© Eurokinissi / Νικόπουλος Αντώνης
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Η ιστορία πίσω από το εμβληματικό Μέγαρο ΟΤΕ στο Μαρούσι

Κατασκευάστηκε κατόπιν πανελλήνιου διαγωνισμού και ήταν δρομολογημένο να εξελιχθεί σε τοπόσημο. Σήμερα, το Μέγαρο ΟΤΕ αποτελεί το όγδοο ψηλότερο κτίριο της Αθήνας.

Κατά τη διάρκεια της εικοσαετίας 1970-1990, τέθηκαν σε εφαρμογή οι οπτικές ίνες, το διεθνές ναυτιλιακό δορυφορικό σήμα, η πλοήγηση μέσω δορυφόρων και το ίντερνετ, εφευρέσεις που θα διαμόρφωναν από άποψη επικοινωνίας τον 21ο αιώνα.

Την ίδια περίοδο, ο εκπρόσωπος του ταχύτατα αναπτυσσόμενου κλάδου στη χώρα, ο Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος, καταγράφει ανάλογα μεγάλες δρασκελιές στις υποδομές και τις παροχές του, μετατρέποντας τα τηλεφωνικά κέντρα σε ηλεκτρονικά, εγκαθιστώντας υποβρύχια δίκτυα στη Μεσόγειο και εγκαινιάζοντας το δορυφορικών κέντρο στις Θερμοπύλες, κάνοντας έτσι τη χώρα έναν σημαντικό τηλεπικοινωνιακό κόμβο στη νοτιοανατολική Ευρώπη.

Μέσα σε αυτή την εικοσαετία, θεμελιώνεται και ανεγείρεται επίσης το εμβληματικό Μέγαρο ΟΤΕ στο Μαρούσι, ένα «σύμβολο των επιτυχιών αλλά και του ενισχυμένου ρόλου του Οργανισμού στην εθνική οικονομία και την ελληνική κοινωνία γενικότερα», όπως αναφέρει ο επετειακός τόμος ο οποίος εκδόθηκε το 1999, με αφορμή τη συμπλήρωση πενήντα χρόνων ιστορία του οργανισμού (Από τις Φρυκτωρίες στις Δορυφορικές επικοινωνίες).

Το πολυώροφο κτίριο ήταν δρομολογημένο να εξελιχθεί σε τοπόσημο της λεωφόρου Κηφισίας, όσο και ολόκληρης της πρωτεύουσας: ένα πρωτοποριακό σε όψη αρχιτεκτόνημα σχήματος «αστέρος εν κατόψει», όπως έγραφαν οι εφημερίδες της εποχής, το οποίο έφτανε τα 62 μ. ύψους με 18 ορόφους και συνολικό όγκο στα 423.000 κ.μ.

Ένα έργο το οποίο είχε αποφασιστεί να υλοποιηθεί από τη δεκαετία του 1960, προκειμένου να συγκεντρώσει στην ίδια έδρα όλες τις υπηρεσίες του οργανισμού (που ήταν διάσπαρτες) και τελικά αποκαλύφθηκε τέλη του 1988, με ελαφρώς τροποποιημένα δεδομένα σε σχέση με τα (ακόμη ψηλότερα) στοιχεία που είχαν ακουστεί αρχικά για τον νέο «ουρανοξύστη» της Αθήνας.

Αλλά και με τις τροποποιήσεις, το Μέγαρο ΟΤΕ στο Μαρούσι βρέθηκε στη δεκάδα των ψηλότερων κτιρίων στη χώρα, ενώ σήμερα κατέχει την όγδοη θέση. Πλέον, το πιο εντυπωσιακό δεν είναι το μέγεθός του, όσο η νέα βιοκλιματική ταυτότητα του κτιρίου που θα αποκαλυφθεί το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, μετά τη γενναία ανακαίνιση ύψους 50 εκατ. ευρώ από τον οργανισμό, βάσει των σύγχρονων ενεργειακών και εργασιακών προδιαγραφών.

Αποτέλεσμα πανελλήνιου διαγωνισμού

Η ιστορία πίσω από το εμβληματικό Μέγαρο ΟΤΕ στο Μαρούσι © Eurokinissi / Νικόπουλος Αντώνης

Για τη νέα πολυδύναμη έδρα του ΟΤΕ στο Μαρούσι, σε ένα οικόπεδο με εμβαδόν 52 στρεμ. απέναντι από τη βιομηχανία αναψυκτικών ΗΒΗ, αποφασίστηκε να διενεργηθεί πανελλήνιος διαγωνισμός, πράγμα σπάνιο ειδικά για οικοδομικά εγχειρήματα τέτοιου μεγέθους. Η πρώτη φάση του διαγωνισμού έκλεισε τον Νοέμβριο του 1970, με την πρόκριση 12 ομάδων μελετητών, και η δεύτερη έκλεισε τον Απρίλιο του 1971. Μια οκταμελής επιτροπή ανέλαβε την επιλογή της καλύτερης πρότασης, ωστόσο τελικά η ανάθεση δεν πήγε στην ομάδα με το πρώτο βραβείο, αλλά στην ομάδα με το δεύτερο.

Τα ονόματα των αρχιτεκτόνων που ανέλαβαν την υλοποίηση ήταν Πλάτωνας Μασσέλος, Γρηγόρης Μαυρομμάτης και Δημήτρης Νάκος. Η πρότασή τους προέβλεπε ένα πολυώροφο κτίριο με κεντρικό πυρήνα εισόδου-επικοινωνίας και τρία όμοια οικοδομήματα σε ακτινωτή διάταξη, τα οποία προορίζονταν για γραφειακή χρήση.

Το σχέδιο που προέκυπτε στην κάτοψη ήταν ένα μίνιμαλ αστέρι. Πάντως, το στοιχείο εκείνο που έκανε το κτίριο να διαφέρει δεν ήταν το σχήμα του, όσο τα διαδοχικά κατακόρυφα και οριζόντια σκίαστρα από εμφανές σκυρόδεμα που τοποθετήθηκαν σε όλες τις προσόψεις, δίνοντας τον τελικό χαρακτήρα στο Μέγαρο ΟΤΕ στο Μαρούσι.

Μέσα στα 25 χρόνια ιστορίας που έχουν μεσολαβήσει από τα εγκαίνια του εμβληματικού κτιρίου, ο κόμβος Κηφισίας (γνωστός ως «δαχτυλίδι») βρέθηκε να βιώνει έναν οικοδομικό οργασμό, ειδικά από επιχειρήσεις και μεγάλα εμπορικά καταστήματα. Εντούτοις, από την ταράτσα του Μεγάρου βλέπεις ακόμη με άνεση την Πάρνηθα και την Πεντέλη.