Άκης Κατσούδας
ΠΟΛΗ

Μπήκαμε στο ανθοπωλείο που έφερε το έθιμο του Αγίου Βαλεντίνου στην Αθήνα

Η ιστορία του ανθοπωλείου που παραμένει ανοιχτό σε μια στοά της πόλης εδώ και 118 χρόνια και ο κύριος Αντρέας ο οποίος θυμάται τη χρονιά που γιορτάστηκε για πρώτη φορά η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου στην Αθήνα.

Τα παραδοσιακά λουλουδάδικα της Αθήνας είναι πια είδος προς εξαφάνιση. Όλα σχεδόν έχουν κλείσει και στη θέση τους έχουν δημιουργηθεί μερικά νέα ανθοπωλεία, τα οποία, ειδικά τις μέρες πριν από τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου, κατακλύζονται από αρκουδάκια, κόκκινες καρδούλες σχηματισμένες από τριαντάφυλλα, ακόμη και γλυκά εδέσματα στο ίδιο ύφος. Γιατί ως γνωστόν ο έρωτας περνάει από το στομάχι.

Στόχος μας, όμως, είναι να περιηγηθούμε στην Ομόνοια, παραλείποντας όλα αυτά τα σύγχρονα καταστήματα και να βρούμε το παλαιότερο ανθοπωλείο της Αθήνας του οποίου ο ιδιοκτήτης θα ξέρει από ποτέ γιορτάζεται ο Άγιος Βαλεντίνος στην πόλη. Η προσπάθειά μας, όμως, δεν είναι και η πιο εύκολη καθώς τα περισσότερα από αυτά τα μαγαζιά έχουν ελάχιστη παρουσία στο διαδίκτυο έως και μηδενική. Μόνος ένας παλιός και καλός τρόπος, όμως, υπάρχει για να βγάλουμε άκρη: να ρωτήσουμε τους ντόπιους καταστηματάρχες της πλατείας.

Η ώρα είναι περίπου 11 το μεσημέρι και η πλατεία Κάνιγγος είναι γεμάτη με κόσμο που έχει βγει για να κάνει τις πρωινές του δουλειές. Φτάνουμε έξω από κατάστημα που πουλάει αντρικά κοστούμια. Στην πόρτα στέκεται ένας ηλικιωμένος κύριος, ο ιδιοκτήτης του μαγαζιού. Τον ρωτάμε εάν γνωρίζει πού μπορεί να υπάρχει κάποιο παλιό ανθοπωλείο στην περιοχή. Εκείνος συλλογίζεται για μερικά δευτερόλεπτα και μας λέει: «Ναι, θα πάτε στο λουλουδάδικο του Αντρέα που βρίσκεται στη στοά του Λουμίδη». Τον ευχαριστούμε και τραβάμε προς το ανθοπωλείο που ελπίζουμε να μην έχει κλείσει.

Μερικά λεπτά αργότερα βρισκόμαστε στη σκοτεινή στοά. Περνάμε από ένα κλειδαράδικο και ένα κατάστημα που πουλά βιολογικά προϊόντα και φτάνουμε έξω από το ανθοπωλείο για το οποίο μας είχε μιλήσει ο ιδιοκτήτης του μαγαζιού με τα κοστούμια στην Κάνιγγος. Πάνω από τη βιτρίνα του που είναι γεμάτη με μερικά καταπράσινα φυτά υπάρχει μια πινακίδα που αναγράφει: «Άνθη Φυτά Floreal». Κανείς, όμως, δεν το ξέρει με αυτό το όνομα. Όλοι το λένε «το ανθοπωλείο του Αντρέα».

Η πρώτη φορά που γιορτάστηκε ο Άγιος Βαλεντίνος στην Αθήνα

ανθοπωλείο

Περνάμε την είσοδο. Ο ιδιοκτήτης του ανθοπωλείου στέκεται σε μια καρέκλα και συζητά με μια πελάτη. Όταν του λέμε πως είμαστε δημοσιογράφοι και έχουμε φτάσει ως εκεί για να κάνουμε αφιέρωμα στον χώρο, εκείνος δεν δείχνει να έχει διάθεση. «Καλύτερα να πάτε στο Κολωνάκι. Εκεί υπάρχουν πιο μεγάλα ανθοπωλεία που έχουν πολλά λουλούδια και αρκουδάκια. Σίγουρα θα σας αφήσουν να βγάλετε φωτογραφίες. Εμείς εδώ δεν έχουμε πολλά» εξηγεί και σηκώνεται για να μας δείξει τα τριαντάφυλλα που έφερε στο μαγαζί για την 14η Φεβρουαρίου.

Όπως εξηγεί ο κ. Αντρέας, τα τριαντάφυλλα και οι ορχιδέες είναι τα δύο λουλούδια που «φεύγουν» περισσότερο τη μέρα που γιορτάζεται ο Άγιος Βαλεντίνος. Κι αυτό δεν έχει αλλάξει τα τελευταία εξήντα χρόνια που βρίσκεται στο μαγαζί. Ο ίδιος θυμάται πότε γιορτάστηκε για πρώτη φορά ο Άγιος Βαλεντίνος στην Αθήνα. «Νομίζω ήταν στα μέσα της δεκαετίας του ’70, αν θυμάμαι καλά. Το ανθοπωλείο αυτό ήταν ένα από τα πρώτα που έφερε το έθιμο στην Ελλάδα με τα τριαντάφυλλα και τα λουλούδια» εξηγεί.

Όσο περνάει η ώρα αρχίζει να ανοίγεται και να μου μιλά για τη δουλειά και το μαγαζί. «Το ανθοπωλείο αυτό είναι από τα παλιότερα στην Αττική. Ξεκίνησε το 1904, μετά τον πόλεμο του ’40 πέρασε στο αφεντικό μου και αφότου πέθανε το συνέχισα εγώ» σημειώνει ο κ. Ανδρέας. Όπως λέει γελώντας, όταν ήρθε για να πιάσει δουλειά στο ανθοπωλείο πριν από 60 χρόνια, υπολόγιζε πως θα μείνει μόνο για μια βδομάδα.

«Γεννήθηκα στα Άνω Ιλίσια που τότε ήταν βοσκοτόπια. Θυμάμαι τα άλογα τα οποία έφερναν από του Γκύζη που υπήρχαν οι στάβλοι του ιππικού. Εγώ ξεκίνησα να δουλεύω σε ηλικία 9 ετών. Στα 13 μου ήρθα εδώ. Στην αρχή είχα πει πως θα μείνω για μια βδομάδα. Θα πάρω το μεροκάματο το Σάββατο και θα φύγω. Τα πουρμπουάρ που άφηναν οι πελάτες ήταν πολύ μεγάλα και έτσι αποφάσισα να μείνω μία ακόμη εβδομάδα. Από εβδομάδα σε εβδομάδα, λοιπόν, έμεινα τελικά εδώ 60 χρόνια».

Ένα μαγαζί μέρος της ζωντανής παράδοσης της Ομόνοιας

ανθοπωλείο

Όλη αυτή την περίοδο έχει ζήσει την Ομόνοια από την καλή και την ανάποδή της. Συγκεντρώσεις, διαμαρτυρίες, γιορτές, πανηγύρια. Την περίοδο, όμως, που δεν πρόκειται να ξεχάσει ποτέ ήταν όταν έπεσε το Πολυτεχνείο. «Θυμάμαι τότε είχαν κλείσει όλη την Πατησίων με κάγκελα. Ο κόσμος ήταν πολύς, όμως, και όσοι ήθελαν να φτάσουν ως εκεί έπρεπε να περάσουν μέσα από τα γύρω στενά. Πρωτόγνωρα σκηνικά» εξηγεί.

Σήμερα, όμως, η Ομόνοια είναι εντελώς διαφορετική. Όλα τα υπόλοιπα παραδοσιακά λουλουδάδικα έχουν κλείσει, καθώς οι ιδιοκτήτες τους πέθαναν, και η μόνη του συντροφιά είναι γείτονές του καταστηματάρχες τους οποίους θεωρεί πια οικογένεια. Λίγο πριν φύγουμε του ζητάμε να τον βγάλουμε μια φωτογραφία αλλά αρνείται πεισματικά. «Δεν είναι αυτά για μένα» μονολογεί. Μας καλεί να περάσουμε, όμως, ξανά από τη στοά για να τα πούμε. Ίσως τότε δεχτεί.