Kyklos: Ένα νέο μουσείο-διαμάντι από τον Renzo Piano στο Φάληρο

Όπως αποδείχθηκε στην πράξη και με το Κέντρο Πολιτισμού ΙΣΝ, ένα καινοτόμο αρχιτεκτονικό έργο (και δη δημόσιας χρήσης) εκπαιδεύει σιωπηλά το κοινό σε νέους τρόπους και φιλοσοφίες «κατοίκησης».

Ας σκεφτούμε, στην προκειμένη, ένα κτίριο παραλληλόγραμμο, αλλά σχεδόν κρυμμένο πίσω απ’ τη βλάστηση που θα το περικυκλώνει. Ένα δημόσιο κτίριο μέσα σε μια κατάφυτη έκταση από μεσογειακά δέντρα και θάμνους, κατασκευασμένο με τρόπο που το μέσα και το έξω θα είναι έννοιες σχεδόν ταυτόσημες. Μία όαση πρασίνου αλλά και πολιτισμού στον παραλιακό μέτωπο, ένα νέο κέντρο με αμφιθέατρο, βιβλιοθήκη, εκθεσιακούς χώρους και άλλα, το οποίο θα μεταφέρει στο σχήμα του και τη φιλοσοφία του τις ιδέες της διαπολιτισμικής επικοινωνίας, της ανταλλαγής και, εννοείται, της περιβαλλοντικής ευαισθησίας, στον καιρό της κλιματικής αλλαγής.

Περιγράφουμε σε αδρές γραμμές, με βάση όσα στοιχεία έχουν ανακοινωθεί μέχρι στιγμής, το πρότζεκτ Kyklos στον ευρύτερο Πειραιά – το επόμενο έργο με την υπογραφή του Renzo Piano που πρόκειται να προστεθεί στον χάρτη της πρωτεύουσας.

Το πολυβραβευμένο αρχιτεκτονικό γραφείο που εδρεύει στην Ιταλία και βρίσκεται πίσω από αποστομωτικά σύγχρονα κτίρια ανά τον κόσμο, όπως ο πυραμιδοειδής ουρανοξύστης Σαρντ στο Λονδίνο, το Μουσείο Γουίτνεϊ στη Νέα Υόρκη αλλά και το μουσείο-ενυδρείο της Ακαδημίας Επιστημών στην Καλιφόρνια μεταξύ άλλων, είναι γνωστό ότι ειδικεύεται στον σχεδιασμό με επίκεντρο τη φύση, το χαμηλό ενεργειακό αποτύπωμα αλλά και τη λειτουργικότητα, με πρωτοποριακές ιδέες και εφαρμογές.

Ειδικεύεται κοντολογίς στην ουσία της βιώσιμης αρχιτεκτονικής, λαμβάνοντας υπόψη την κοινότητα, τα υλικά, το τοπίο. «Η αρχιτεκτονική», όπως είχε δηλώσει παλιότερα ο Renzo Piano σε συνέντευξή του στο Vanity Fair, «πρέπει να είναι ελαφριά, σαν μια γέφυρα που ενώνει ανθρώπους και τόπους».

Το νέο πολιτισμικό τοπόσημο στο Νέο Φάληρο
© Renzo Piano Building Workshop

Το νέο τοπόσημο για το οποίο πολύ πρόσφατα ανακοινώθηκαν οι πρώτες πληροφορίες, θα απέχει λίγα λεπτά περπάτημα απ’ τον σταθμό του ηλεκτρικού στο Νέο Φάληρο, τοποθετημένο στα αριστερά από το γήπεδο Καραϊσκάκη. Η πρωτοβουλία όσο και η ανάθεση για την ανέγερση που οσονούπω θα ξεκινήσει, ανήκει στο Ίδρυμα Ντίνου και Λίας Μαρτίνου (DLMF) της γνωστής εφοπλιστικής οικογενείας που συγκαταλέγεται στους σημαντικότερους συλλέκτες τέχνης της χώρας.

Το Kyklos θα αποτελεί το νέο κέντρο του Ιδρύματος, ανοιχτό προς χρήση στους πολίτες, ως έργο προσφοράς προς την κοινωνία.

Συγκεκριμένα, στο νέο αυτό κτίριο θα στεγάζονται βιβλιοθήκη, αμφιθέατρο, χώροι εκδηλώσεων αλλά και η μόνιμη συλλογή του ιδρύματος, όπου περιλαμβάνονται έργα τέχνης της Αφρικής, της Ωκεανίας και άλλων περιοχών του κόσμου. Το κέντρο προβλέπεται να ακολουθεί ένα ευρύ πολιτιστικό πρόγραμμα, με δράσεις όπως περιοδικές εκθέσεις και εκπαιδευτικά εργαστήρια, παράλληλα με τα έργα τα οποία θα εκτίθενται μόνιμα, εστιάζοντας στις διαπολιτισμικές ανταλλαγές.

Κατά τα άλλα, δεν έχουν γίνει γνωστές οι περαιτέρω κατασκευαστικές λεπτομέρειες του πρότζεκτ. Μόνο ότι θα περιλαμβάνει ουσιαστικά δύο κτιριακές μονάδες, ενώ παράλληλα περίπου το 62% του χώρου θα καλύπτεται από πράσινο και κοινόχρηστους χώρους, περιλαμβάνοντας (πολύ πιθανό) πολλαπλά επίπεδα πρασίνου, διαδρόμους περιπάτου, σημεία σκίασης, ίσως και υδάτινα στοιχεία, εάν κρίνουμε από τη γενικότερη αρχιτεκτονική φιλοσοφία που ακολουθεί με συνέπεια το γραφείο Renzo Piano Building Workshop.

Με βάση το τρέχον χρονοδιάγραμμα, το πρότζεκτ θα παραδοθεί στο τέλος του 2028.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ