νόμο της ΝΔ (άρθρο 59 ν. 4663/2020). Ο λόγος νομίζω είναι προφανής. Όπως και ο λόγος που καταργείται τώρα που άλλαξε η δημοτική αρχή.

Πρόκειται για μια καθεστωτική αντιμετώπιση της πρωτεύουσας της χώρας, που δεν πρέπει να περάσει. Πρόκειται για μια άκρως καθεστωτική αντίληψη, που δεν διστάζει να εκδικηθεί τους πολίτες της Αθήνας γιατί δεν εξέλεξαν τον εκλεκτό της Κυβέρνησης. Είναι προφανές επίσης πως με την απόφαση αυτή επιχειρείται να ματαιωθεί ο οικονομικός και διαχειριστικός έλεγχος που η νέα δημοτική αρχή προτίθεται να διενεργήσει στην εταιρεία αυτή και στα πεπραγμένα της. Καλώ τον Πρωθυπουργό να πάρει τώρα πίσω τη σκανδαλώδη αυτή τροπολογία».

Μέχρι στιγμής τα κυβερνητικά στελέχη δεν έχουν πάρει θέση για την τροπολογία και τους σκοπούς της.